روایتی از مسخ و بیگانگی اجتماعی در «چشم بادومی»

«چشم بادومی» داستان مائده دختر نوجوانی را روایت می‌کند که شیفته یکی از خوانندگان کی‌پاپ است و رؤیای سفر به سئول و دیدار با او را در سر دارد. او در آزمونی برای حضور در یک مسابقه پذیرفته می‌شود اما با مخالفت شدید مادرش روبه‌رو می‌شود و ... .

در ابتدای نشست درستکار گفت: با وجود همه افت‌وخیزهای سال‌های اخیر، در آخرین دوره جشنواره فیلم فجر نسیمی از تغییر وزید و فیلم‌هایی از نسل جدید به نمایش درآمد که نشان دادند استعداد بالایی دارند اما پیش‌تر به آن‌ها فرصت داده نشده بود. فیلم‌هایی مثل «چشم بادومی» و آثاری این چنین برای من بسیار ویژه بودند. آثاری که جسورانه ساخته شده‌اند و فضای متفاوتی دارند. این فیلم از همان سکانس ابتدایی داوران را میخکوب کرد. شگفت‌زده شدیم که چطور چنین اثری در این شرایط ساخته شده. این، یعنی هنرمند پیش‌آگاه است و جامعه را پیش‌تر از دیگران درک می‌کند. این فیلم‌ها نیاز دارند به مردم برسند. اگر نظام توزیع همراهی کند مطمئناً «چشم بادومی» طرفداران زیادی خواهد داشت.

امینی کارگردان فیلم در این نشست درباره شکل‌گیری ایده‌فیلم گفت: سال ۱۴۰۱، در کنار کارهای فیلمنامه‌نویسی، دغدغه نوجوان‌ها را بیشتر دنبال می‌کردم. معاشرت با آن‌ها و تحقیقاتی که داشتم باعث شد به دنیای کی‌پاپ علاقه‌مند شوم. واقعاً شناختی از آن نداشتم تا اینکه خبری دیدم با تیتر: «خودمونم کی‌پاپر شدیم!». مدیر مدرسه‌ای گفته بود که اغلب دختران مدرسه به این سبک موسیقی علاقه دارند. همین باعث شد وارد فاز تحقیقاتی جدی‌تری شوم و کم‌کم به این نتیجه رسیدم که این موضوع می‌تواند بهانه‌ای برای ساخت فیلمی درباره نسل نوجوان امروز باشد.

حسام‌فر نویسنده اثر در ادامه این نشست بیان کرد: در ظاهر با موضوع موسیقی طرف هستیم اما فیلم فراتر از آن است. در واقع با نوعی مسخ و بیگانگی اجتماعی روبه‌رو هستیم. فیلم به‌درستی به این نکته می‌پردازد که تصور عمومی در کشور ما این است که اگر درباره چیزی صحبت نکنیم فراموش می‌شود. اما روند تاریخی نشان داده که این نگاه درست نیست. اتفاقاً آن چیزی که نادیده گرفته می‌شود به شکل زیرزمینی ادامه پیدا می‌کند و اثر اجتماعی‌اش را؛ چه خوب، چه بد می‌گذارد.

دهقان بازیگر فیلم نیز در این نشست با اشاره به دور بودن نقش از خودش، به انتقادات برخی از کی‌پاپرها پیش از اکران فیلم در جشنواره اشاره کرد و عنوان کرد که اتفاقاً «چشم بادومی» به ضرورت درک علایق نوجوان‌ها قبل از اینکه دیر بشود تاکید دارد و عدم درک و همراهی با آنان را منجر به افراطی شدن نوجوان‌ها می‌داند.

نصرالهی‌نسب تهیه‌کننده فیلم نیز در پایان گفت: ساخت این فیلم واقعاً با مشکلات زیادی روبه‌رو بود. یکی از چالش‌ها، مواجهه با این واقعیت بود که بسیاری از مسئولان ترجیح می‌دادند اصلاً چنین موضوعی نادیده گرفته شود. اما تحقیقاتی که انجام شده بود، از جمله پژوهش‌های میدانی نشان داد که علاقه به کی‌پاپ در میان نوجوانان گسترده و جدی است. ما خواستیم این پدیده را ببینیم، نه اینکه آن را قضاوت کنیم. وقتی یک موضوع به زیرزمین می‌رود یعنی یا آن را نمی‌فهمیم، یا آگاهانه اجازه نمی‌دهیم مطرح شود. وقتی نتوانیم با فرزند، دانش‌آموز، یا جامعه نوجوانمان حرف بزنیم آن‌ها راه خود را می‌روند. مسئول این فاصله ما بزرگ‌ترها هستیم. اگر نتوانیم چنین آثاری را به جامعه برسانیم در حق فیلم و مخاطب ظلم کرده‌ایم. وظیفه ماست که به عنوان هنرمند، توزیع‌کننده یا مدیر فرهنگی، راهی برای دیده‌شدن چنین فیلم‌هایی پیدا کنیم.

عکس‌ها از لیلا ابراهیمی است.