ایران: غنیسازی اورانیوم ۶۰ درصدی طبق انپیتی ممنوع نیست

ایسنا/ ایران در یاددداشت توضیحی در مورد گزارش مدیرکل به شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی با عنوان «موافقتنامه پادمانی NPT با جمهوری اسلامی ایران»، تاکید کرد غنیسازی اورانیوم ۶۰درصدی طبق انپیتی ممنوع نیست و غنیسازی و ذخایر ۶۰ درصدی ایران کاملاً تحت نظارت و راستیآزمایی آژانس است.
در خلاصه این یادداشت آمده است: در خصوص گزارش مدیر کل (GOV/۲۰۲۵/۲۵)، عدم وجود هرگونه مدرکی دال بر انحراف به سمت اهداف نظامی، مجدداً ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای ایران را تأیید میکند. هیچ مدرک معتبری وجود ندارد که ثابت کند موضوعات باقیمانده، خطر اشاعهای به همراه داشته است. همانطوری که در این گزارش بیان شده است، "ایران در مورد موضوعات مربوط به اجرای معمول پادمان به همکاری با آژانس ادامه میدهد و آژانس تلاش گستردهای برای راستیآزمایی در ایران متناسب با چرخه سوخت هستهای و فعالیتهای ایران انجام میدهد".
مدیر کل گزارشی را به شورای حکام ارائه کرد (مطابق با آنچه در GOV/۲۰۱۵/۶۸ آمده است) که شامل «ارزیابی نهایی» تمام موضوعات باقیمانده گذشته و حال است. پس از آن گزارش، شورای حکام در دسامبر ۲۰۱۵، قطعنامهای (GOV/۲۰۱۵/۷۲) را تصویب کرد که در آن به گزارش مدیر کل اشاره و همچنین ذکر شده است که «این موضوع بررسی این مورد توسط شورا را به پایان میرساند». گزارش اخیر مدیر کل آشکارا در تضاد با ارزیابی نهایی و قطعنامه GOV/۲۰۱۵/۷۲ میباشد.
این یک انتظار کاملاً تثبیت شده است که ارزیابیهای آژانس صرفاً بر اساس منابع تأیید شده، معتبر و غیربحثبرانگیز باشد. اتکا به اطلاعات تأیید نشده برگرفته از منابع آزاد یا اطلاعات ارائه شده توسط طرفهای ثالث شناخته شده برای دبیرخانه، با اصول عینیت، بیطرفی و حرفهایگری که زیربنای مأموریت آژانس هستند، مغایرت دارد.
تمام مواد و فعالیتهای هستهای ایران بهطور کامل به آژانس اعلام و توسط آن راستیآزمایی شده است. ایران تمام تلاشهای خود برای کشف منشأ چنین ذراتی در آن مکانها را به کار گرفته است. مقامات امنیتی مربوطه ایران، اخیراً طبق تحقیقات و بررسیهای گسترده، سرنخهای بیشتری کشف کردهاند که تأیید میکند خرابکاری و یا اقدام خصمانه در آلودگی آن مکانها دخیل بوده است.
درج برخی موضوعات غیرمرتبط در گزارش، در تضاد با حرفهایگری، عینیت و بیطرفی آژانس است. به عنوان مثال، غنیسازی اورانیوم ۶۰درصدی طبق NPT ممنوع نیست و غنیسازی و ذخایر ۶۰درصدی ایران کاملاً تحت نظارت و راستیآزمایی آژانس است.
تاکید ایران بر ادامه تعهدات حقوقی خود تحت نظارت انپیتی
جمهوری اسلامی ایران، نظرات و مشاهدات خود را در مورد گزارش اخیر مدیر کل به شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی (GOV/۲۰۲۵/۲۴) را منتشر و در آن تاکید کرد: موافقتنامه پادمان جامع (CSA) با آژانس همچنان به قوت خود باقی است، کاملاً به آن پایبند است و همچنان بر تعهدات حقوقی خود تحت نظارت معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) ادامه میدهد.
متن این یادداشت بدین شرح است:
یادداشت توضیحی در مورد گزارش مدیر کل به شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی با عنوان «نظارت و راستیآزمایی در جمهوری اسلامی ایران در پرتو قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) شورای امنیت سازمان ملل متحد»
(GOV/۲۰۲۵/۲۴ ، ۳۱ مه ۲۰۲۵)
جمهوری اسلامی ایران، مایل است نظرات و مشاهدات خود را در مورد گزارش مدیر کل به شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی (GOV/۲۰۲۵/۲۴) به شرح زیر به اشتراک بگذارد:
نظرات کلی
۱- گزارش مربوط به اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد، همچنان شامل جزئیات غیرضروری و اطلاعات طبقهبندیشده عمدتاً حساس است که طبق ماده ۵ موافقتنامه پادمان ایران (INFCIRC/۲۱۴) نباید بدون رضایت ایران منتشر شود. ایران بارها از طریق بیانیهها، یادداشتهای توضیحی و نامه شماره ۶۸۴۰۸۶(۴ فوریه ۲۰۲۱، منتشر شده با عنوان INFCIRC/۹۵۴ در ۹ فوریه ۲۰۲۱) به این رویکرد اعتراض کرده است. در این نامه آمده است:
الف. «...جمهوری اسلامی ایران معتقد است کسب موافقت ایران قبل از انتشار گزارشهای مدیرکل ضروری است. در غیر این صورت، دبیرخانه و شورای حکام از رعایت اصل محرمانگی سرپیچی کرده و از نظر حقوقی در قبال چنین رفتاری مسئول خواهند بود.»
ب. این روند غیرقانونی باید متوقف شود.
۲- تفکیک موضوعات تحت دو گزارش مجزا (برجام و پادمان NPT ) رعایت نشده است. موضوعات مرتبط با برجام در گزارش پادمان NPT و برعکس آمده است. برجام، از جمله توسط شورای امنیت سازمان ملل، به عنوان یک بسته سیاسی و دیپلماتیک منحصر به فرد طراحی و تأیید شده است. این امر آن را به یک رژیم حقوقی مستقل تبدیل میکند و مفاد آن نباید برای تعریف مجدد تعهدات تحت سایر اسناد حقوقی مانند موافقتنامه پادمان جامع (CSA) استفاده شود. این تفکیک، تمامیت حقوقی و ثبات هنجاری هر دو رژیم NPT و برجام را حفظ میکند. این مرز مشخص باید در تمام گزارشهای مدیر کل نیز رعایت شود.
۳- عدم لغو تحریمها توسط سه کشور اروپایی در روز انتقال (۱۸ اکتبر ۲۰۲۳، طبق پیوست پنجم برجام، بند ۲۰) به منزله عدم پایبندی غیرقانونی به برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد است. چنین سرسختی، نمونه بارز شیوه عمل آنها در قبال اجرای تعهداتشان است که در بهترین حالت میتوان آن را مسامحه و برخورد از روی بیمیلی با تعهدات خود عنوان کرد.
۴- ایران تأیید میکند که موافقتنامه پادمان جامع (CSA) با آژانس همچنان به قوت خود باقی است، کاملاً به آن پایبند است و همچنان بر تعهدات حقوقی خود تحت نظارت معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) ادامه میدهد. هرگونه نتیجهگیری در مورد ناتوانی آژانس در ارائه تضمین در مورد ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای ایران باید صرفاً به اقدامات راستیآزمایی داوطلبانه برجام محدود شده و به ارزیابیهای تحت CSA تسری نیابد.
۵- ایران همچنان به تعامل سازنده با آژانس متعهد است و مجدداً تأکید میکند که احیای کامل اقدامات راستیآزمایی داوطلبانه برجام منوط به احیای پایبندی متقابل همه طرفها است. تا آن زمان، از آژانس درخواست میشود که گزارشهای خود را در چارچوب حقوقی تعهدات پادمانی ایران حفظ کند و از تطبیق نتیجهگیریهای حقوقی با شرایط سیاسی خودداری کند و مهمتر از همه، فراتر از مأموریت صریح تعریف شده آژانس ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد نرود.
۶-در بند ۳۲ از GOV/۲۰۲۵/۲۴ که گفته شده «تصمیم ایران برای برچیدن تمام تجهیزات آژانس که قبلاً در ایران برای نظارت و مراقبت مرتبط با برجام نصب شده بود، پیامدهای زیانباری برای توانایی آژانس در ارائه تضمین از ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای ایران داشته است»، براساس موافقتنامه پادمان جامع مبنای حقوقی ندارد. باید تمایز واضحی بین تعهدات حقوقی کشورهای عضو تحت موافقتنامههای پادمان مربوطه و تعهدات داوطلبانه آنها وجود داشته باشد تا اطمینان حاصل شود که چنین تعهدات داوطلبانهای به تعهدات حقوقی پادمانی تبدیل نمیشوند. در این راستا، از آژانس انتظار میرود که این الزام را که برای حفظ اساسنامه آژانس و همچنین روابط حاکم بر موافقتنامه پادمان جامع مربوطه با آژانس ضروری است، رعایت کند.
۷- در مورد بند ۳۳ ازGOV/۲۰۲۵/۲۴، اجرای داوطلبانه و موقتی پروتکل الحاقی طبق قانون مصوب مجلس پس از خروج غیرقانونی ایالات متحده از برجام متوقف شده است. توقف اجرای پروتکل الحاقی حق ذاتی ایران طبق بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام است. فراموش نکنیم که اجرای پروتکل الحاقی و تصویب احتمالی آن توسط مجلس به اجرای موفقیتآمیز برجام گره خورده است.
۸- در مورد بند ۳۴ از GOV/۲۰۲۵/۲۴، باید تأکید کرد که بر اساس موافقتنامه پادمان جامع، هیچ محدودیتی در سطح غنیسازی وجود ندارد. فعالیتهای چرخه سوخت از جمله غنیسازی به عنوان بخشی از سیاستهای ملی کشورهای عضو توسط کنفرانسهای بازنگری NPT و دیگر عرصههای سازمان ملل به خوبی شناخته شده است.
متن کامل این یادداشت توضیحی را اینجا بخوانید.