سمنان امروز تشنه‌تر از دیروز

ایرنا/ بارندگی‌ها در استان سمنان از متوسط ۸۹ به ۴۰ میلیمتر در فصل‌های پربارش سال آبی ۱۴۰۳ - ۱۴۰۴ کاهش یافت. با توجه به تامین ۸۰ درصد نیاز آبی استان از منابع زیرزمینی، شرایط گویای وضعیت بحران کم‌آبی در این دیار پیش از آغاز تابستان و ضرورت تسریع در اجرای طرح انتقال آب بین حوضه‌ای برای رفع این چالش است.

فقط ۲۰ درصد آب مورد نیاز استان سمنان از منابع آب سطحی شامل چشمه و قنات و بقیه نیاز آبی استان از محل حفر چاه‌های عمیق و نیمه‌عمیق تامین می‌شود. اکنون که بارندگی کاهش چشمگیر داشته است، میزان خروجی منابع آبی این دیار کاهش یافته و بحران کم‌آبی بخش‌های مختلف این استان را دربرگرفته. از سوی دیگر، سمنان با پدیده خاموش «فرونشست زمین» نیز مواجه شده است.

---

بازار

---

به گفته‌ کارشناسان، اکنون برای تامین آب آشامیدنی شهرها از طریق حفر چاه باید کف‌شکنی کرد و در عمق بیش از ۳۵۰ متر دسترسی به آب میسر است. حفر چنین چاه های عمیقی فاجعه‌ای است که پیامد اصلی آن را باید چالش «فرونشست» دانست.

همین عامل خود گویای آن است که استان سمنان برای تامین آب آشامیدنی دیگر مجاز به حفر چاه نیست و باید تامین آب از طریق راهکارهای دیگر همچون انتقال آب دنبال شود.

بازچرخانی پساب بدون کاهش برداشت آب منابع زیرزمینی، درست یا غلط؟

بازچرخانی پساب برای کمک به رفع مشکل کم‌آبی استان سمنان در دست پیگیری و اجراست، اما همپای تمرکز بر بازچرخانی پساب از میزان برداشت از سفره‌های آب‌ زیرزمینی کاسته نشده است.

این موضوع نگران‌کننده است و در میان‌مدت بر شدت فرونشست زمین می‌افزاید، چرا که پساب‌های مجاز همچون پساب خانگی با نفوذ در دل خاک، در نبود بارندگی، برای جلوگیری از فرونشست و تقویت منابع‌زیرزمینی موثر است.

هم اکنون استان سمنان در شرایطی قرار دارد که با وجود کاهش بیش از ۵۰ درصدی بارندگی‌ها، بیش از اندازه از منابع آب زیرزمینی برداشت می‌کند و هم برنامه‌های بازچرخانی پساب را با اهتمام دنبال می‌کند.

سه میلیارد مترمکعب کسری مخزن انباشته و زوال منابع آبی زیرزمینی

استان سمنان سالانه ۱۳۳ میلیون مترمکعب کسری آب‌های زیرزمینی دارد و این یعنی میزان برداشت از آب‌های زیرزمینی بیشتر از میزان ورودی آب به این منابع است.

از سوی دیگر، سمنان سه و ۲ دهم میلیارد مترمکعب کسری مخزن انباشته دارد که شامل مجموع کسری مخزن سالانه طی چند دهه‌ اخیر می‌شود.

صرفه‌جویی ۱۷۸ میلیون مترمکعبی آب در سند سازگاری با کم‌آبی استان تا سال ۱۴۰۵ هدفگذاری شده است.

انتقال آب بین حوضه‌ای برای سمنان طرحی عام‌المنفعه و ملی

سمنان با مساحت نزدیک به ۹۷ هزار و ۵۰۰ کیلومتر مربع، از پهناورترین استان‌های کشور ایران است و با پنج و ۹ دهم درصد مساحت کل کشور، از این نظر هفتمین استان ایران محسوب می‌شود.

بر پایه برآورد مرکز آمار ایران در سال ۱۴۰۰، استان سمنان با هشت شهرستان در مجموع ۷۵۷ هزار و ۲۰۰ نفر جمعیت دارد که از این شمار، بیش از ۲۰۰ هزار نفر ساکن مرکز استان هستند که غالب نقاط این استان زرخیر با بحران کم‌آبی مواجه است و انتظار می‌رود برای رفع این چالش اجرای طرح انتقال آب بین‌حوضه‌ای بیش از پیش مورد توجه باشد.

سمنان به دلیل موقعیت جغرافیایی همجواری با پایتخت و هفت استان مهم کشور، از استان‌های مهم محسوب می‌شود که علاوه بر شهروندان استان، به دلیل قرارگیری در مسیر حرم امام رضا(ع) و حرم حضرت معصومه(س)، به مسافران و گردشگران داخلی و بین‌المللی عبوری از این دیار نیز خدمات ارایه می‌دهد که تامین آب پایدار نقشی مهم در ارتقای کیفیت خدمات دارد.

کم‌آبی حاد در شهرهای سمنان و شاهرود

نیاز آبی شهر سمنان در اوج مصرف روزانه یک‌هزار و ۵۰ لیتر بر ثانیه است، اما فقط ۷۱۰ لیتر در ثانیه از منابع مختلف تامین می‌شود و آب آشامیدنی در دسترس نیز از کیفیت پایین برخوردار است.

شاهرود از پربارش‌ترین شهرهای استان سمنان با ۵۶ میلی لیتر کمترین میزان بارندگی در سال زراعی ۱۴۰۳ - ۱۴۰۴ در بین شهرهای این استان داشته است و باوجود شرایط دشوار گرما در تابستان تنش آبی گریبانگیر شاهرود و با بحران کمبود آب ۳۰۰ لیتر برثانیه مواجه است.

مسولان استان سمنان با اجرای طرح بازچرخانی پساب، ساماندهی مصرف آب در بخش کشاورزی، اصلاح شبکه آب‌رسانی با هدف کاهش هدررفت آب در شبکه و حفر چاه‌های عمیق، به دنبال التیام بحران کم‌آبی و جلوگیری از ایجاد اختلال در خدمت‌رسانی به جامعه هستند.

اما وقتی نزولات جوی تا این کاهش یافته است، با وجود تلاش‌ها، سمنان هرروز تشنه‌تر از دیروز می‌شود و باید برای رفع این مشکل در اجرای طرح انتقال آب بین حوضه‌ای با عزمی جزم، همرایی، همدلی و همگرایی تسریع شود.

آخرین خبر سمنان در اینستاگرام :
https://instagram.com/semnan_today