۱۷ بانک کشور هیچ تسهیلاتی به نهضت ملی مسکن ندادند

فارس/۷۰۰ هزار نفر چشمانتظار خانه، اما بانکها تسهیلات نمیدهند و جلسه حیاتی مسکن برگزار شد اما رئیسجمهور حضور نداشت.
بیست و یکمین جلسه شورای عالی مسکن در غیاب رئیسجمهور و به ریاست محمدرضا عارف برگزار شد.
این جلسه با وجود حضور اکثر مدیران ارشد و تصمیمگیر دولتی، بدون ارائه دستور کار مهم و مناسبی برای بخش مسکن به پایان رسید.
محور اصلی بحثها، بر تأکید مبهم بر ضرورت تسهیل دسترسی مردم به مسکن و همراهی بانکها و بانک مرکزی متمرکز بود.
تأکید معاون اول رئیسجمهور بر تعهدات گذشته و چالشهای موجود
محمدرضا عارف، معاون اول رئیسجمهور، در این جلسه به تعهدات و برنامههای گذشته دولتها در زمینه مسکن اشاره کرد.
وی خاطرنشان ساخت که با وجود تلاشهای صورت گرفته، حدود ۱۴۰ هزار نفر از متقاضیان مسکن مهر و سایر مساکن حمایتی موفق به تحویل مسکن خود نشدهاند.
عارف همچنین به انتقادات اصلی دولت پزشکیان نسبت به عملکردهای گذشته در بخش مسکن و ساختمان اشاره کرد و یادآور شد که رئیسجمهور در دوران تبلیغات انتخاباتی، سیاست "مداخله دولت برای ساخت مسکن" را نقد کرده و بر "تسهیل تامین مسکن اقشار ضعیف و متوسط جامعه در قالب وظیفه دولت" تأکید ورزیده بود.
وی در ادامه به سهم بالای هزینه اجاره مسکن در سبد خانوار پرداخت و تأکید کرد که "سهم مهمی از درآمدهای بخشهایی از آحاد جامعه صرف اجاره مسکن میشود.
عارف افزود که اگر دولت دخالت نکند و تسهیلات قائل نشود عملاً خرید مسکن برای این بخشها غیرممکن است و ابراز امیدواری کرد که با پیگیریهای لازم، گامهای بزرگی در زمینه تأمین مسکن چهار دهک پایین جامعه برداشته شود.
وی همچنین از طرح جامع حمایتی جدید دولت برای ۹۶۰ هزار مسکن حمایتی خبر داد و تأکید کرد که از طریق بانکها و تسهیلات اعطا شده، تلاش میشود تا این مساکن هرچه سریعتر تحویل شوند، چرا که یکی از اولویتهای دولت در بخش مسکن، برداشتن گامهای اساسی برای تمام شهروندان است.
مشکلات ادامه دار پرداخت تسهیلات مسکن از سوی بانکها
اظهارات معاون اول رئیسجمهور و سایر مسئولین حاضر در جلسه، نشان میدهد که با گذشت یک سال از عمر تشکیل کابینه دولت، پرداخت تسهیلات مسکن از سوی بانکها همچنان با مشکل و وقفه مواجه است.
این موضوع پیشتر در اولین جلسه شورای عالی مسکن در ۲۳ دی ماه سال ۱۴۰۳ و با حضور رئیسجمهور نیز مورد تأکید قرار گرفته بود.
در آن جلسه، حبیبالله طاهرخانی، معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی، دو مشکل اصلی نهضت ملی مسکن را "مشکل زمین و تأمین مالی" عنوان کرده و اظهار داشته بود که "متأسفانه تاکنون ۱۷ بانک کشور هیچ تسهیلاتی در خصوص نهضت ملی مسکن پرداخت نکردند."
چالش کمیتههای تخصصی و ناکارآمدی ساختاری
شورای عالی مسکن متشکل پنج کارگروه ذیل شورای عالی مسکن شامل؛ کارگروه برنامهریزی و تأمین مسکن، کارگروه هماهنگی ساخت و تأمین زیرساخت، کارگروه ساخت و تأمین زیرساختها، کارگروه تأمین مسکن محرومان، کارگروه نوسازی واحدهای فرسوده و کارگروه رفع موانع و تسهیل تولید و عرضه مسکن تشکیل شده است.
همچنین بر لزوم برنامههای حمایتی متوجه کم درآمدها و همکاری وزارت راه و شهرسازی با وزارت رفاه و کار اجتماعی برای دهکبندی ۱۰ میلیون خانوار تأکید شده بود تا برنامهریزی ویژهای برای مسکن کم درآمدها، به ویژه مستأجرین کم درآمد، صورت گیرد.
با این حال، به نظر میرسد تشکیل کارگروه بافت فرسوده که مورد تأکید ویژه رئیسجمهور برای استفاده از ظرفیت زمینهای موجود در بافت شهری و تأمین تسهیلات ۲۰۰ هزار واحدی با وام ۵ درصد برای تحول در بافت فرسوده روستایی بود، تاکنون اطلاعرسانی نشده و یا به صورت عملیاتی نشده است.
عدم همکاری بانکها و پیامدهای آتی
رضایی کوچی، رئیس کمیسیون عمران مجلس، صراحتاً اعلام کرد که "بانکها هیچ علاقهای به ارائه تسهیلات در حوزه مسکن ندارند، حتی برای واحدهایی که کمتر از ۲۰ درصد ساخت میشوند، تسهیلاتی ارائه نمیدهند.
وی هشدار داد که اگر این روند ادامه یابد، "نه تنها مردم خانهای نمیسازند، بلکه در آینده به حلقه چالشهای اجتماعی و مالیاتی دچار خواهیم شد.
رضایی کوچی به توجیه بانکها مبنی بر عدم معرفی متقاضی اشاره کرد، در حالی که متقاضیان در بانکها ثبتنام کردهاند.
وی همچنین از عدم انجام ۳۰ تا ۴۰ درصد تعهدات مربوط به ۱۵۰ میلیون دلار قبل از جلسه دوم خبر داد و خواستار ارائه گزارش مکتوب از نشستهای قبل و عملکرد سرمایهگذاری بخش خصوصی شد.
تصمیمات جلسه بیست و یکم و چشمانداز آینده
فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی، در جلسه بیست و یکم شورای عالی مسکن تأکید کرد که مقرر شده است تا مقامات ارشد سازمان برنامه و بودجه، وزرای نیرو، امور اقتصادی و دارایی و رئیس کل بانک مرکزی جلساتی را برای دستیابی به نتیجه عملیاتی در زمینه تسهیل دسترسی مردم به مسکن برگزار کنند.
به نظر میرسد این جلسه شورای عالی مسکن نیز همچون جلسات گذشته، متوجه این موضوع شده است که تا زمانی که بانکها در پرداخت تسهیلات همراهی نکنند، خانه دار شدن مردم تسهیل نخواهد شد.
در نهایت، غیبت رئیسجمهور در بیست و یکمین جلسه شورای عالی مسکن و عدم ارائه راهکارهای عملیاتی ملموس، نگرانیها را در خصوص آینده بخش مسکن افزایش داده است.