افتتاح قطار شهری کرج، پایان ۲۰ سال انتظار

ایرنا/ کرج - ایرنا-  پروژه قطار شهری کرج، داستانی پر فراز و نشیب از اراده، صبر و تلاش است، این پروژه که در سال ۱۳۸۵ کلید خورد قرار بود در مدت پنج سال به بهره‌برداری برسد و کمالشهر در غرب کرج را به شهرستان شهریار استان تهران متصل کند اما این مسیر ریلی به جای پنج سال ۲ دهه به طول انجامید و اکنون با افتتاح رسمی آن، نفس راحتی برای شهروندان کرج به ارمغان آورده است.

به گزارش ایرنا، این افتتاح، پایان یک دوره طولانی از انتظار و ناامیدی را برای مردمی رقم می‌زند که سال‌ها شاهد وعده‌های متعدد و توقف‌های پی‌درپی در اجرای این پروژه حیاتی بوده‌اند. قطار شهری کرج، دیگر تنها یک طرح روی کاغذ نیست بلکه به واقعیت پیوسته و قرار است در آینده‌ای نزدیک، حمل‌ونقل عمومی این کلانشهر را متحول سازد. تاریخچه و چالش‌های پروژه قطار شهری کرج با چشم‌اندازی بلندپروازانه برای احداث ۲۷ کیلومتر خط ریلی و ۲۷ ایستگاه آغاز شد. هدف اولیه، اتصال مناطق کلیدی کرج به یکدیگر و همچنین ایجاد پیوند قوی‌تر با پایتخت بود اما از همان ابتدا، چالش‌های متعددی سد راه پیشرفت آن شدند.

---

بازار

---

از همان فازهای اولیه اختلافات حقوقی و فنی بین نهادهای مسوول (کارفرما) و شرکت‌های مجری (پیمانکار) بروز کرد، این اختلافات که گاه ریشه در ابهامات قراردادی و گاه در نحوه مدیریت پروژه داشت منجر به توقف‌های متعدد در کار و کندی پیشرفت فیزیکی پروژه شد، این نوع اختلافات، متاسفانه پدیده‌ای رایج در پروژه‌های عمرانی بزرگ در کشور است که مدیریت صحیح و پیشگیرانه می‌تواند از بروز آن‌ها جلوگیری کند.

تامین بودجه مورد نیاز برای یک پروژه زیربنایی عظیم مانند قطار شهری همواره یکی از بزرگترین موانع پیش روی دولت‌ها بوده است. پروژه قطار شهری کرج نیز از این قاعده مستثنی نبود؛ نوسانات اقتصادی، تغییرات در اولویت‌بندی‌های بودجه‌ای و مشکلات در تخصیص منابع مالی باعث شد تا پروژه بارها با کسری بودجه مواجه شود؛ این کمبود اعتبارات نه تنها روند اجرای پروژه را کند می‌کرد بلکه گاه باعث توقف کامل عملیات عمرانی می‌شد و نیروهای اجرایی و کارگران را بیکار می‌ساخت.

تحریم‌های اقتصادی بین‌المللی نیز نقش غیرمستقیمی در طولانی شدن این پروژه ایفا کردند. تحریم‌ها باعث افزایش قیمت تجهیزات و ماشین‌آلات وارداتی، محدودیت در دسترسی به فناوری‌های روز و همچنین دشواری در انتقال دانش فنی و تخصصی شدند. علاوه بر این، تحریم‌ها می‌توانستند بر توانایی جذب سرمایه‌گذاری خارجی و همچنین گشایش اعتبارات اسنادی برای خرید تجهیزات مورد نیاز تاثیر منفی بگذارند، این مشکلات، نمونه‌ای بارز از موانعی است که پروژه‌های زیرساختی بزرگ در ایران با آن روبرو هستند.

عدم وجود برنامه مدون و واقع‌بینانه در فازهای اولیه، فقدان مدیریت پروژه قوی و همچنین تاثیرپذیری از عوامل بیرونی همگی دست به دست هم دادند تا این پروژه به کندی پیش برود و انتظار شهروندان را طولانی‌تر کند. پیشرفت‌ها و جزئیات فنی با وجود تمام چالش‌ها، اراده برای تکمیل این پروژه هرگز از بین نرفت، در سال‌های اخیر با تغییر در رویکرد مدیریتی و تلاش‌های مستمر شاهد شتاب گرفتن روند اجرای پروژه بودیم.

تاکنون ۱۵ کیلومتر از تونل این خط ریلی بین پل شهید سلطانی در شرق کرج و دانشگاه خوارزمی در غرب کرج با تلاش‌های فراوان حفاری شده است. این حفاری‌ها، شامل استفاده از دستگاه‌های حفاری مکانیزه (TBM) و روش‌های حفاری اتریشی (NATM) برای سازگاری با شرایط مختلف زمین‌شناسی منطقه است. این حفاری‌ها گامی حیاتی در تکمیل زیرساخت‌های پروژه محسوب می‌شود چرا که بخش عمده‌ای از مسیر به صورت زیرزمینی اجرا شده است تا از تداخل با ترافیک شهری و مسائل زیست‌محیطی جلوگیری شود. عمق تونل‌ها متغیر بوده و در برخی نقاط به بیش از ۲۰ متر زیر سطح زمین می‌رسد.

افتتاح آزمایشی قطعه نخست

در یک نقطه عطف مهم، قطعه نخست این خط ریلی به طول ۶.۵ کیلومتر دراسفند ماه ۱۴۰۱به صورت آزمایشی افتتاح شد. این افتتاح آزمایشی شامل بخش‌هایی از مسیر در غرب کرج و با 2 ایستگاه بود. این افتتاح آزمایشی، نشانه‌ای از نزدیکی به پایان انتظار و همچنین فرصتی برای تست و کالیبراسیون سیستم‌های کنترل، سیگنالینگ و ارتباطات بود.

اکنون با همت و تلاش‌های صورت گرفته در مجموع ۱۲ کیلومتر از خط ۲ قطار شهری کرج افتتاح شده است. این ۱۲ کیلومتر شامل بخشی از مسیر اصلی و ایستگاه‌های مربوط به آن است که قرار است در فازهای بعدی به تدریج به بهره‌برداری کامل برسد. ایستگاه‌های این بخش شامل ایستگاه‌های واقع در محدوده رجایی شهر، چهارراه طالقانی و سایر نقاط کلیدی شهر است. ظرفیت حمل مسافر در این بخش افتتاح شده به طور متوسط یک هزار نفر در هر رام قطار با طول تقریبی ۷۵ متر خواهد بود.

این پیشرفت‌ها، حاصل همکاری نزدیک بین سازمان قطار شهری شهرداری کرج، مشاوران فنی، شرکت‌های پیمانکار و همچنین مشارکت فعال شهروندان در تحمل محدودیت‌های ناشی از عملیات عمرانی بوده است. اتصال به پایتخت یکی از مهم‌ترین دستاوردهای این پروژه، اتصال خط ۲ قطار شهری کرج به ایستگاه صادقیه تهران است. این اتصال، قرار است از طریق خط پنج متروی تهران صورت پذیرد.

در زمان حاضر، بخش‌هایی از خط ۲ کرج به گونه‌ای طراحی و اجرا شده که قابلیت اتصال به خطوط متروی تهران را داشته باشد. این اتصال، نه تنها تسهیل بزرگی در رفت‌وآمد شهروندان کرج به پایتخت ایجاد می‌کند بلکه کرج را بیش از پیش به شبکه حمل‌ونقل ریلی کشور متصل می‌سازد و نقش آن را به عنوان یک شهر مهم در نزدیکی تهران تقویت می‌کند.

روزانه صدها نفر از ساکنان کرج برای کار، تحصیل یا امور دیگر به تهران تردد می‌کنند و این پروژه، زمان سفر آن‌ها را به طور چشمگیری کاهش خواهد داد.

اهمیت راهبردی

این ارتباط، نویدبخش رونق اقتصادی و اجتماعی بیشتر برای هر 2 شهر تهران و کرج است، با تسهیل دسترسی به تهران، فرصت‌های شغلی و آموزشی بیشتری برای ساکنان کرج فراهم می‌شود و از سوی دیگر با افزایش رفت‌وآمد به کرج ظرفیت های گردشگری و اقتصادی این شهر نیز شکوفا خواهد شد. این اتصال گامی مهم در راستای تحقق طرح جامع حمل‌ونقل منطقه‌ای تهران بزرگ محسوب می‌شود. مسیر اتصال خط ۲ کرج به خط پنج متروی تهران از طریق زیرگذرها و تونل‌های احداث شده در مناطق مرزی 2 استان صورت می‌گیرد.

این اتصال امکان جابجایی آسان مسافران از ایستگاه‌های مختلف کرج به مرکز تهران و بالعکس را فراهم می‌آورد. افتتاح قطار شهری کرج، فراتر از یک پروژه عمرانی، یک نماد از پیشرفت و ارتقاء کیفیت زندگی برای شهروندان کرج است. این خط ریلی قرار است تاثیرات عمیق و چندوجهی بر زندگی روزمره مردم این کلان‌شهر داشته باشد.

کاهش ترافیک و آلودگی هوا

یکی از محسوس‌ترین تاثیرات این پروژه، کاهش بار ترافیکی در معابر اصلی شهر کرج خواهد بود. با فراهم شدن گزینه‌ای سریع، ایمن و مطمئن برای جابجایی بسیاری از شهروندان ترجیح خواهند داد از خودروهای شخصی خود استفاده نکنند. این امر به طور مستقیم منجر به کاهش حجم ترافیک، کاهش زمان سفر، کاهش مصرف سوخت و در نهایت، بهبود کیفیت هوا و کاهش آلودگی صوتی در شهر می‌شود.

دسترسی آسان‌تر

این خط ریلی، دسترسی به نقاط مختلف شهر و حتی تهران را آسان‌تر می‌کند. شهروندان کرج به راحتی می‌توانند از مناطقی مانند کمالشهر، حصارک، رجایی شهر، چهارراه طالقانی و سایر مناطق که ایستگاه‌های قطار شهری در آن‌ها قرار گرفته است به مراکز اداری، تجاری، تفریحی و همچنین به پایتخت دسترسی پیدا کنند. این دسترسی بهتر موجب صرفه‌جویی در زمان و هزینه برای شهروندان خواهد شد.

ارتقای کیفیت زندگی

فراهم شدن یک سیستم حمل‌ونقل عمومی مدرن و کارآمد به طور مستقیم بر کیفیت زندگی شهروندان تاثیر می‌گذارد. کاهش استرس ناشی از ترافیک، صرفه‌جویی در زمان و احساس امنیت بیشتر در هنگام جابجایی، همگی عواملی هستند که رضایت شهروندان را افزایش می‌دهند. این دستاورد، امید و اعتماد به نفس را در دل مردم زنده می‌کند و نشان می‌دهد که با وجود تمام مشکلات، پروژه‌های بزرگ و حیاتی قابل اجرا هستند.

با بهبود دسترسی و تسهیل رفت‌وآمد، فرصت‌های شغلی و اقتصادی جدیدی برای شهر کرج ایجاد خواهد شد.رونق گردش��ری، تسهیل تجارت و سرمایه‌گذاری، و افزایش دسترسی به بازار کار در تهران، همگی می‌توانند به رشد اقتصادی کرج کمک کنند. این پیروزی، شیرینی ۲۰ سال انتظار را به کام مردم کرج می‌نشاند و فصل جدیدی از توسعه و پیشرفت را برای این کلان‌شهر رقم می‌زند. افتتاح قطار شهری کرج، نه تنها یک پروژه زیربنایی بلکه یک پروژه اجتماعی و اقتصادی با اهداف بلندمدت است.

قطار شهری کرج کیفیت زندگی شهروندان را ارتقا می بخشد

استاندار البرز گفت: خط ۲ متروی کرج تأثیر مستقیم در کاهش ترافیک، صرفه‌جویی در وقت و انرژی، کاهش آلودگی هوا و افزایش ایمنی سفرهای درون‌شهری خواهد داشت و کیفیت زندگی شهروندان را ارتقا می‌ بخشد.

" مجتبی عبداللهی» ادامه داد: خط ۲ قطار شهری کرج به طول ۲۷ کیلومتر طراحی شده که امروز ۱۲ کیلومتر آن با ۱۰ ایستگاه به بهره‌برداری رسید. در این مرحله چهار ایستگاه فعال شده و با آماده‌سازی تدریجی، تعداد ایستگاه‌ها به پنج مورد افزایش خواهد یافت.

استاندار البرز با اشاره به اعتبارات این پروژه اظهار کرد: برای اجرای این بخش ۵۰ درصد اعتبارات دولت و ۵۰ درصد دیگر از منابع شهری تامین شده است؛ مترو یکی از شاخص‌های توسعه‌یافتگی در کلان‌ شهرها است. دولت نگاه ویژه به تکمیل زیر ساخت های البرز دارد .

وی ضمن قدردانی از وزیر کشور و تمام دستگاه‌های همکار تاکید کرد که اجرای این پروژه بدون همت و همدلی مدیران شهری، اعضای شورای اسلامی کرج که بسیاری از آنان از خانواده‌های شهدا و ایثارگران هستند و تلاش شبانه‌ روزی کارکنان شهرداری ممکن نبود.دولت چهاردهم نگاه ویژه‌ای به تکمیل زیرساخت‌های استان البرز دارد و ما در کنار توسعه حمل‌ونقل عمومی، سه اولویت مهم یعنی محله‌ محوری، مدرسه‌سازی و توسعه نیروگاه‌های خورشیدی را نیز با جدیت دنبال می‌کنیم تا مسیر رشد پایدار استان هموار شود.

بالاخره انتظار به پایان رسید

علیرضا رحیمی رییس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر کرج در رابطه با چالش‌های فنی، تعداد رام‌هاو ایستگاه‌های فعال پروژه قطار شهری کرج توضیح داد و گفت:پروژه قطار شهری کرج را می‌توان به عنوان یکی از بزرگترین و پرچالش‌ترین طرح‌های عمرانی و حمل‌ونقل در استان البرز دانست و امروزه قطار شهری نه تنها یک پروژه عمرانی، بلکه ضرورتی حیاتی برای آرامش زندگی روزمره شهروندان کرجی و توسعه پایدار شهری محسوب می‌شود.

وی با بیان اینکه فاز اول این خط که حدود هفت کیلومتر طول و از چهارراه طالقانی تا سه‌راه رجایی‌شهر را پوشش می‌دهد پیش‌تر به‌طور آزمایشی افتتاح شده، اظهار کرد : قطار شهری کرج به ایستگاه پایانی خود رسید و فاز اصلی این طرح به طول ۱۲ کیلومتر از ۴۵ متری گلشهر تا میدان شهید سلطانی شامل هشت ایستگاه می باشد و همزمان با افتتاح این خط، تنها پنج ایستگاه آن مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد و مابقی به مرور زمان و با توجه به نیاز، تردد مسافر و خطوط تقاطعی دیگر فعال خواهند شد مسیری که با وجود چالش‌های فنی و هزینه‌های سنگین، به مرحله نهایی رسید.

رحیمی گفت: امید می‌رود نگاه‌ها بیشتر از پیش متوجه حمایت دولت و استقبال مردم قرار گیرد و در آینده‌ای نزدیک توسعه ادامه مسیر نیز از ۴۵ متری گلشهر به سمت حصارک که عملیات عمرانی آن شامل لاینینگ و ریل‌گذاری پیش بینی شده و در حال انجام است تحقق یابد و در آینده ای نزدیک در اختیار مردم فهیم شهر کرج قرار می گیرد.

وی بهره برداری از خط ۲ قطار شهری در کاهش ترافیک سنگین خیابان‌های اصلی کرج همچون شهید بهشتی، طالقانی جنوبی و بلوار هفت‌تیر نقش اساسی دانست و بیان کرد: بهره‌برداری کامل همچنان با محدودیت‌هایی مانند کسری رام‌ها، تجهیز نشدن کامل سیستم سیگنالینگ و برخی نواقص عمرانی روبه‌روست، اما تجربه سایر کلان‌شهرها نشان داده است که می‌توان پروژه را با درصد بالای پیشرفت افتتاح و هم‌زمان تکمیل نمود و با توجه به نوع خط ۲ که بصورت رفت و برگشتی می باشد و با خطوط دیگری تلاقی ندارد جهت افزایش ایمنی، حداقل‌های سیگنالینگ لازم توسط مدیریت شهری دیده شده و در حال حاضر تنها دو رام موجود است، در حالی که برای عملکرد بهینه و بدون مشکل حداقل چهار رام نیاز است اما با توجه به تحریم های موجود قدری کار به کندی پیش می رود که انتظار می رود دولت محترم طبق قانون،به شهرهایی که دارای قطار شهری هستند، رام اختصاص دهد.

دوره ششم مدیریت شهری تمام کننده تمام پروژه‌های نیمه‌کاره بود

شهردار کرج نیز گفت تصریح کرد: در دوره ششم مدیریت شهری افتخار داشتیم تمام پروژه‌هایی که بیش از یک دهه روی زمین مانده و به آرزویی برای شهر و شهروندان تبدیل شده بود را با اراده شورا و استانداری به سرانجام برسانیم.

مهرداد کیانی افزود: به لطف خدا این افتخار را داریم که نام ما کنار خادمین شهر ثبت و ضبط شود.خوشبختانه به همت و اراده شورای اسلامی شهر و استاندار پیگیر، همراه و مردمی استان البرز، امروز پروژه بزرگ نیمه‌کاره‌ای در شهر نداریم و همه طرح‌هایی که بیش از یک دهه از تصویب آن می‌گذرد هم‌اکنون تکمیل شده یا آماده بهره‌برداری‌ست.

وی، قطار شهری کرج، بزرگراه شمالی، مصلی، خط اتوبوس تندرو و کنارگذر مهرشهر را از جمله این پروژه‌ها عنوان کرد.

این مسوول همچنین از آغاز تعدادی پروژه بزرگ برای شهر خبر داد و بیان کرد: احداث زیرگذر شیخ‌آباد، تقاطع غیرهمسطح حصارک، ادامه کنارگذر مهرشهر که تا فرودگاه پیام ادامه پیدا خواهد کرد از جمله این طرح‌ها می‌باشند.

شهردار کرج، کمک‌های شایان استاندار البرز در مسیر پیشبرد این پروژه‌ها را بسیار موثر ارزیابی کرد به طوری که مدیریت شهری کرج موفق شد برای سومین سال متوالی رتبه یک عمرانی کشور را به خود اختصاص دهد.

وی همچنین از ریل‌گذاری و حمایت اعضای جوان، همدل و انقلابی شورا در دوره ششم به‌عنوان یکی از مهمترین ابزارها و امکانات پیشرفت شهر یاد کرد و از همه این عزیزان و همچنین دست‌اندرکاران تحقق پروژه‌ها قدردانی به عمل آورد.