بیلان منفی ۱۳۰ میلیارد متر مکعب آب، زنگ خطر جدی برای ایران است

ایرنا/ قم - ایرنا - معاون آموزش و مشارکتهای مردمی سازمان حفاظت محیط زیست کشور گفت: بیلان منفی ۱۳۰ میلیارد متر مکعب آب در ایران به معنای کسری و ناترازی جدی در منابع و مصارف آبی است و این وضعیت زنگ خطر بزرگی برای آینده کشور به شمار میرود.
به گزارش خبرنگار ایرنا، هادی کیادلیری روز یکشنبه در آیین رونمایی از ۲ اثر فقهی محیط زیستی در تالار آیتالله حائری(ره) مرکز مدیریت حوزههای علمیه قم اظهار کرد: نباید به محیط زیست بیتفاوت بود، تمام موجودات نشانههای الهی هستند و بیاحترامی به طبیعت مصداق خیانت در امانت است، وقتی قرآن کریم به گیاهان قسم یاد میکند و درختان را در حال سجده معرفی میکند، برای جامعه شیعه باید روشن شود که ضربه زدن به طبیعت بیحرمتی آشکار به مقدسات است.
تخریب طبیعت ظلم به نسلهای آینده است
وی ادامه داد: واژههایی همچون حریم، حرمت، تجاوز به منابع طبیعی یا ظلم به موجودات بیدلیل در متون دینی به کار نرفتهاند، وقتی محیط زیست تخریب میشود، در واقع ظلمی آشکار به نسل بعدی است و این ظلم گناه بزرگی محسوب میشود، فساد در زمین نیز در قرآن حرام دانسته شده و بنابراین تخریب طبیعت مصداق فساد در زمین است.
بحران آب و خاک؛ تهدید آینده کشور
معاون آموزش و مشارکتهای مردمی سازمان حفاظت محیط زیست با ذکر اینکه آمارهای منابع طبیعی تکاندهندهاست، گفت: بیلان منفی ۱۳۰ میلیارد متر مکعب آب و فرسایش سالانه ۲۵ تُن خاک در هر هکتار، ایران را در شرایط بحرانی قرار دادهاست، اگر ۲ سال بارندگی نداشته باشیم، کشور با مشکلهای جدی روبهرو خواهد شد، بررسیها نشان میدهد برای بازگرداندن حاصلخیزی خاک زاگرس باید نیمی از درآمد نفتی کشور صرف شود.
نگاه اعتقادی به محیط زیست هنوز شکل نگرفتهاست
کیادلیری تصریح کرد: هنوز دغدغه محیط زیستی واقعی در کشور وجود ندارد، امروز اگر نگران آب هستیم به خاطر تشنگی خودمان است، نه تشنگی آهوان دشت یا پرندگان، اگر از آلودگی هوا گلایه میکنیم نیز دلیلش این است که خودمان نمیتوانیم نفس بکشیم، نه اینکه نگران حیات طبیعت باشیم.
راهکار؛ تغییر نگاه و همفکری ملی
وی با تاکید بر اینکه محیط زیست حوزهای نیست که پس از بروز بحران بتوان اقدامی انجام داد، یادآور شد: به لحاظ فنی توان حل بسیاری از مشکلها، از دست رفته است مگر اینکه همه وارد عمل شوند و نگاهها تغییر کند، به همین دلیل سازمان حفاظت محیط زیست دست یاری به سوی حوزههای علمیه دراز کرده تا توسعه پایدار، امنیت غذایی و خودکفایی از منظر دینی بازتعریف شود.
وی اضافه کرد: از سال ۱۳۸۳ تا ۱۳۹۹ بیش از سه میلیون و ۶۰۰ هزار هکتار به اراضی کشاورزی افزوده شد که نتیجهای جز خسارت نداشت.
ضرورت فرهنگسازی اخلاقی و مذهبی
کیادلیری ادامه داد: کشور اسلامی که اعتقادات مذهبی دارد نباید از نظر زیستمحیطی در چنین وضعیت نگرانکنندهای قرار داشته باشد.
وی یادآور شد: اگر جنگلها مقدساند، ریختن زباله در آنها بیحرمتی آشکار به مقدسات است، آموزش و فرهنگسازی باید علاوه بر جنبههای فنی، رویکرد اخلاقی و مذهبی نیز داشته باشد، علم میتواند چرایی اهمیت محیط زیست را بیان کند، اما انگیزه مسوولیتپذیری را تنها اخلاق و ایمان ایجاد میکند.
منابع فقهی برای درس خارج محیط زیست آماده میشود
مدیرکل حفاظت محیط زیست قم نیز در این مراسم با اشاره به رونمایی از ۲ کتاب دانشنامه فقه و محیط زیست اثر حجتالاسلاموالمسلمین یعقوبعلی برجی و تقویم سبز محیط زیستی اثر حجتالاسلاموالمسلمین سلمان بهجتی اردکانی گفت: این آثار میتواند بهعنوان منابع علمی برای تدریس فقه محیط زیست در حوزههای علمیه مورد استفاده قرار گیرد.
مریم محمدی افزود: تدوین مجلدهای علمی مشترک میان حوزه و ادارهکل قم در دستورکار است و این همکاری پشتوانهای برای گسترش درس خارج محیط زیست خواهد بود.
وی خاطرنشان کرد: ستاد راهبری حوزههای علمیه و سازمان حفاظت محیط زیست اقدامهای جدی خود را آغاز کردهاند و این همکاری میتواند در اشاعه فرهنگ حفاظت از طبیعت بر اساس آموزههای دینی موثر باشد.
فقه در خصوص محیط زیست سکوت نمیکند
معاون پژوهش حوزههای علمیه نیز در این مراسم گفت: فقه دانش زندگی است و در همه حوزههای حیات بشر حرف برای گفتن دارد، بنابراین نمیتواند به موضوع محیط زیست بیتفاوت باشد.
حجتالاسلاموالمسلمین فرهاد عباسی افزود: در متون فقهی اسلام و بهویژه فقه شیعه، درباره آب، خاک، گیاهان و حیوانات بحثهای متعددی مطرح شده و این مباحث باید امروز با ساماندهی نوین، پاسخگوی نیازهای معاصر باشد.
وی با بیان اینکه چالشهای زیستمحیطی امروز در سطح ملی و بینالمللی با سیاست و اقتصاد گره خورده است، تصریح کرد: فقه شیعه ظرفیت دارد قواعد زیست معقول، مشروع و متمدنانه را تبیین کند و نشان دهد که آموزههای دینی در خدمت حیات پایدار بشر قرار دارد.
معاون حوزههای علمیه موضوع انرژی هستهای را مورد اشاره قرار داد و گفت: انرژی هستهای میتواند نمونهای روشن از دوگانه فرصت و تهدید باشد؛ از یک سو اگر در خدمت تولید انرژی پاک قرار گیرد مفید و سازنده است، اما آنگاه که به سلاح اتمی تبدیل شود، به دلیل آسیبهای جبرانناپذیرش بر محیط زیست و حیات بشر، حرمت شرعی پیدا میکند
وی افزود: همین نمونه نشان میدهد که فقه اسلامی این ظرفیت را دارد در مورد مسائل نوپدید محیط زیستی و فناوریهای جدید، قواعد و احکام متقن ارائه کند.