دیپلماسی استانی در گلستان؛ گامهایی استوار به سوی آسیای میانه

ایرنا/ سفر رسمی استاندار بالکان ترکمنستان به گلستان که در چهارشنبه هفته جاری انجام میشود، رویدادی فراتر از یک دیدار دیپلماتیک و نمادی از اراده مشترک دو منطقه برای تحکیم پیوندهای اقتصادی، فرهنگی و تجاری و گامی بلند در مسیر تبدیل گلستان به هاب ارتباطی ایران با کشورهای آسیای مرکزی است.
گلستان، با بهرهمندی از موقعیت جغرافیایی استراتژیک، اشتراکات فرهنگی عمیق با ترکمنستان و زیرساختهای کلیدی نظیر منطقه آزاد اینچهبرون، در موقعیتی بینظیر برای ایفای نقشی محوری در توسعه منطقهای و تقویت جایگاه ایران در منطقه قرار دارد.
این دیدار فرصتی استثنایی برای عملیاتی کردن تفاهمنامههای پیشین، گشایش افقهای نو در همکاریهای دوجانبه و ترسیم آیندهای روشنتر برای مردمان دو سوی مرز فراهم میآورد.
سفر استاندار بالکان ترکمنستان که منطقهای با مرکزیت بالکانآباد و جمعیتی بیش از ۵۵۰ هزار نفر در غرب ترکمنستان را نمایندگی میکند، با هدف تعمیق روابط اقتصادی میان این منطقه و گلستان طراحی شده است.
این دیدار بر تقویت مبادلات تجاری، بهبود زیرساختهای گمرکی و تسریع در اجرای پروژههای مشترک متمرکز است.
منطقه آزاد اینچهبرون که بهعنوان دروازه اصلی تجارت ایران با آسیای مرکزی، در کانون توجه این مذاکرات قرار دارد محور اصلی مذاکرات خواهد بود.
هیات ترکمنستانی در جریان این سفر با ظرفیتهای این منطقه، از جمله دسترسی به مسیر ریلی بینالمللی ایران-ترکمنستان-قزاقستان، آشنا شده و راهکارهای توسعه تجارت و رفع موانع موجود بررسی خواهد گرفت.
گلستان در سال گذشته با ثبت ۴۶۰ میلیون دلار صادرات و رشد ۴۲ درصدی، توانایی خود را در عرصه تجارت خارجی به اثبات رسانده است.
بخش عمده این صادرات به کشورهای ترکمنستان، قزاقستان و عراق اختصاص داشته و شامل محصولاتی نظیر مواد غذایی، فرآوردههای آهنی و تخممرغ بوده که این دستاوردها نشاندهنده ظرفیت بالای گلستان برای گسترش بازارهای صادراتی است.
در این راستا، پروژههایی نظیر احداث بازارچه مرزی گمیشان-حسنقلی، بهسازی مسیرهای عبوری و راهاندازی کریدور شمال-جنوب از اولویتهای کلیدی این سفر هستند که این پروژهها میتوانند مبادلات تجاری را تسهیل کرده و دسترسی گلستان به آبهای آزاد را بهبود بخشند.
گسترش دیپلماسی فرهنگی و گردشگری
اشتراکات فرهنگی عمیق میان ترکمنهای گلستان که جمعیتی حدود ۸۰۰ هزار نفر را شامل میشوند و مردم ترکمنستان، بستری بیهمتا برای تقویت دیپلماسی فرهنگی فراهم کرده است.
این اشتراکات که از موسیقی و آیینهای سنتی تا پرورش اسب ترکمن را در بر میگیرد، فرصتی برای تعمیق پیوندهای دو ملت ایجاد کرده که این سفر بستری برای برنامهریزی رویدادهای فرهنگی مشترک و تبلیغ جاذبههای گردشگری گلستان فراهم میآورد.
یکی از نمونههای موفق همکاریهای فرهنگی و تجاری، برگزاری اولین نمایشگاه توانمندی صادراتی ترکمنستان در گرگان در هفته گذشته بود.
این نمایشگاه که با حضور گسترده تجار و تولیدکنندگان دو کشور برگزار شد، فضایی برای نمایش محصولات، ایجاد ارتباط مستقیم میان فعالان اقتصادی و تقویت اعتماد متقابل فراهم آورد.
استقبال گسترده از این رویداد نشاندهنده ظرفیت بالای همکاریهای دوجانبه است. برای تداوم این روند، پیشنهاد میشود جشنوارههای مشترکی نظیر جشن اسب ترکمن یا بزرگداشت مختومقلی فراغی برگزار شود که نهتنها پیوندهای فرهنگی را تقویت میکنند، بلکه به رونق گردشگری و اقتصاد محلی خواهد انجامید.
علاوه بر این، تبلیغ جاذبههای گردشگری گلستان از جمله جنگلهای هیرکانی (ثبتشده در یونسکو)، تالابهای بینالمللی و اسکله بندر ترکمن، میتواند گردشگران ترکمنستانی را جذب کند.
همکاری در زمینه صنایعدستی و هنرهای سنتی ترکمنی نیز از دیگر حوزههایی است که میتواند به توسعه اقتصادی و فرهنگی منطقه منجر شود.
این اقدامات، در کنار تقویت تبادلات مردمی، میتوانند جایگاه گلستان را بهعنوان مقصدی فرهنگی و گردشگری در منطقه تثبیت کنند.
پیگیری و اجرای تفاهمنامههای پیشین
طی سالهای گذشته، گلستان و بالکان تفاهمنامههای متعددی در حوزههای علمی، تجاری و فرهنگی منعقد کردهاند که زمینهساز همکاریهای گسترده بود که این سفر فرصتی برای بازبینی این توافقات، هماهنگی برای اجرای آنها و رفع موانع موجود است.
از جمله مهمترین تفاهمنامهها میتوان به مواردی نظیر تسهیل صدور روادید و تردد گردشگری، احداث بازارچه مرزی حسنقلی-گمیشان، تهاتر کالا با ارز ملی، بازسازی مسیرهای عبوری، برقراری پرواز مستقیم گرگان-عشقآباد و بیابانزدایی در شمال گلستان برای مقابله با ریزگردها با منشأ ترکمنستان اشاره کرد.
به گفته معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار، این دیدار بستری برای گفتوگو پیرامون موضوعات مشترک و اطمینان از اجرای دقیق این تفاهمات فراهم میکند.
محمد حمیدی اظهار کرد: عملیاتی شدن این توافقات میتواند به توسعه زیرساختهای مرزی، رونق تجارت و تقویت همکاریهای زیستمحیطی منجر شود.
وی بیان کرد: این اقدامات نهتنها به نفع گلستان و بالکان است، بلکه به تحکیم روابط ایران و ترکمنستان در سطح ملی کمک میکند.
گلستان: دروازه طلایی ایران به آسیای میانه
استان گلستان، با وسعتی بیش از ۲۰ هزار کیلومتر مربع و برخورداری از هفت اقلیم از ۱۳ اقلیم جهان، از موقعیتی استراتژیک در شمال ایران برخوردار است.
مرز مشترک خشکی و آبی با ترکمنستان، این استان را به یکی از مهمترین کانونهای ارتباطی ایران با کشورهای آسیای مرکزی تبدیل کرده است.
همچنین زیرساختهای کلیدی گلستان شامل فرودگاه گرگان، گمرک و منطقه آزاد اینچهبرون، خطوط ریلی ایران-ترکمنستان-قزاقستان و دسترسی به دریای خزر است که این ویژگیها گلستان را به پلی مطمئن برای تبادلات بینالمللی با ترکمنستان، قزاقستان و فراتر از آن بدل کرده است.
منطقه آزاد اینچهبرون، بهعنوان نگین اقتصادی گلستان، نقشی محوری در توسعه تجارت منطقه ایفا میکند.
این منطقه با دسترسی به مسیر ریلی بینالمللی، بستری بینظیر برای صادرات محصولات کشاورزی، صنعتی و معدنی فراهم کرده بااینحال، چالشهایی نظیر فرآیندهای پیچیده گمرکی و کمبود زیرساختهای کافی، مانع بهرهبرداری کامل از این ظرفیت شده است.
این سفر میتواند گامی مؤثر در رفع این موانع، بهبود انبارها و سادهسازی فرآیندهای گمرکی باشد. به گفته کارشناسان، استفاده بهینه از امنترین مرز کشور (اینچهبرون) کلید توسعه اقتصادی گلستان و تقویت روابط با ترکمنستان است.
پتانسیلهای صادراتی
موفقیت گلستان در ثبت ۴۶۰ میلیون دلار صادرات در سال ۱۴۰۳ نشاندهنده توانایی بالای این استان در تجارت خارجی است که تداوم این روند به دیپلماسی قوی، تعامل با استانهای هممرز و بهرهگیری از ظرفیتهای کشورهای هدف صادراتی نیاز دارد.
همکاری با بالکان میتواند به توسعه بازارهای جدید، جذب سرمایهگذاری خارجی و ایجاد زیرساختهای لازم برای فعالیت صادرکنندگان گلستانی در ترکمنستان و آسیای میانه منجر شود و جایگاه گلستان را بهعنوان یکی از قطبهای صادراتی ایران تثبیت کنند.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری گلستان، در گفتوگو با ایرنا اظهار کرد: در راستای سیاستهای دولت دکتر پزشکیان برای تقویت روابط با کشورهای همسایه، دعوت رسمی از استاندار بالکان انجام شده است.
عبدالعلی کیانمهر بیان کرد: هدف ما احیای تفاهمنامههای پیشین، شناخت ظرفیتهای متقابل، تسهیل فعالیت بازرگانان و رونق مرز اینچهبرون است.
وی افزود: راهاندازی کریدور شمال-جنوب، احداث بازارچه مرزی گمیشان-حسنقلی و رفع چالشهای منطقه آزاد اینچهبرون از اولویتهای ماست.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری گلستان ادامه داد: این سفر فرصتی برای گفتوگو پیرامون موضوعات مشترک، بازبینی توافقات پیشین و هماهنگی برای اجرای آنها است.
وی گفت: گلستان و بالکان طی سالیان گذشته گامهای بلندی در مسیر همکاری برداشتهاند و این دیدار میتواند به عملیاتی شدن تفاهمات منجر شود.
زمینههای تاریخی همکاری
سفر استاندار بالکان در ادامه روابط رو به رشد ایران و ترکمنستان انجام میشود. در سال ۱۴۰۱، سفر رئیسجمهور ترکمنستان به ایران و مذاکرات فشرده مقامات دو کشور، فضای جدیدی برای تقویت تبادلات تجاری و اقتصادی ایجاد کرد.
یکی از موضوعات کلیدی آن سفر، رفع موانع منطقه آزاد اینچهبرون و تسریع در احداث بازارچهها و پایانههای مرزی بود. همچنین، در مهرماه ۱۴۰۲، سفر استاندار وقت گلستان به ترکمنستان منجر به انعقاد تفاهمنامههایی با محوریت تسهیل صدور روادید، تهاتر کالا، بازسازی مسیرهای عبوری و بیابانزدایی شد.
سفر استاندار بالکان به گلستان در برههای حساس انجام میشود که روابط منطقهای و دیپلماسی استانی به ضرورتی انکارناپذیر بدل شده است.
این دیدار فرصتی مغتنم برای تحکیم پیوندهای اقتصادی، فرهنگی و تجاری میان دو منطقه، رفع موانع موجود و شتابدهی به توسعه منطقهای است.
گلستان، با تکیه بر موقعیت استراتژیک، زیرساختهای کلیدی و اشتراکات فرهنگی با ترکمنستان، میتواند به الگویی برای همکاریهای منطقهای تبدیل شود.
اجرای دقیق تفاهمنامههای پیشین، توسعه زیرساختهای منطقه آزاد اینچهبرون، تقویت دیپلماسی فرهنگی و علمی و سرمایهگذاری مشترک در بخشهای کلیدی، آیندهای روشنتر برای مردمان گلستان و ترکمنستان رقم خواهد زد.
این سفر نهتنها گامی در مسیر همبستگی و توسعه است، بلکه میتواند جایگاه گلستان را بهعنوان دروازه طلایی ایران به آسیای میانه تثبیت کند.
با نگاهی راهبردی و بهرهبرداری بهینه از ظرفیتهای این دیدار، گلستان میتواند به قطب دیپلماسی استانی و توسعه اقتصادی منطقه تبدیل شود.
آخرین خبر گلستان در اینستاگرام : Instagram.com/golestan_today
آخرین خبر گلستان در اینستاگرام :
Instagram.com/golestan_today