سرمقاله آرمان ملی/ چرا جنگ نمی‌شود؟

آرمان ملی/ «چرا جنگ نمی‌شود؟» عنوان یادداشت روز در روزنامه آرمان ملی به قلم عبدالرضا فرجی‌راد است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:

بر اساس معاهده عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌ای (NPT)، کشورهای عضو این معاهده مجازند در چارچوب مقررات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، حتی تا غنای ۹۰ درصد اقدام به غنی‌سازی اورانیوم کنند؛ مشروط به اینکه این فرآیند تحت نظارت دقیق آژانس انجام شود.
این موضوع یکی از حقوق مسلم کشورهایی مانند ایران است که عضو معاهده‌اند و همواره تأکید کرده‌اند که برنامه هسته‌ای‌شان صلح‌آمیز است. با این حال، اخیراً وزیر امور خارجه ایالات متحده موضعی اتخاذ کرده که در تضاد با این اصل حقوقی قرار دارد. او گفته ایران نباید هیچ‌گونه غنی‌سازی انجام دهد. هرچند در ظاهر تلاش کرده با اشاره به کشورهایی که اورانیوم مورد نیاز خود را از خارج وارد می‌کنند، موضع خود را تعدیل‌شده جلوه دهد، اما در عمل خواسته‌ای فراتر از مفاد حقوق بین‌الملل و معاهدات چندجانبه مطرح کرده است. این اظهارات، هم در سطح حقوقی و هم در سطح سیاسی، با مخالفت‌هایی از سوی ایران روبه‌رو شده است. با توجه به بن‌بست‌های ایجادشده در روند مذاکرات، برخی تحلیل‌گران نگران آن هستند که این تنش‌ها به نقطه بی‌بازگشت رسیده و ممکن است ایران و آمریکا در مسیر تقابل نظامی قرار گیرند. اما واقعیت آن است که شواهد موجود چنین سناریویی را تأیید نمی‌کنند. اگرچه ایران بر حق خود در زمینه غنی‌سازی تأکید دارد، اما از درِ دیپلماسی خارج نشده و هنوز راه گفت‌وگو باز است. رهبر جمهوری اسلامی ایران، وزیر امور خارجه و دیگر مقام‌های رسمی بارها اعلام کرده‌اند که ایران نه به دنبال ساخت سلاح هسته‌ای است و نه حاضر است حقوق مسلم خود را کنار بگذارد. این موضع‌گیری‌ها در عین حال که صراحت دارند، واجد انعطاف دیپلماتیک نیز هستند و همچنان امکان گفت‌وگو با طرف‌های غربی، از جمله آمریکا، وجود دارد. از سوی دیگر، مواضع اخیر برخی چهره‌های سیاسی آمریکا، مانند روبیو در سنا، نشان می‌دهد که ایالات متحده نیز به دنبال تشدید بحران نیست. آنها به‌خوبی می‌دانند که وقوع جنگ با ایران، عواقب سنگینی برای منطقه و امنیت جهانی خواهد داشت. چنین اقدامی می‌تواند امنیت اسرائیل و پایگاه‌های نظامی آمریکا در منطقه را در معرض خطر جدی قرار دهد. ایران در صورت حمله، ظرفیت پاسخگویی شدید و مؤثر را دارد بدیهی است که هرگونه عملیات تخریبی علیه تأسیسات هسته‌ای ایران، می‌تواند به اقدام متقابل ایران و خروج احتمالی‌اش از پیمان NPT منجر شود. چنین تحولی بدون شک شرایط را وارد مرحله‌ای بسیار متشنج و غیرقابل بازگشت خواهد کرد. بنابراین، نه تنها از دیدگاه سیاسی و نظامی، بلکه حتی از منظر حقوقی، ورود به فاز جنگ برای آمریکا و متحدانش پیامدهای سنگینی خواهد داشت. در این میان نباید نقش دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، را نادیده گرفت. او که خود را «مرد صلح» معرفی می‌کند، تاکنون تلاش کرده است از مسیر دیپلماسی، حتی در قالب میانجی‌گری، مسائل با ایران را پیگیری کند. اخیراً هم تماس‌هایی با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، داشته که بخشی از آن به ایران مربوط بوده است. همچنین زمزمه‌هایی درباره سفر احتمالی پوتین به تهران شنیده می‌شود. این‌ها همگی نشانه‌هایی از تداوم مسیر دیپلماتیک است. نکته مهم دیگر این است که در آمریکا نیز اجماع کاملی برای اقدام نظامی علیه ایران وجود ندارد. گزارش‌هایی از اختلاف‌نظر درون دولت و دستگاه‌های امنیتی و نظامی این کشور حکایت دارد. بخشی از این دستگاه‌ها بر ضرورت حفظ آرامش و یافتن راه‌حل سیاسی تأکید دارند و معتقدند هرگونه اقدام شتاب‌زده می‌تواند تبعات سنگینی به‌همراه داشته باشد. از سوی دیگر، ایران نیز در همه سال‌های گذشته نشان داده که به‌رغم فشارها و تهدیدها، به اصول خود پایبند است اما در عین حال، برای گفت‌وگو آماده است. در مجموع، با توجه به وضعیت فعلی، باید گفت احتمال بروز جنگ بین ایران و آمریکا بسیار پایین است.

به پیج اینستاگرامی «آخرین خبر» بپیوندید
instagram.com/akharinkhabar

---

بازار

---