یکی از مرگبارترین سرطانهای دنیا با سه راهکار ساده قابل پیشگیری است

زومیت/ سرطان کبد در مسیر جهشی نگرانکننده قرار دارد، اما دانشمندان میگویند با تغذیه سالم، واکسن و سیاستهای درست، میتوان جان میلیونها نفر را نجات داد.
امروزه افزایش جهانی موارد ابتلا به سرطان کبد به سطحی هشداردهنده رسیده است، اما یافتههای تازه نشان میدهند این بحران روبهرشد تا حد زیادی قابل پیشگیری است. دانشمندان با بررسی عوامل خطرساز، اعلام کردهاند که میتوان با اصلاح سیاستهای بهداشتی و سبک زندگی، از میلیونها مرگ زودهنگام در دهههای آینده جلوگیری کرد.
بهگزارش گاردین، دانشمندان در مطالعهای جهانی نتیجه گرفتهاند که با کاهش چاقی، پرهیز از مصرف الکل و گسترش واکسیناسیون هپاتیت، میتوان از سهپنجم موارد سرطان کبد پیشگیری کرد. گزارش کمیسیون تخصصی لنست نشان میدهد که بسیاری از این موارد با اصلاح سبک زندگی و سیاستهای بهداشتی کنترل میشوند.
پژوهشگران میگویند اگر توصیهها بهدرستی اجرا شوند، میتوان تا سال ۲۰۵۰ سالانه از ۲ تا ۵ درصد موارد جدید ابتلا به سرطان کبد پیشگیری کرد؛ بدین معنی که در دهههای آینده، احتمالاً میتوان جان میلیونها نفر را نجات داد.
پروفسور جیان ژو از دانشگاه فودان چین که سرپرستی مطالعه را برعهده داشته، هشدار میدهد: «سرطان کبد یکی از سختترین سرطانها برای درمان است و اگر اقدامی نشود، موارد ابتلا و مرگومیر آن تا ۲۵ سال آینده تقریباً دو برابر میشود.» سرطان کبد اکنون در فهرست شایعترین سرطانهای جهان قرار دارد و سومین عامل مرگ ناشی از سرطان است. پیشبینی میشود مرگومیر ناشی از این سرطان از ۷۶۰ هزار نفر در سال ۲۰۲۲، به بیش از ۱٫۳ میلیون نفر تا سال ۲۰۵۰ برسد.
افزایش جمعیت و سالمندی جوامع نیز نقش بسزایی در روند روبهرشد ابتلا دارد و این روند در آفریقا شتاب بیشتری خواهد داشت. در حال حاضر، چین بهتنهایی میزبان بیش از ۴۰ درصد موارد جهانی است که عمدتاً بهدلیل شیوع بالای هپاتیت B در این کشور است.
یکی از عوامل نگرانکننده، شیوع بالای بیماری کبد چرب ناشی از اختلال متابولیک (MASLD) است؛ اختلالی که بهدلیل سبک زندگی کمتحرک و رژیم غذایی ناسالم شیوع مییابد. این بیماری که تا پیش از این با عنوان کبد چرب غیرالکلی شناخته میشد، حالا در یکسوم جمعیت جهان دیده میشود و در صورت پیشرفت، میتواند به نوع شدیدتر و پیشرفتهای بهنام استئاتوهپاتیت مرتبط با اختلال متابولیک (MASH) تبدیل شود که خطر سرطان کبد را افزایش میدهد.
براساس تخمین کمیسیون لنست، تا سال ۲۰۵۰ سهم سرطانهای مرتبط با MASH از ۸ به ۱۱ درصد میرسد. در عینحال، مصرف الکل نیز در حال تبدیلشدن به عامل مهمتری است و انتظار میرود موارد سرطان ناشی از مصرف الکل از ۱۹ به ۲۱ درصد برسد. در مقابل، نسبت موارد ناشی از هپاتیت B و C، روندی کاهشی خواهد داشت.
پروفسور هاشم السراج از کالج پزشکی بیلور در آمریکا، میگوید با وجود آنکه سابقاً سرطان کبد را بیشتر در مبتلایان به هپاتیت یا سوءمصرف الکل میدیدیم، اکنون چاقی و چربی اضافه در کبد به تهدیدی روبهرشد تبدیل شدهاند.
در همین راستا، کمیسیون لنست مجموعهای از راهکارهای عملی را پیشنهاد کرده است؛ از جمله پوشش سراسری واکسن هپاتیت B، غربالگری عمومی بزرگسالان، وضع مالیات بر شکر و الکل، هشدارهای تصویری روی بستهبندیها، تقویت برنامههای تشخیص زودهنگام و حمایت بیشتر از بیماران نیازمند مراقبتهای تسکینی.
پروفسور والری پارادیس از بیمارستان بوجون فرانسه، هشدار میدهد که جامعه جهانی نباید نسبت به رشد سرطان کبد بیتفاوت باشد. او بر این نکته تأکید میکند که برخلاف بسیاری از سرطانها، عوامل خطر سرطان کبد قابل شناساییاند و همین مسئله، فرصتی واقعی برای پیشگیری ایجاد کرده است.
دکتر مت هور، پژوهشگر در مؤسسهی سرطان زودهنگام دانشگاه کمبریج، با اشاره به تجربهی موفق ژاپن میگوید سیاستگذاری هوشمندانه در حوزه سلامت عمومی میتواند مرگومیر ناشی از سرطان را کاهش دهد. تیم او اکنون در حال بررسی روشهایی است که بتوانند با بررسی دیانای کبد، بیمارانی را که در معرض خطر هستند، زودتر شناسایی کنند.
مطالعه در نشریه لنست منتشر شده است.