ناگفته‌هایی از جنایت اسرائیل در کرج/ موشک‌هایی که بر تن بی‌دفاع یک شهر نشست

این حادثه که علاوه بر آسیب‌های فیزیکی به منازل، واحدهای تجاری، زیرساخت‌ها و اماکن عمومی، موجب نگرانی و فشار روانی قابل توجهی بر خانواده‌ها شد، امروز به نقطه‌ای برای نمایش وحدت، کارآمدی و هم‌افزایی میان مردم و مسئولان تبدیل شده است. در نخستین ساعات پس از وقوع حادثه، گروه‌های جهادی از نقاط مختلف البرز و استان‌های معین، با تجهیزات ساده اما عزم و انگیزه‌ای مثال‌زدنی، وارد میدان شدند.

آن‌ها بدون وقفه، اقدام به تخلیه آوار، ترمیم موقت خانه‌ها، انتقال وسایل شخصی خانوارها، بازگشایی معابر و آرام‌سازی فضای عمومی کردند. هم‌زمان با آنان، تیم‌های خدمات‌رسان از سوی شرکت‌های آب و فاضلاب، برق، گاز، مخابرات، شهرداری کرج، بنیاد مسکن و سازمان بهزیستی نیز در صحنه حاضر شدند و وظایف تخصصی خود را آغاز کردند.

در کنار این عملیات میدانی، یکی از محورهای مهم مدیریت بحران در کرج، تأمین منابع مالی فوری و هدفمند برای بازگرداندن شرایط معیشتی مردم به وضعیت پایدار بود. به همین منظور، با تلاش مشترک استانداری البرز، شهرداری کرج و بنیاد برکت، فاز نخست طرح بازسازی با تزریق اعتباری بالغ‌بر 130 میلیارد تومان آغاز شد. از این مبلغ، 13 میلیارد تومان به پاک‌سازی میادین، معابر، منازل و نصب شیشه‌های شکسته اختصاص یافت.

سهم شهرداری در این بخش 3 میلیارد تومان و سهم استانداری 10 میلیارد تومان بوده که با تخصیص فوق‌العاده و بدون بروکراسی اداری، به‌سرعت در اختیار تیم‌های اجرایی قرار گرفت. در حوزه حمایت از معیشت مردم، اقداماتی گسترده و کم‌سابقه صورت گرفته است. 90 میلیارد تومان کمک به کسبه آسیب‌دیده پرداخت شده که عمدتاً شامل واحدهای صنفی خرد و کلان، دست‌فروشان و مشاغل محلی بوده است.

کمک‌رسانی بدون بروکراسی

این پرداخت‌ها به‌گونه‌ای انجام شده که ضمن رعایت عدالت در توزیع، اولویت با آن دسته از مشاغلی باشد که نقش مستقیمی در چرخه روزمره زندگی مردم ایفا می‌کنند؛ از جمله نانوایی‌ها، خواربارفروشی‌ها، تعمیرگاه‌ها، فروشندگان کالاهای ضروری، مطب‌ها و داروخانه‌ها. برای خانوارهایی که منازلشان آسیب دیده یا کاملاً تخریب شده نیز مبلغ 30 میلیون تومان به‌صورت بلاعوض در نظر گرفته شده است.

این پرداخت‌ها بدون نیاز به وثیقه، ضمانت‌های پیچیده یا فرآیندهای طولانی اداری صورت گرفته و در اکثر موارد، ظرف 72 ساعت به دست خانواده‌ها رسیده است. بنیاد برکت به‌عنوان بازوی اجتماعی و اقتصادی ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره)، در این پروژه نقش بی‌بدیل ایفا کرده است. این نهاد سابقه طولانی در توسعه زیرساخت‌ها و حمایت از مشاغل خرد در مناطق محروم دارد.

بنیاد برکت با بسیج امکانات انسانی و اعتباری خود، مدیریت بخش مهمی از فرآیند حمایت مالی از مشاغل آسیب‌دیده را بر عهده گرفته است. در همین راستا، پرداخت تسهیلات کم‌بهره با نرخ چهار درصد تا سقف 10 میلیارد تومان برای صاحبان مشاغل در نظر گرفته شده که از هفته آینده با همکاری نظام بانکی کشور، وارد فاز اجرایی می‌شود.

این تسهیلات به بازسازی و توسعه مشاغل، خرید تجهیزات جدید، جبران سرمایه در گردش از دست رفته و بازگشت به چرخه اقتصادی کمک خواهد کرد. در میدان عمل، چیزی که بیش از همه به چشم می‌آید، روحیه همکاری و مشارکت میان اقشار مختلف جامعه است.

نه‌تنها گروه‌های جهادی و نهادهای رسمی، بلکه بسیاری از مردم عادی نیز با در اختیار گذاشتن خانه‌های خود، کمک‌های نقدی و غیرنقدی، خودروهای شخصی، مواد غذایی و حتی نیروی انسانی، در روند کمک‌رسانی مشارکت فعال دارند. این روحیه، سرمایه اجتماعی بزرگی است که در هیچ بانک و نهادی ثبت نمی‌شود، اما در لحظات بحران، بیش از هر چیز به کار می‌آید.

از ویرانی تا امید؛ قصه این روزهای کرج

شهرداری کرج که از ساعات نخست بحران در میدان بوده، با هدایت شهردار و مدیران مناطق مختلف، تمام ظرفیت خود را بسیج کرده و علاوه بر مشارکت در پاک‌سازی، مدیریت پسماند، جمع‌آوری نخاله‌های ساختمانی، تعمیر زیرساخت‌های شهری، بازسازی میادین و پارک‌ها، نقش اساسی در ایجاد هماهنگی عملیاتی میان دستگاه‌های دیگر ایفا کرده است.

هم‌زمان با آن، سازمان مدیریت بحران شهرداری با تدوین نقشه‌های عملیاتی به‌روزرسانی‌شده و استفاده از سامانه‌های  GIS، نقاط اولویت‌دار را شناسایی و تیم‌های واکنش سریع را هدایت کرده بود. استانداری البرز نیز با تشکیل ستاد بحران و تعیین نماینده ویژه برای نظارت بر روند بازسازی، روند تخصیص منابع، ارزیابی خسارات، گزارش‌گیری لحظه‌به‌لحظه و تسریع تصمیم‌گیری‌ها را در دستور کار قرار داده است.

جلسات روزانه این ستاد با حضور نمایندگان همه دستگاه‌های ذی‌ربط، نمادی از حکمرانی میدانی و چابک در شرایط اضطراری بوده و بسیاری از تصمیمات در محل اجرا شده‌اند. از سوی دیگر، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و نهادهای حمایتی همچون کمیته امداد و بهزیستی نیز در بازسازی منازل، توزیع اقلام معیشتی، خدمات روان‌شناسی و شناسایی خانوارهای در معرض آسیب‌های ثانویه نقش‌آفرینی فعالی داشته‌اند.

در برخی موارد، کارشناسان بنیاد مسکن با مراجعه به درب منازل، ضمن ارزیابی فوری، نقشه بازسازی را نیز در اختیار خانواده‌ها قرار داده‌اند تا فرآیند اجرا بدون اتلاف وقت آغاز شود. نکته مهمی که در این طرح به‌وضوح مشهود است، غلبه نگاه پیش‌برنده و اعتمادآفرین بر ساختار بروکراتیک رایج است.

تصمیمات سریع، اجراهای به‌موقع، حضور بی‌واسطه مسئولان در محل، شفافیت در تخصیص منابع و مشارکت داوطلبانه مردم، از جمله عواملی هستند که موجب شده این طرح بازسازی نه‌تنها کارآمد، بلکه الهام‌بخش باشد. در این روزها، کوچه‌پس‌کوچه‌های آسیب‌دیده کرج، دیگر نشانی از یأس و ویرانی ندارد.

کرج امروز ایستاده، چشم‌انتظار تحقق کامل وعده‌ها

صدای چکش‌ها، تردد ماشین‌آلات عمرانی، حضور جوانان جهادگر، همکاری بی‌نظیر مردم با مسئولان و امیدی که در چهره خانواده‌ها دیده می‌شود، گواه بازگشت زندگی به جریان طبیعی خود است. مغازه‌هایی که با کمک‌های بلاعوض و تسهیلات بنیاد برکت دوباره فعال و مدارس و خانه‌هایی که به لطف گروه‌های جهادی بازسازی شده‌اند و خیابان‌هایی که شهرداری در کمتر از یک هفته به حالت اولیه بازگردانده، همگی نشان از یک تحول سریع و مؤثر دارد.

در نهایت، طرح بازسازی کرج، صرفاً یک پروژه عمرانی یا خدماتی نیست؛ این طرح، یک رویداد اجتماعی گسترده بوده که ظرفیت‌های هم‌زیستی، هم‌افزایی و مقاومت جامعه ایرانی را در برابر بحران‌ها به رخ کشیده است. این الگو باید مستندسازی، تحلیل و تقویت شود تا در مواجهه با بحران‌های بعدی، همچنان بتوان به آن تکیه کرد. امروز کرج، شهری است که اگرچه زخمی شده، اما برخاسته، نه فقط با آجر و سیمان، بلکه با اراده، اتحاد و امید.

با همه این اقدامات، آنچه تاکنون انجام شده تنها بخشی از مسیر بازسازی و احیای زندگی عادی در مناطق آسیب‌دیده کرج بوده و واقعیت آن است که اگرچه گام‌های اولیه با سرعت و دقت برداشته شده‌اند و الگوی موفقی از مدیریت بحران شکل گرفته، اما بسیاری از مردم هنوز با مشکلات متعدد دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند. خانه‌هایی هستند که نیازمند بازسازی کامل‌اند، مشاغلی که هنوز فعالیتشان آغاز نشده، خانواده‌هایی که نیازمند حمایت‌های روانی، حقوقی و اقتصادی بلندمدت‌ هستند و زیرساخت‌هایی که تنها ترمیم اولیه شده و تا رسیدن به پایداری فاصله دارند.

از همین رو، استمرار این روند جهادی، تداوم حمایت‌های مادی و معنوی، نظارت دقیق بر اجرای طرح‌ها و حفظ روحیه همدلی مردمی، ضرورتی انکارناپذیر است. دستگاه‌های اجرایی، نهادهای حمایتی و گروه‌های مردمی باید همچنان با همان جدیت روزهای نخست، در میدان باقی بمانند تا خدمات‌رسانی تا زمان رفع کامل مشکلات ادامه یابد.

تنها در این صورت است که می‌توان ادعا کرد طرح بازسازی نه‌فقط آغاز شده، بلکه به سرانجام رسیده است؛ سرانجامی که در آن نه‌تنها خانه‌ها، بلکه اعتماد مردم نیز بازسازی شده باشد. کرج امروز ایستاده، اما فردا نیازمند استمرار همراهی است. راه بازسازی، راهی است که تا پایان آن، خدمت بی‌وقفه باید ادامه یابد. مردم آسیب‌دیده چشم‌به‌راه تحقق وعده‌ها هستند و تردیدی نیست که با حفظ این مسیر امیدبخش، می‌توان تجربه‌ای کم‌نظیر از بازسازی کامل، عادلانه و انسانی را در حافظه تاریخی این شهر ثبت کرد.