پیروزی صبر و امید؛ درسهای اجتماعی یک قهرمانی

روزنامه سازندگی/متن پیش رو در سازندگی منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
تیم فوتبال استقلال تهران پس از فرازوفرودهای بسیار، قهرمان جام حذفی کشور شد. جامعه ایران و هواداران این تیم شباهتهای بسیاری با یکدیگر دارند. از همین رو “سازندگی” به بررسی این موضوع پرداخته است که صبر امید و تمرکز بر نقشه راه، چگونه میتواند عامل دستیابی به موفقیت شود؟
گل دقیقه ۱۱۹ و قفل بزرگی که سرانجام باز شد؛ شوتی که «روزبه چشمی» در ثانیههای آخر بازی بهسمت دروازه ملوان شلیک کرد، بغض میلیونها هوادار آبی را ترکاند. به این ترتیب، هواداران استقلال که در بدترین روزهای تاریخ، پای تیم زخمی خود ایستادند، مزد صبر و امید خود را گرفتند و شب را با جام قهرمانی به صبح رساندند. آن گل، نهفقط یک شوت از روزبه چشمی بلکه انفجار احساسات سرکوب شده هوادارانی بود که میان توفان مشکلات مالی و ناکامیهای لیگ همچنان به استقلال ایمان داشتند. وقتی توپ از پای چشمی جدا شد و به تور دروازه ملوان بوسه زد، استادیوم منفجر شد و اشک و لبخند در چهره میلیونها هوادار آبی درهم آمیخت. آن لحظه، نتیجه صبر، وفاداری و عشقی بود که هواداران به تیمشان هدیه کرده بودند.
تیمی که در طول فصل، بارها زیر فشار انتقادات و ناکامیها کمر خم کرده بود، در ثانیههای پایانی نشان داد که قلبش هنوز برای قهرمانی میتپد. بازیکنان، که انگار روح هواداران را در زمین بهعاریت گرفته بودند با تمام وجود جنگیدند. مربیان با تاکتیکهای هوشمندانه و مدیریت روانی تیم، راه را برای این لحظه هموار کردند. آن شب، استقلال نهفقط یک جام بلکه غرور و هویتش را بازیافت. این پیروزی، فراتر از یک بازی، روایتی بود از امید، اعتماد و اتحاد که تا ابد، در خاطر آبیها حک شد.
موفقیت استقلال در جام حذفی با وجود مشکلات آشکار و پنهان این فصل که منجر نتایج ضعیف در لیگ شد به چند عامل کلیدی برمیگردد؛ مهمترین عامل، صبر و امید هواداران این تیم است که هیچگاه تیم خود را رها نکردند و پشت آن ایستادند و نشان دادند «پایان هر شب سیه، سپید است». مالک باشگاه استقلال نیز به مدیران خود اعتماد کرد و مدیران باشگاه نیز به نیروی انسانی خود اعتماد کردند و به این ترتیب، تیمی که بارها تا مرز فروپاشی پیش رفت در فصلی که رقیب دستش از همه موفقیتها کوتاه بود به جامی خاطرهانگیز دست یافت. سرمایه مالی و انسانی هر دو در موفقیت استقلال در جام حذفی نقش داشتند اما تاثیرشان متفاوت بود. سرمایه مالی با تامین امکانات و تمرینات مناسب، بستر لازم برای تمرین و رقابت را فراهم کرد اما همانطور که اقتصاددانان تاکید کردهاند، پول به تنهایی کافی نیست؛ نتایج ضعیف لیگ، گواه این موضوع است. سرمایه انسانی شامل بازیکنان، کادر فنی و هواداران، نقش تعیینکنندهای داشت. مهارت و تجربه بازیکنان در لحظات حساس مانند گل دیرهنگام و تصمیمگیریهای تاکتیکی مربیان در بازیهای حذفی، کلید پیروزی بود. انگیزه و روحیه تیمی بهعنوان بخشی از سرمایه انسانی، تیم را مقابل ناملایمات مالی و فشارهای روانی مقاوم کرد. حمایت پرشور هواداران نیز بهعنوان سرمایه انسانی غیرمستقیم، جو روانی مثبتی ایجاد کرد که در بازیهای حساس حذفی به تیم انرژی مضاعف داد. در مجموع سرمایه انسانی با تکیه بر انسجام، استراتژی و انگیزه، نقشی کلیدیتر از سرمایه مالی در این موفقیت ایفا کرد. کنار این عوامل از روحیه جنگندگی و انسجام تیمی استقلال در بازیهای حذفی نباید به آسانی گذشت که در لحظات حساس مانند به ثمر رساندن گل دیرهنگام «روزبه چشمی» تفاوتهای بزرگ را رقم زد. همچنین باید به نقش مربیان در تدوین استراتژی مناسب در مسابقات حذفی اشاره کرد که با تمرکز بر دفاع منسجم و استفاده از فرصتهای محدود، تیم را به پیروزی رساندند. همچنین باید به انگیزه بالای بازیکنان برای جبران ناکامیهای لیگ هم اشاره کنیم که باعث شد در جام حذفی با تمام توان بازی کنند؛ درنهایت، حمایت هواداران و جو روانی مثبت در بازیهای حذفی، انرژی مضاعفی به تیم داد. با این توضیح، اگرچه نویسنده این گزارش یک اولترا استقلالی است اما گزارش درباره تیم استقلال نیست و قرار است، درسهای این قهرمانی را برای جامعه ایران مرور کند؛ اما این درسها چه چیزی هستند؟!
قهرمانی استقلال در جام حذفی ایران درسهای زیادی برای جامعه دارد؛ طرفداران تیم استقلال نشان دادند، صبر عنصر مهمی در موفقیت است. بازیکنان استقلال نشان دادند امید برای موفقیت چقدر اهمیت دارد و ناامیدی میتواند یک جامعه را به قعر ببرد. مربیان تیم نیز نشان دادند، داشتن نقشه راه و بیتوجهی به حواشی برای رسیدن به موفقیت چقدر اهمیت دارد. چه شباهتی میان جامعه امروز ایران و جامعه طرفدار تیم استقلال وجود دارد؟
جامعه امروز ایران و جامعه طرفداران تیم استقلال، شباهتهای عمیقی در پویاییهای اجتماعی، عاطفی و رفتاری دارند که میتوان آنها را در چارچوب درسهای برآمده از قهرمانی استقلال در جام حذفی ایران بررسی کرد.
نخست، صبر به عنوان یک عنصر کلیدی در موفقیت در هر دو جامعه نمود دارد. همانگونه که هواداران استقلال با تحمل ناکامیهای پیشین و حمایت مداوم از تیمشان به موفقیت رسیدند، جامعه ایران نیز در مواجهه با چالشهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی نیازمند صبر و استقامت برای عبور از دشواریهاست. این صبر نه به معنای انفعال بلکه بهصورت تلاش مستمر و باور به بهبود شرایط در هر دو گروه دیده میشود.
دوم، نقش امید بهعنوان محرکی برای پیشرفت در هر دو جامعه برجسته است. بازیکنان استقلال با حفظ امید در لحظات دشوار بازیها نشان دادند که باور به امکان پیروزی حتی در شرایط سخت میتواند به نتیجهای مثبت منجر شود. در جامعه ایران نیز امید به آیندهای بهتر با وجود مشکلات موجود، میتواند انگیزهای برای تلاشهای جمعی و فردی باشد. ناامیدی، همانگونه که در ورزش میتواند عملکرد تیم را تضعیف کند، در سطح اجتماعی نیز میتواند به انفعال، ناامیدی و فروپاشی انگیزهها منجر شود.
سوم، اهمیت داشتن نقشه راه و تمرکز بر اهداف، فارغ از حواشی در هر دو مورد قابلتوجه است. مربیان استقلال با برنامهریزی دقیق و بیتوجهی به انتقادات و حاشیهها، تیم را به سوی قهرمانی هدایت کردند. در جامعه ایران نیز وجود برنامهریزی کلان، چه در سطح سیاستگذاریهای کلان و چه در سطح تلاشهای فردی و جمعی برای دستیابی به اهداف توسعهای و اجتماعی ضروری است. حواشی و اختلافات، اگر مورد توجه بیش از حد قرار گیرند، میتوانند انرژی و منابع جامعه را هدر دهند.
درنهایت، هر دو جامعه از یک حس تعلق و هویت جمعی قوی برخوردارند. طرفداران استقلال با اتحاد حول تیمشان، نیروی محرکهای برای موفقیت ایجاد کردند. در جامعه ایران نیز حس هویت ملی و همبستگی میتواند بهعنوان عاملی برای غلبه بر مشکلات عمل کند. این شباهتها نشان میدهند که درسهای موفقیت در ورزش مانند صبر، امید، برنامهریزی و اتحاد میتوانند بهعنوان الگویی برای پیشرفت در سطح کلان جامعه به کار گرفته شوند.