پروژه‌های آبرسانی؛ حمایت‌ دولت وفاق برای رونق زندگی عشایر خراسان جنوبی

ایرنا/ بیرجند- ایرنا- اجرای پروژه‌های آبرسانی پایدار به محلات عشایری و اعطای تسهیلات برای افزایش تولیدات دامی از جمله اقدامات حمایتی دولت چهاردهم برای رونق زندگی عشایر خراسان جنوبی است که به‌طور مستقیم به بهبود کیفیت زندگی آنان می‌انجامد.

به گزارش ایرنا عشایر، به عنوان میراث‌داران و حافظان سنت‌ها و فرهنگ‌های دیرینه‌ این سرزمین، نقش ویژه‌ای در توسعه و پایداری اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی کشور دارند. آنها نه تنها در حفظ و نگهداری آداب و رسوم محلی و بومی نقش دارند، بلکه از نظر اقتصادی نیز سهم بسزایی در تولیدات دامی، کشاورزی و صنایع دستی ایفا می‌کنند.

---

بازار

---

در میان اقوام ایرانی، عشایر با سبک زندگی خاص خود که بر پایه کوچ‌نشینی و دامداری استوار است، یکی از مهمترین اقشار جامعه را تشکیل می‌دهند. این قشر با برقراری ارتباط نزدیک با طبیعت و مراتع، از یک سو به عنوان تولیدکنندگان اصلی محصولات دامی و کشاورزی شناخته می‌شوند و از سوی دیگر، با حفظ و انتقال فرهنگی غنی از نسل به نسل، به عنوان نگهداران سنت‌های اصیل ایرانی عمل می‌کنند.

در استان خراسان جنوبی، عشایر نه تنها در زمینه‌های اقتصادی، بلکه در زمینه اجتماعی و فرهنگی نیز سهم بزرگی دارند. این استان با جغرافیای خاص خود، پذیرای جمعیت بالغ بر ۹۲ هزار نفر از عشایر است که در مناطق مختلف آن زندگی می‌کنند و از طریق دامداری و تولیدات دامی، نقش بسیار مهمی در تأمین نیازهای اقتصادی این منطقه ایفا می‌کنند.

خراسان جنوبی، پناه ۹۲ هزار عشایر سخت‌کوش

در این گفتگو تفصیلی با مدیرکل امور عشایری خراسان جنوبی، به نقش و وضعیت عشایر خراسان جنوبی پرداخته می‌شود و برنامه‌های مختلف دولت چهاردهم که برای حمایت از این قشر سخت‌کوش انجام شده است، از جمله طرح‌های آبرسانی، مرمت ایل‌راه‌ها، و تسهیلات مالی در جهت بهبود شرایط زندگی آنان، بررسی خواهد شد.

محمد ابراهیم ابراهیمی در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا با اشاره به جمعیت عشایری استان گفت: خراسان جنوبی با مساحتی وسیع، اکنون میزبان ۹۲ هزار و ۸۱۶ نفر از عشایر کشور است که در قالب ۲۲ هزار و ۳۹۲ خانوار زندگی می‌کنند.

وی ادامه داد: این جمعیت بیش از ۱۲ درصد از جمعیت کل استان و حدود هفت درصد از جمعیت عشایر کشور را تشکیل می‌دهند.

مدیرکل امور عشایری خراسان جنوبی با اشاره به اینکه عشایر استان در قالب ۵۸ طایفه مستقل به ویژه طایفه بهلولی زندگی می‌کنند، افزود: عمده کوچ‌ها عشایر درون استانی است و فقط در حد بسیار کمی، عشایر به خارج از استان کوچ می‌کنند.

وی به تولیدات دامی عشایر این استان اشاره کرد و گفت: عشایر خراسان جنوبی بیش از ۸۲۷ هزار و ۴۳ رأس دام سبک و سنگین دارند که معادل ۴۲ درصد جمعیت دامی استان را تشکیل می‌دهند.

همت عشایر در تولید بیش از ۱۹ هزار تن محصولات دامی

ابراهیمی تصریح کرد: این دام‌ها حدود ۳۰ درصد از تولیدات دامی استان را به خود اختصاص داده و ۷۰ درصد از درآمد خانوارهای عشایری از این تولیدات به دست می‌آید.

مدیرکل امور عشایری خراسان جنوبی با اشاره به نقش عشایر در تولید گوشت قرمز و صنایع دستی، عنوان کرد: عشایر خراسان جنوبی با در اختیار داشتن ۲۸ درصد از دام سبک و چهار درصد از دام سنگین کشور، نقشی بسزا در تولید گوشت قرمز ایفا می‌کنند.

عشایر خراسان جنوبی سالیانه ۲۵ درصد از گوشت قرمز کشور معادل ۲۰۰ هزار تن را تولید می‌کنند

وی اضافه کرد: عشایر استان سالیانه ۲۵ درصد از گوشت قرمز کشور معادل ۲۰۰ هزار تن و ۳۲ درصد از گوشت قرمز استان معادل سه هزار و ۸۵۰ را تولید می‌کنند.

ابراهیمی همچنین از سهم قابل توجه عشایر در تولید صنایع دستی کشور خبر داد و گفت: عشایر خراسان جنوبی ۳۵ درصد از تولیدات صنایع دستی کشور و ۲۵ درصد از صنایع دستی استان را تولید می‌کنند.

وی ادامه داد: تولیدات عشایر استان از ابتدای سال ۱۴۰۳ تاکنون شامل پنج هزار و ۶۹۸ تن گوشت قرمز، ۱۳ هزار و ۲۱۵ تن شیر و فرآورده‌های لبنی، ۸۹۷ تن پشم و کرک، ۲۱۵ تن گیاهان دارویی، ۲۵ هزار و ۷۰۰ مترمربع صنایع دستی داری و ۹۳ هزار متر مربع صنایع دستی غیرداری بوده است.

پشتیبانی دولت برای توسعه دامداری عشایر

ابراهیمی در خصوص تسهیلات بانکی نیز گفت: اداره کل امور عشایری خراسان جنوبی برای رفع مشکلات اقتصادی عشایر و کمک به افزایش تولیدات آن‌ها، عشایر واجد شرایط را برای دریافت تسهیلات بانک کشاورزی معرفی می‌کند که در سال گذشته، ۳۲ میلیارد تومان تسهیلات در قالب زنجیره تولید گوشت قرمز به عشایر اختصاص یافت.

وی افزود: همچنین ۳۱۰ میلیارد و ۹۹۰ میلیون تومان تسهیلات سرمایه در گردش برای اجرای طرح زنجیره تولید گوشت قرمز به ۲۴۵ عشایر متقاضی واجدشرایط از محل منابع صندوق توسعه ملی تخصیص یافت که این تسهیلات موجب پرواربندی ۲۱ هزار رأس دام سبک و افزایش تولید ۲۱۱ تن گوشت قرمز شده است.

در سال جاری تا کنون مبلغ ۱۳ میلیارد و ۱۵۰ میلیون تومان تسهیلات به عشایر استان در قالب زنجیره گوشت قرمز پرداخت شده است

مدیرکل امور عشایری خراسان جنوبی ادامه داد: این تسهیلات به ازای هر راس دام ۱۵ میلیون ریال و سقف پرداختی به هر متقاضی ۲ میلیارد ریال است که در سال ۱۴۰۴ تا کنون مبلغ ۱۳ میلیارد و ۱۵۰ میلیون تومان تسهیلات به ۱۰۱ نفر از عشایر در قالب زنجیره گوشت قرمز پرداخت شده است.

وی به حمایت دولت از عشایر در زمینه انرژی‌های نو اشاره کرد و گفت: در سال گذشته، ۴۵۰ دستگاه پنل خورشیدی به عشایر استان تحویل داده شده است و در سال جاری نیز سهمیه ۸۵۰ دستگاه پنل خورشیدی تامین شده که هنوز تحویل داده نشده است.

ابراهیمی به وضعیت ایل‌راه‌های استان و مرمت آن‌ها اشاره و اظهار کرد: مجموع مسیرهای ایل‌راه‌های استان که در حال مطالعه هستند، شامل هشت هزار و ۳۰۰ کیلومتر است و در سال گذشته ۱۰ هزار و ۵۹۹ کیلومتر و از ابتدای سال جاری تاکنون، پنج هزار و ۳۰۰ کیلومتر از این راه‌ها با بکارگیری دستگاه‌های گریدر دولتی و خصوصی مرمت و موج‌تراشی شده است.

وی ادامه داد: مجموع اعتبار هزینه شده از محل اعتبارات تملک، ارزش افزوده و بحران برای مرمت ایل‌راه‌ها در سال جاری ۲ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان بوده است و در مقایسه با سال گذشته، حجم کار مرمت حدود ۲۰ درصد رشد داشته است.

مدیرکل امور عشایری خراسان جنوبی به مرمت و بازگشایی ۲ هزار کیلومتر ایل‌راه خسارت دیده از سیلاب اشاره کرد و افزود: در سال جاری حدود ۱۰۰ کیلومتر ایل‌راه بازگشایی و اصلاح مسیر انجام شده است.

پروژه‌های آبرسانی پایدار به محلات عشایری

مدیرکل امور عشایری خراسان جنوبی از پروژه‌های آبرسانی به محلات عشایری استان خبر داد و گفت: در حوزه آبرسانی، پروژه‌های بزرگ و ملی انجام شده است که از جمله آن‌ها می‌توان به پروژه آبرسانی پایدار به محلات عشایری شهدای عشایر شهرستان زیرکوه(بمرود)، شبکه انتقال آب شرب به محلات عشایری خواجه منجیکو و چاه‌زرد شهرستان نهبندان و همچنین شبکه انتقال آب شرب به محلات عشایری چاه مسافر شهرستان عشق‌آباد اشاره کرد.

وی افزود: در پروژه آبرسانی به چاه مسافر، فاز اول این پروژه با ۲۷ کیلومتر خط انتقال، ۴۳ باب حوضچه و سه مخزن ذخیره به بهره‌برداری رسیده و همچنین، فاز دوم پروژه شامل آبرسانی به محله‌های چاه پیاب با ۹ کیلومتر خط انتقال، ۱۸ باب حوضچه، یک ایستگاه پمپاژ و یک مخزن ۴۰ مترمکعبی در سومین روز از هفته دولت امسال با حضور رئیس سازمان امور عشایر ایران و استاندار افتتاح شد.

ابراهیمی در خصوص فازهای بعدی پروژه تصریح کرد: برای تکمیل ��از سوم این پروژه که شامل ۳۹.۷ کیلومتر خط انتقال، ۶۸ باب حوضچه و چهار باب مخزن ذخیره (یک مخزن ۶۰ مترمکعبی و سه مخزن ۴۰ مترمکعبی)، ۱۰۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز است.

وی ادامه داد: با بهره‌برداری کامل از این طرح، جمعیتی بالغ بر ۹۳۱ نفر از عشایر منطقه در قالب ۲۳۳ خانوار و بیش از ۲۴ هزار رأس دام سبک و ۴۲۸ نفر شتر از آب پایدار بهره‌مند خواهند شد.

مدیرکل امور عشایری خراسان جنوبی تأکید کرد: اعتبار پیش‌بینی‌شده برای اجرای کل پروژه ۱۴۳ میلیارد ریال است که تاکنون ۴۳ میلیارد تومان آن در فازهای اول و دوم هزینه شده است.

سامانه پیامکی و هوشمند آبرسانی در خراسان جنوبی امکان ثبت درخواست آبرسانی را برای عشایر فراهم کرده است تا بتوانند در کمترین زمان ممکن آب مورد نیاز خود را دریافت کنند

وی از وجود سامانه پیامکی و هوشمند آبرسانی ویژه برای عشایر خراسان جنوبی خبر داد و گفت: خراسان جنوبی نخستین و تنها استانی است که سامانه آنلاین درخواست آب برای عشایر را راه‌اندازی کرده است.

ابراهیمی ادامه داد: این سامانه به عشایر امکان می‌دهد به صورت مستقیم و بدون واسطه، نیازهای خود را ثبت کنند و تیم‌های آبرسانی در کمترین زمان ممکن خدمات را ارائه دهند.

وی افزود: در پنج ماهه سال جاری، ۵۹ هزار و ۳۳۴ مترمکعب آبرسانی سیار با پنج هزار و ۹۴ سرویس انجام شد که چهار هزار و ۸۲۱ خانوار و ۲۷۱ هزار و ۳۸۷ رأس دام از این خدمات بهره‌مند شدند.

مدیرکل امور عشایری خراسان جنوبی افزود: فاز پایانی آبرسانی به محلات عشایری خواجه منجیکوه و چاه زرد با جمعیت بهره‌مند ۲۰۵ خانوار انجام شده و ۳۷ خانوار باقی مانده اجرا خواهد شد.

وی با بیان اینکه فاز اول آبرسانی به محلات عشایری گلورده شهرستان درمیان با جمعیت برخوردار ۳۹۰ خانوار و ملکه و چاه بیدک شهرستان سربیشه با جمعیت برخوردار ۸۸ خانوار در حال اجرا است، گفت: همچنین پروژه‌های آبرسانی به محلات عشایری چاه یوسف با جمعیت برخوردار ۱۳۰ خانوار در قاین در حال اجرا است.

ابراهیمی ادامه داد: همچنین آبرسانی به محلات عشایری چاه پایاب شهرستان زیرکوه با جمعیت برخوردار ۱۸۶ خانوار در صورت تخصیص اعتبار انجام خواهد شد

وی به اجرای پروژه‌های آبرسانی در سایر مناطق اشاره و تصریح کرد: مطالعات آبرسانی به محلات عشایری سه‌قلعه شهرستان سرایان با جمعیت برخوردار ۵۲۵ خانوار، آبرسانی به محلات عشایری درح شهرستان سربیشه با جمعیت برخوردار ۵۶ خانوار، آبرسانی به محلات عشایری گرماب شهرستان قاینات با جمعیت برخوردار ۲۴۸ خانوار و آبرسانی به محلات عشایری مهرخش شهرستان خوسف با جمعیت برخوردار ۳۱۰ خانوار انجام شده است.