از سینه‌زنی تا سینی نذری؛ زنانه‌های محرم خراسان شمالی

ایرنا/ بجنورد- ایرنا- چای نذری روی آتش می‌جوشد، صدای روضه در کوچه‌ها می‌پیچد و اشک‌های زنانه، آیینه‌ای می‌شود از عشق حسینی در دل خراسان شمالی که با اقوامش در این روزها شورآفرینی می کنند.

به گزارش ایرنا، محرم که از راه می‌رسد، پرچم‌های سیاه بر سردر خانه‌ها آویخته می‌شود و کوچه‌های خراسان شمالی رنگ عزا می‌گیرند.

---

بازار

---

اما در میان همه این شور و حزن، رد دستانی آشکار است که با اشک چشم با نذر دل و با همت بی‌ادعا، چراغ عزای حسین بن علی(ع) را روشن نگه می‌دارند.

زنانی که سال‌هاست در قاب سینه‌زنی تا سینی نذری، روایت‌گر عاشقی بی‌پایان در محرم‌اند.

روضه‌های زنانه در کوچه‌های قدیمی بجنورد، شیروان، اسفراین و حتی روستاهای دورافتاده قوشخانه و راز و جرگلان بوی صفا و معرفت می‌دهد.

دیوارها با پارچه‌های مشکی و اسم حسین(ع) پوشانده شده، صدای زمزمه زیارت عاشورا از بلندگوها می‌پیچد و زنانی با چشم‌های بارانی، گرد شمع یاد شهدا حلقه می‌زنند.

خانه‌هایی که هر سال در دهه اول محرم به حسینیه تبدیل می‌شوند؛ جایی که زن و دختر، پیر و جوان؛ یکی چای می‌ریزد، دیگری خرما تعارف می‌کند، آن یکی زیر لب نوحه‌ می‌خواند.

هیچ‌کس نمی‌پرسد چه‌کسی صاحب‌خانه است؛ در این مجالس همه خادم‌ و میزبان هستند.

دختران زینبی، پیام‌آوران عاشورا

دختران نوجوان لباس‌های مشکی‌شان را با افتخار می‌پوشند، موهایشان را زیر چادر ساده می‌پوشانند و سهم خود را در مجلس برمی‌دارند و از تزئین سفره‌ها و نشستن پشت بلندگو برای قرائت قرآن تا سرویس دادن در آشپزخانه و توزیع نذری در این امر مشارکت می کنند.

محرم برای آن‌ها فقط مراسم نیست؛ یک هویت، یک افتخار و یک تمرین زینب‌وار است.

مریم ۱۷ ساله از اعضای هیأت «یا زینب(س)» در محله جاجرمی‌های بجنورد می‌گوید: «محرم را زندگی می‌کنیم. وقتی در مراسم خادمی می‌کنم، احساس می‌کنم به کربلا نزدیک‌ترم.»

نذرهایی که فقط غذا نیست

از آش نذری گرفته تا خرما و شیر و شربت؛ بانوان خراسان شمالی نذر را نه فقط برای اطعام جسم که برای تقویت روح وقف کرده‌اند.

بسیاری از مجالس با نیت سلامتی امام زمان(عج)، پیروزی جبهه مقاومت یا شادی روح شهدا برگزار می‌شود و در پایان هر مجلس، چند جمله از زندگی یک شهید بازگو می‌شود و این‌گونه نسل جوان، آرام‌آرام با قهرمانان واقعی آشنا می‌شود.

زهرا نوابی از فعالان هیات بانوان در خراسان شمالی، می‌گوید: ما زن‌ها اگرچه شمشیر در دست نداریم، اما با زبان‌مان، اشک‌مان و کار فرهنگی‌مان در میدان جهاد تبیین هستیم. عاشورا را زن‌ها زنده نگه داشتند، امروز هم همین ما زن‌ها باید آن را روایت کنیم.

قرارگاه‌های زنانه برای جنگ نرم

برخی هیات های بانوان استان به‌صورت سازمان‌یافته فعالیت می‌کنند. برنامه‌ریزی دقیق برای اجرای پویش‌هایی همچون «روایت عاشورا»، «قرائت سوره فتح»، «دعای فرج» و «نذر فرهنگی» از جمله کارهایی است که در قرارگاه‌های مردمی بانوان صورت می‌گیرد.

این هیات ها حالا نه‌تنها یک سنت مذهبی، که یک پایگاه فرهنگی در برابر جنگ نرم دشمن شده‌اند.

مهرنسا غریب، مسئول یکی از این هیاات در اسفراین، می‌گوید: دشمن در میدان جنگ روایت‌ها کار می‌کند. ما هم آمده‌ایم روایت زندگی عاشورایی را زنده کنیم. با هیات، با نذر، با محفل قرآنی، با نوحه‌خوانی دختران نوجوان در این مهم مشارکت می کنیم.

محرم بدون اشک زنانه، محرم نمی‌شد و بدون چای‌های قند پهلو و نذرهای آش و عدسی، دل‌ها گرم نمی‌شد.

زنان در این دیار فقط شنونده روضه نیستند؛ راوی‌، خادم‌ و حافظ‌ هستند و همین عشق بی‌ادعای آنان است که محرم را در جان جامعه زنده نگه می‌دارد.

از سینه‌زنی تا سینی نذری، روایت زنان خراسان شمالی از محرم، روایت ایمان است و ایثار؛ روایتی که نه‌فقط در قاب حسینیه‌ها که در جان تاریخ ثبت خواهد شد.