گفتمان مقاومت، تحقق‌بخش «فتح مبین» است

ایرنا/ قم- ایرنا- رییس اندیشکده مطالعات انقلاب اسلامی طلوع مهر با اشاره به ماجرای صلح حدیبیه به عنوان نمونه‌ای تاریخی از «فتح مبین»، گفت: مقاومت واقعی، توانایی استفاده از امداد الهی و نزول آرامش بر قلوب مومنان برای تبدیل شکست‌های تحمیلی به بزرگ‌ترین پیروزی‌ها و سرآغاز فتوحات آینده است.

به گزارش خبرنگار ایرنا، حجت‌الاسلام والمسلمین محسن مهاجرنیا در دویست و هفتاد و یکمین جلسه کرسی آزاداندیشی با موضوع «گفتمان مقاومت؛ تفسیر سوره فتح» که در دانشگاه طلوع مهر برگزار شد، با اشاره به آیه اول سوره فتح، افزود: در حالی که بسیاری از مسلمانان پس از صلح حدیبیه آن را شکست می‌دانستند، خداوند آن را «فتح مبین» معرفی کرد تا نشان دهد این پیروزی، حاصل تدبیر الهی است نه صرفاً اقدام انسانی.

---

بازار

---

وی چهار نتیجه این فتح را طبق آیات قرآن، آمرزش"گناهان پیامبر"، اتمام نعمت، هدایت به صراط مستقیم و یاری با نصرت شکست‌ناپذیر عنوان کرد.

مهاجرنیا در پایان تصریح کرد: اعتماد به وعده‌های الهی و پیروی از سیره پیامبر(ص) می‌تواند بزرگ‌ترین تهدیدها را به فرصت‌های تاریخی برای ملت ایران تبدیل کند.

رئیس اندیشکده مطالعات انقلاب اسلامی طلوع مهر با اشاره به ماجرای صلح حدیبیه به عنوان یک «فتح مبین»، اظهار داشت: هنر مقاومت این است که بتواند با اتکا به امداد غیبی و نزول آرامش بر قلوب مؤمنان، شرایطی را که دشمن برای تحمیل شکست طراحی کرده، به بزرگترین پیروزی و سرآغاز فتوحات آینده تبدیل کند.

وی سخنان خود را با اشاره به آیه اول سوره فتح آغاز کرد و گفت: در شرایطی که برخی از مسلمانان پس از عقد صلح حدیبیه، آن را یک قرارداد تحمیلی و مایه سرافکندگی می‌دانستند و روحیه‌ای شکست‌خورده داشتند، خداوند با لحنی قاطع و همراه با منت و لطف، می‌فرماید: «إِنَّا فَتَحْنَا لَکَ فَتْحًا مُبِینًا». خداوند این فتح را به خود نسبت می‌دهد تا نشان دهد این پیروزی، یک تدبیر و عنایت ویژه الهی است، نه صرفاً حاصل یک کنش انسانی.

این استاد حوزه و دانشگاه، به چهار دلیل و نتیجه‌ای که قرآن برای این «فتح مبین» برمی‌شمرد اشاره کرد و افزود: خداوند این پیروزی بزرگ را زمینه‌ساز چهار موهبت عظیم معرفی می‌کند: اول، آمرزش گناهان (لِیَغْفِرَ لَکَ اللَّهُ…)؛ دوم، اتمام نعمت بر پیامبر (وَیُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَیْکَ)؛ سوم، هدایت به صراط مستقیم (وَیَهْدِیَکَ صِرَاطًا مُسْتَقِیمًا)؛ و چهارم، یاری کردن پیامبر با نصرتی عزیز و شکست‌ناپذیر (وَیَنْصُرَکَ اللَّهُ نَصْرًا عَزِیزًا).

دکتر مهاجرنیا در بخش دیگری از سخنان خود به تفسیر چالش‌برانگیز «آمرزش گناهان پیامبر» پرداخت و با رد تفاسیر ضعیف مانند «ترک اولی»، بیان کرد: پیامبر اکرم(ص) نزد مشرکین قریش، به دلیل به چالش کشیدن حاکمیت آنها و پیروزی در جنگ‌ها، یک مجرم و گناهکار تلقی می‌شد. صلح حدیبیه با وادار کردن قریش به بستن یک قرارداد رسمی، عملاً جایگاه و حقانیت پیامبر(ص) را تثبیت کرد و آن تصویر مجرمانه را از بین برد. «مغفرت» در اینجا به معنای پوشاندن و پاک کردن آن جرم‌انگاری در ذهن دشمن است.

وی برای روشن شدن این مفهوم، به داستان حضرت موسی(ع) در قرآن اشاره کرد و گفت: حضرت موسی پس از کشتن یک قبطی در دفاع از مظلوم، هنگام بازگشت به سوی فرعون به امر خدا، می‌گوید: «وَلَهُمْ عَلَیَّ ذَنْبٌ» یعنی از نظر آنها گناهی بر گردن من است، در حالی که او گناه شرعی مرتکب نشده بود. گناه پیامبر(ص) در سوره فتح نیز از همین جنس است؛ گناهی که دشمنان برای او قائل بودند و خداوند با این پیروزی سیاسی، آن را خنثی کرد.

مدیر کمیته جهاد تبیین قرارگاه فرهنگی طلوع مهر، مفهوم محوری «سکینه» را به عنوان کلید تحول درونی جامعه اسلامی در آن مقطع معرفی کرد و افزود: خداوند در آیه «هُوَ الَّذِی أَنْزَلَ السَّکِینَةَ فِی قُلُوبِ الْمُؤْمِنِینَ» یادآور می‌شود که در آن شرایط سخت ظاهری و ناامیدکننده، یک آرامش و امنیت روانی مخصوص را بر قلب مؤمنان نازل کرد تا ایمانشان استوار بماند. این سکینه الهی، عامل اصلی حفظ انسجام و ثبات قدم در برابر فشار روانی دشمن بود.

از حدیبیه تا امروز؛ تکرار الگوی پیروزی الهی
حجت الاسلام والمسلمین مهاجرنیا در ادامه، این الگوی قرآنی را به تحولات اخیر منطقه و تقابل با دشمنان پیوند زد و تصریح کرد: درست مانند شرایط حدیبیه، در برخی حوادث اخیر نیز که با حملات غافلگیرانه دشمن آغاز شد و جامعه دچار اضطراب و یأس گشت، شاهد نزول همین «سکینه» الهی بودیم. در حالی که بسیاری از فرماندهان و زیرساخت‌ها هدف قرار گرفته بودند، آرامش و تدبیر رهبر معظم انقلاب و وحدت و انسجامی که به شکلی شگفت‌انگیز در میان ملت ایران، حتی در میان کسانی که قبلاً منتقد بودند، شکل گرفت، صحنه را به کلی برگرداند.

رئیس اندیشکده مطالعات انقلاب اسلامی طلوع مهر افزود: اینکه جامعه‌ای پس از یک ضربه سنگین، نه تنها فرو نمی‌پاشد بلکه به یک احساس اقتدار ملی می‌رسد و مشتاق ادامه تقابل می‌شود و در نهایت، این طرف مهاجم است که درخواست آتش‌بس می‌دهد، یک امر عادی نیست. این همان تجلی «جنود آسمان‌ها و زمین» و نزول «سکینه» الهی است که یک شکست ظاهری را به یک پیروزی شیرین و فتح‌الفتوح تبدیل کرد.

وی در بخش دیگری از سخنان خود، با اشاره به اهمیت مفاد قراردادها، صلح حدیبیه را نمونه یک توافق کاملاً به نفع جبهه حق دانست و گفت: تمام بندهای صلح حدیبیه که توسط دشمن پیشنهاد شد، در نهایت به نفع مسلمانان و به ضرر قریش تمام شد. این نشان‌دهنده دست هدایت الهی در مذاکرات بود. این در حالی است که در توافقاتی مانند برجام، وجود یک بند مانند «مکانیزم ماشه» توانست حتی پس از عدم اجرای تعهدات طرف مقابل، ما را همچنان تحت فشار قرار دهد و این نشان می‌دهد که آن قرارداد، برخلاف صلح حدیبیه، خالی از اشکالات راهبردی نبود.

حجت‌الاسلام والمسلمین مهاجرنیا در پایان تأکید کرد که الگوگیری از سیره پیامبر(ص) و اعتماد به وعده‌های الهی، راهگشای عبور از پیچیده‌ترین بحران‌ها و تبدیل تهدیدها به فرصت‌های بزرگ برای ملت ایران است.