علت سیاه شدن لثه و درمان آن

صدا و سیما/ سیاهی و یا تیره شدن لثه‌ها می‌تواند ناشی از دلالیل مختلفی مثل بیماری یا مصرف دارو و یا سیگار کشیدن باشد.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ؛ مرکز سمنان  ،  رنگ لثه در هر فرد متفاوت است. لثه سیاه و دیگر تغییرات در رنگ لثه می‌تواند ناشی از بیماری، دارو، سیگار کشیدن و یا دیگر عوامل سبک زندگی باشد. لثه‌ها بافت‌های سختی هستند که دندان‌ها را در جای خود نگه می‌دارند. آن‌ها می‌توانند به رنگ قرمز یا صورتی، قهوه‌ای یا سیاه باشند.

---

بازار

---

سلامت دهان و دندان برای سلامت عمومی ضروری است. تغییرات در رنگ لثه می‌تواند نشان دهنده مشکل اساسی درسلامت بدن باشد، پس فرد باید به پزشک مراجعه کند تا علت آن مشخص شود چرا که سیاه شدن لثه سلامت فرد را تهدید می‌کند. متاسفانه سیاهی لثه بسیار رایج است و نیاز به درمان دارند

علل سیاه شدن و تیرگی لثه چیست؟

کبودی:

لثه مانند هر قسمت دیگری از بدنتان می‌تواند صدمه ببیند. زمین خوردن، خوردن خوراکی‌های تیز و حتی مسواک و نخ دندان زدن غیر اصولی می‌تواند لثه‌ها را خراش دهد. کبودی روی لثه‌ها معمولا قرمز یا بنفش و گاهی قهوه‌ای تیره یا سیاه هستند. کبودی ممکن است با خون ریزی و درد خفیفی همراه باشد.

کبودی معمولا بدون درمان پزشک خود به خود التیام می‌یابد. پیشرفت کبودی لثه می‌تواند به دلیل بیماری به نام ترمبوسیتوپنی باشد، بیماری که باعث لخته شدن خون می‌شود. خونریزی بینی و لثه نیز می‌تواند منجر به کبودی لثه شود. برای مشخص شدن علت و درمان مناسب باید به پزشک مراجعه نمایید.

کیست خون آبه:

هنگام رشد دندان کیستی پر از مایع ایجاد می‌شود. گاهی اوقات ترکیب خون با مایع آن را بنفش یا سیاه نشان می‌دهد. در اثر ضربه یا افتادن، کیست می‌ترکد و خون آبه داخل آن بیرون میریزد.

ترکیدن کیست‌ها و غده‌ها چه در دندان‌های شیری و چه دائمی در کودکان هم رخ می‌دهد. آن‌ها معمولا بعد از رشد دندان رفع می‌شوند. اگر دندان به خودی خود رشد نکند دندانپزشک می‌تواند کیست را با جراحی باز کند تا دندان خارج شود.

پرکردن دندان با مواد فلزی:

هنگام پر کردن دندان، رسوب مواد فلزی ممکن است بر روی لثه لکه ایجاد کند. آمالگام مواد فلزی مورد استفاده در پر کردن دندان است. گاهی اوقات این ذرات در ناحیه اطراف دندان پر شده قرار می‌گیرد و باعث لک در بافت نرم لثه می‌شوند. پزشک معمولا با نگاه به لثه لکه آمالگام را تشخیص می‌دهد.

این مواد غیر قابل برداشت بی ضررهستند و به درمان نیاز ندارند. برای جلوگیری از سیاهی لثه از دندان پزشک بخواهید تا دفعه بعد از یک مانع لاستیکی استفاده کند. این کار دندان‌های شما را در طول درمان از لثه جدا می‌کند.

خال گوشتی آبی رنگ:

خال گوشتی به رنگ آبی معمولا بی ضرر و گرد یا صاف است. خال‌های گوشتی می‌تواند سیاه یا آبی و شبیه کک و مک در لثه به نظر برسد. علت ایجاد خال‌های گوشتی آبی رنگ مشخص نیست، اما اغلب در زمان کودکی و نوجوانی ایجاد می‌شوند و در زنان بیشتر رایج هستند.

مثل مواد پر کردن دندان، پزشک معمولا فقط با نگاه کردن به آن می‌تواند خال گوشتی آبی رنگ را تشخیص دهد. آن‌ها به طور معمول به درمان نیاز ندارند. با این حال، اگر شکل، رنگ و یا اندازه آن شروع به تغییر کند، پزشک با نمونه برداری، آزمایش سرطان می‌گیرد.

لک سیاه:

خال‌های سیاه شبیه لک، کک و مک بی ضرر هستند و خطری ندارد. آن‌ها می‌توانند در قسمت‌های مختلف بدن شما از جمله لثه ظاهر شوند. خال‌های سیاه معمولا بین ۱ تا ۸ میلیمتر قطر دارند و هیچ نشانه دیگری ندارند.

پزشکان در مورد علت دقیق آن مطمئن نیستند، زیرا برخی از مردم با آن‌ها متولد و در برخی دیگر در طول زندگی ایجاد می‌شود. آن‌ها همچنین می‌توانند نشانه‌ای از بیماری دیگر، مانند بیماری آدیسون و یا سندرم درهم رفتگی روده باشند.

لکه سیاه به درمان نیاز ندارند، اما اگر شکل، رنگ و یا اندازه آن تغییر کند ممکن است پزشک از نمونه برداری برای تشخیص سرطان استفاده کند.

آکانتوما دهانی:

تومور سیاه رنگ، آکانتوما دهانی یک بیماری نادر است که باعث ایجاد لک‌های تیره در بخش‌های مختلف دهان، از جمله لثه می‌شود. این خال‌ها بی ضرر هستند و بیشتر در افراد جوان رخ می‌دهد.

علت آن نامشخص است. اما احتمالا مرتبط با زخم‌هایی است که با جویدن یا اصطکاک در دهان ایجاد می‌شود. این خال‌ها به درمان نیاز ندارند.

سرطان دهان:

سرطان دهان نیز می‌تواند باعث سیاهی لثه شود. علایم دیگر مرتبط با سرطان دهان شامل زخم‌های باز، خونریزی غیرعادی و تورم دهان است. همچنین ممکن است گلو درد مزمن و یا تغییری در صدا داشته باشید.

پزشک به منظورتشخیص سرطان دهان از بافت لثه نمونه برداری می‌کند. آن‌ها همچنین ممکن است از تکنیک‌های تصویربرداری متفاوتی مانند سی تی اسکن یا پت اسکن استفاده کنند تا ببینند که آیا سرطان پیشرفت کرده یا خیر.

اگر این لک یا خال سرطانی باشد، ممکن است پزشک با جراحی آن را از بین ببرد و اگر شیوع پیدا کند با رادیوتراپی و شیمی درمانی به از بین بردن و مقابله به سلول‌های سرطانی می‌پردازند.

مصرف تنباکو، یکی از مهمترین عوامل خطر در ایجاد سرطان دهان است، بنابراین از مصرف آن اجتناب کنید.

ملانین:

بدن به طور طبیعی ملانین تولید می‌کند. ملانین ماده‌ای است که رنگ پوست، مو و چشم‌ها را تغییر می‌دهد. با افزایش میزان ملانین در بدن فرد مو، پوست و یا چشم‌ها تیره‌تر خواهد شد. ممکن است سیاه یا قهوه‌ای بودن لثه فرد به دلیل ملانین زیاد در بدن او باشد. اگر لثه شخص همیشه بسیار تیره باشد، هیچ دلیلی برای نگرانی وجود ندارد.

اگر رنگ لثه در طول یک دوره کوتاه تغییر کند، یا اگر تکه‌های سیاه بر روی لثه ظاهر شوند، احتمالا به دلیل رنگدانه نیست و ممکن است نشانه بیماری باشد که باید توسط پزشک تشخیص داده شود.

سیگار کشیدن:

سیگار کشیدن یکی دیگر از علل تغییر رنگ لثه است. سلول‌های تخصصی در بدن به نام ملانوسیت‌ها ملانین تولید می‌کنند. نیکوتین در تنباکو می‌تواند با افزایش بیش از حد ملانین، حتی رنگ داخل گونه‌ها و لب پایین را نیز تغییر دهد.

تحقیقات نشان می‌دهد ارتباطی بین ترک سیگار و کاهش تغییر رنگ لثه وجود دارد.

دارو:

مینوسیکلین برای درمان آکنه و برخی از بیماری‌ها مانند کلامیدیا تجویزمی شود. اثر جانبی غیر معمول این دارو گاهی باعث تغییر رنگ لثه در دهان می‌شود. فرد باید در مورد هر گونه مشکل ناشی از مصرف دارو‌ها به پزشک مراجعه کرده، تا درصورت امکان پزشک دارو‌های جایگزین را تجویز کند.

ژنژیویت زخمی نکروزان:

ژنژیویت زخمی نکروزان که بر اثر عفونت لثه ایجاد می‌شود و موجب تب، لثه دردناک و تنفس بدبو خواهد شد. با ایجاد یک لایه از بافت مرده بر روی لثه عفونت می‌تواند باعث لثه‌های سیاه یا خاکستری شود.

معمولا ایجاد حفره دهان ناشی از رشد سریع باکتری‌ها به خاطر اماس و التهاب لثه است. این باکتری‌ها به دلیل عدم رعایت بهداشت دهان، استرس، کمبود خواب، یا رژیم غذایی ایجاد شوند.

علایم اولیه گودی دهان شامل خونریزی لثه، تنفس بدبو، بزاق زیاد دهان و احساس ناخوشی می‌شود. زخم ممکن است بر روی لثه در لبه دندان شکل بگیرد. پزشک با ضدعفونی کردن دهان و تجویز آنتی بیوتیک و دهان شویه و توصیه به رعایت بهداشت دندان و لثه، به جلوگیری از تکرار عفونت کمک خواهد کرد.

روش‌های خانگی و گیاهی برای رفع سیاهی لثه:

روغن اسانس اکالیپتوس:

اکالیپتوس به دلیل خاصیت ضد باکتری و ضد التهابی خود به عنوان درمان معجزگر برای هزاران بیماری شناخته شده است. یک قطره کوچک از این روغن برای از بین بردن چرک و سیاهی دندان لازم است، تا باکتری‌های مضر را در دهان از بین برده و التهاب لثه را تسکین دهید. زمانی که به این مشکلات رسیدگی شود، دهان در شرایط مناسبی برای بهبود لکه‌های سیاه روی لثه خواهد بود. البته، خاصیت ضد باکتریایی روغن اکالیپتوس تاثیر زیادی به سرعت بخشیدن این فرآیند دارد.

برگ‌های مریم گلی:

یکی دیگر از روش‌های درمان گیاهی برگ‌های مریم گلی است که می‌توان آن را به دفعات برای سلامت دندان و لثه به کار برد. برگ‌های مریم گلی را به عنوان داروی نیروبخش به طور مستقیم روی دندان‌ها و لثه بزنید و یا به صورت چایی دم کنید.

چای سبز:

چای سبز به طور گسترده به دلیل داشتن خواص درمانی متعدد، مشهور است. با نوشیدن چای سبز به سادگی لثه‌های سیاه را درمان کنید. راز خاصیت درمانی قوی چای سبز به دلیل وجود غلظت بالای این آنتی اکسیدان‌ها درون آن است. این مواد طبیعی قادر به مبارزه با انواع بی شماری از باکتری‌های مضر هستند، از جمله آن‌هایی که ممکن است لثه را سیاه کنند.

میخک:

میخک با خاصیت ضد باکتریای، ضد التهابی و ضد عفونی کنندگی که دارد برای سلامت دهان و لثه بسیار موثر است با تحریک ترمیم بافت لثه آسیب دیده می‌توانید به سرعت هر قسمت تیره را از بین ببرید. میخک درمانی زمانی موثر است که برگ‌ها به طور مستقیم بر روی لثه ماساژ داده شود.

روغن کنجد:

روغن کنجد با توجه به خاصیت سم زدایی که دارد از تجمع پلاک‌ها و جرم هاجلوگیری می‌کند و میکروب‌ها را ازبین می‌برد. با کاهش پلاک و جرم‌ها به طور معمول رنگ سالم به سرعت به دهان باز می‌گردد. برای گرفتن نتیجه بهترم قدار کمی از روغن را قرقره کنید. برای جذب بهتر سموم می‌توانید روغن را کمی گرم کنید.

قرقره آب نمک:

نمک نیز یک ضد باکتری است. یک لیوان آب پر کنید و یک قاشق سوپ خوری نمک به آن اضافه کنید. همچنین می‌توانید چند قطره روغن اسانس لیمو به آن بیفزایید. این نسخه هر شب قبل از خوابیدن و یا هنگام مسواک زدن توصیه می‌شود

جوش شیرین:

جوش شیرین به دلیل خاصیت سفید کننده‌ی مینا دندان مشهور است، اما توانایی کمتری در از بین ببردن باکتری‌ها دارد و تنها ناخالصی‌ها را از روی لثه و دندان پاک می‌کند.

در یک لیوان آب، یک قاشق سوپ خوری جوش شیرین را ترکیب کرده و روی لثه ماساژ دهید. سپس دهان خود را با آب تمیز کنید تا التهاب تسکین یابد.

این کار را هر دو روز یک بار انجام دهید.

لیمو ترش:

خاصیت ضد التهابی و ضد عفونی کنندگی لیمو با بازسازی حفره‌های دهان باعث کاهش سریع ناراحتی و تورم لثه می‌شود. لثه را با آب لیمو ماساژ دهید همچنین می‌توانید لیمو را با آب بجوشانید و پس از خنک شدن در دهان قرقره کرده و سپس دهان خود را بشوئید.

آلوئه ورا:

این گیاه با خاصیت ضد التهابی خود ترمیم بافت را تسریع و سلول‌های جدید ایجاد می‌کند.. آن را به طور مستقیم در دهان تمیز بزنید و روزانه این کار را تکرار کنیدبرای تسکین درد و توقف خونریزی، از ژل داخل این گیاه مفید روی موضع آسیب دیده بزنید و در پایان دهان خود را بشویید.

زنجبیل:

زنجبیل با داشتن خواص ضد میکروبی و ضد التهابی، التهاب و درد را کاهش می‌دهد به همین منظور ریشه‌های زنجبیل را بکوبید و درصورت تمایل با عسل یا گلاب ترکیب کنید تا حالت خمیری بگیرد بعد آن را روی لثه سیاه ضماد کنید.

فلفل قرمز:

فلفل با از بین بردن باکتری‌ها به بهبود گردش خون و درمان مشکلات دهان کمک می‌کند. می‌توانید چند قطره از عصاره فلفل را به مسواک اضافه کرده و یا فلفل را بطور مستقیم به لثه بزنید. همچنین خمیر حاصل از ترکیب فلفل و عسل را روی موضع مورد نظر بگذارید که در نهایت بهیود یابد.

پیشگیری:

افراد می‌توانند بهداشت دهان را با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن منظم، یک بار در روز و کاهش مصرف قند خوب نگه دارند.

همه‌ی این اقداماتی که گفته شد بایتد تحت نظارت پزشک صورت گیرد.

حفظ بهداشت دهان و دندان بهترین راه برای سالم نگه داشتن دندان و لثه است.