۴ دام پنهان بازار طلا و ارز؛ چرا خرید امروز شبیه قمار است تا سرمایه‌گذاری؟

در بازار سبزه‌میدان، قیمت سکه طرح جدید از مرزهای تاریخی عبور کرد و دلار آزاد در کمتر از دو ساعت چند هزار تومان بالا رفت. اما پشت این ارقام پرزرق‌وبرق، یک واقعیت تلخ پنهان است: بازار در حال تجربه یک موج هیجانی است، نه یک رشد پایدار.  

کارشناسان بازار هشدار می‌دهند که خرید در چنین سطوح قیمتی، بیشتر به قمار شباهت دارد تا سرمایه‌گذاری و ریسک زیان در کمین خریداران احساسی است.  

* هجوم خریداران، میدان بازی دلالان  

در مسیر صرافی‌های اطراف میدان فردوسی، رفت‌وآمدهایی پرشتاب جریان داشت. چهره‌ها آمیزه‌ای از نگرانی و طمع را نشان می‌داد؛ فضایی که در روزهای پرالتهاب، زمینه‌ساز موج‌های کوتاه و تغییرات لحظه‌ای قیمت‌ها می‌شود.

تجربه سال‌های گذشته نشان می‌دهد که این دست فرصت‌های کوتاه، شکارگاه اصلی سفته‌بازان است؛ آن‌ها قیمت‌ها را تا جایی که خریداران احساسی تحمل دارند می‌برند بالا و بعد با یک ریزش سریع، میدان را خالی می‌کنند.  

* خرید در سقف، راه بی‌بازگشت کوتاه‌مدت 

یک طلافروش قدیمی در بازار بزرگ می‌گفت: «هر وقت همه می‌خواهند بخرند، من می‌فروشم.» واقعیت این است که ورود به بازار در نقطه اوج، یعنی قفل کردن سرمایه در قیمتی که احتمال بازگشت سریعش بسیار کم است.

این همان اشتباهی است که خریداران هیجانی تکرار می‌کنند؛ پولی که می‌توانست در فرصت‌های اصلاح قیمتی سودآور شود، ماه‌ها و حتی سال‌ها خوابیده می‌ماند.  

* هیجان امروز، سردرد فردا  

اقتصاددانان رفتار امروز بازار را یادآور «اثر گله‌ای» می‌دانند؛ جایی که ترس جاماندن از سود، منطق را خاموش می‌کند. اما داده‌های تاریخی بازار ارز و طلا نشان می‌دهد که بخش عمده جهش‌های ناشی از شوک‌های سیاسی، ظرف چند روز یا هفته تعدیل می‌شوند. برای همین، خرید امروز بیشتر یک واکنش احساسی است تا استراتژی سرمایه‌گذاری.  

به باور فعالان بازار، موج‌های پرشتاب همیشه وسوسه‌انگیزند، اما اصل موفقیت در بازار، داشتن برنامه و انضباط است. بهترین سرمایه‌گذاران می‌دانند که بازار، آزمون صبر است: کسانی که منتظر نقاط اصلاح هستند، هم ریسک کمتری متحمل می‌شوند و هم بازدهی بهتری می‌گیرند.  

* چرا خرید هیجانی خطرناک است؟ 

کارشناسان اقتصادی معتقدند چهار خطر اصلی سرمایه‌گذاری در این شرایط عبارتند از:  

1. ورود در سقف قیمتی: خرید در بالاترین نقطه بازار می‌تواند با یک اصلاح ناگهانی، سرمایه خریدار را در چند روز آب کند.  
2. کاهش قدرت خرید بعد از فروکش هیجان: غالباً پس از شوک‌های خبری، با اشباع خرید، بازار وارد فاز آرامش یا نزول تدریجی می‌شود.  
3. افزایش فعالیت دلالان و قیمت‌سازی: فضای هیجانی بهترین فرصت برای سفته‌بازان است تا قیمت‌های کاذب خلق کنند.  
4. هزینه فرصت بالا: پولی که در اوج قیمت وارد بازار می‌شود، ممکن است ماه‌ها و حتی سال‌ها بلوکه بماند تا جبران شود.   

 بسیاری از کارشناسان معتقدند: التهاب بازار پس از خبرهای منفی سیاسی طبیعی است، اما تجربه سال‌های گذشته نشان می‌دهد که این موج‌های قیمتی عمر کوتاهی دارند و خریداران احساسی بیشترین ضرر را متحمل می‌شوند.