روانبخش: روحانیونی که وجوب حجاب را انکار میکنند، به مراتب خطرناکتر از «رضاخان» هستند

انتخاب/ نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اظهارات برخی مدعیان روحانیت درباره نفی وجوب حجاب گفت: اگر کسی که در لباس روحانیت است، دانسته و عامدانه موجب گمراهی مردم میشود، بدون تردید نزد خدا مسئول و معاقب است. کسی که آگاهانه افکار نادرست را در جامعه ترویج میدهد، بهمراتب خطرناکتر از رضاخان است.
حجتالاسلام و المسلمین قاسم روانبخش، نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی و از شاگردان علامه مصباح یزدی در گفتوگویی تفصیلی با صدای حوزه که در محل دفتر ایشان در قم صورت گرفت ضمن گرامیداشت یاد و خاطره شهدای حادثه سقوط بالگرد پرواز اردیبهشت (انتشار این گفتگو به دلایلی به تأخیر افتاده است و در واقع این مصاحبه در اردیبهشت امسال انجام شده است) درباره رویکرد خود نسبت به نقد عملکردهای دولت گفت: نقدهایی که ارائه میشود، هم ایدئولوژیک هستند و هم انتقادی؛ اما هر دو نوع نقد از جایگاهی منطقی و ایدئولوژیک صورت میگیرند. در هفته گذشته و هفتههای پیش از آن نیز نقدهایی مطرح شد. گاهی در فرصت کوتاه پنج دقیقهای باید چند نکته مهم را منتقل کرد. در همان زمان محدود، اشاره به مسائل سیاست خارجی، مسائل فرهنگی، مسائل اقتصادی و نحوه مدیریت مدیران ضروری است. تیم نقد ما وجود دارد و با نوعی پختگی خاص در نقدها عمل میکند. ممکن است تفاوتهایی در سلیقه افراد وجود داشته باشد، اما این لازمه شخصیت افراد است.
حجتالاسلام و المسلمین روانبخش با تأکید بر استمرار نقدهای صریح خود تصریح کرد: فکر نمیکنم در مسیر نقادی محافظهکار شده باشیم. نقدها همچنان صریحاند. به وزیر ارشاد و وزیر میراث فرهنگی نیز رسماً اعلام کردم که اگر این روند ادامه یابد، ما با زبان دیگری با شما سخن خواهیم گفت. همین جمله خود حاوی نکات بسیاری است. هفته بعدش هم سؤال رسمی از وزیر ارشاد مطرح کردم. از وزیر کشور نیز سؤال کردم به دلیل برخی موضوعاتی که اتفاق افتاده و قاعدتاً باید در کمیسیونهای مربوط پاسخگو باشند. اگر قانع نشویم، این مسائل به صحن مجلس کشیده خواهد شد.
وی با اشاره به سبک نقد علامه مصباح یزدی افزود: مشی و منش علامه مصباح نیز چنین بود؛ نقدهایشان صریح، اما منطقی بود. ایشان همیشه تأکید داشتند که نقد باید بهگونهای باشد که بار حقوقی نداشته باشد. حتی هنگام نگارش مطالب، به ما گوشزد میکردند که باید مستند و متقن بنویسید. تریبون مجلس، تریبونی است که سخنان آن بهصورت مستقیم برای مردم پخش میشود. اگر کسی سخنی بیسند یا ضعیف بگوید که موجب خدشه به آبرو یا حقوق دیگران شود، جبران آن بهسادگی ممکن نیست. حتی اگر بعداً عذرخواهی کند، هم اعتبار فرد زیر سؤال میرود و هم ممکن است حق دیگری ضایع شود.
وی خاطرنشان کرد: به همین دلیل، سخن گفتن زنده بسیار مهم است. باید با متانت، منطق و استناد سخن گفت تا ضمن انجام نقد، خداینکرده باری حقوقی برای گوینده نداشته باشد. خود من گاهی نطقی پنجدقیقهای را چند بار مینویسم و بازنگری میکنم تا هم مؤثر باشد و هم دقیق.
حجتالاسلام والمسلمین قاسم روانبخش با اشاره به اهمیت پیروی از سیره علمی و عملی علامه مصباح یزدی، اظهار کرد: برخی گمان میکنند علامه در نقدهایشان نام افراد را نمیبردند، درحالیکه اینگونه نیست. پاسخ به چنین تصوری این است که خود آثار علامه بهترین شاهد برای رد این ادعا هستند.
حجتالاسلام والمسلمین روانبخش با اشاره به فعالیتهای علمی اخیر افزود: مجموعه اندیشههای علامه مصباح در حوزههای گوناگون همچنان الهامبخش است. کتابی که اخیراً چاپ شده و مشکاه سیاست نام دارد، با عنوان فرعی سیاستورزی مؤمنانه از منظر علامه مصباح بهزودی منتشر خواهد شد. این اثر، نتیجه کار مشترک بنده با آقای دکتر موحدی است.
وی توضیح داد: کتاب مشتمل بر پنج فصل است که هم به مبانی و هم به سلوک رفتاری در سیاستورزی مؤمنانه میپردازد. در این اثر، تلاش کردهایم که بر اساس اندیشههای علامه مصباح بررسی کنیم که در مواجهه با پدیدههای سیاسی و اجتماعی چگونه باید عمل کرد.
وی گفت: خود بنده در مواجهه با مسائل روز میکوشم تصور کنم که اگر علامه مصباح در قید حیات بودند، چه موضعی اتخاذ میکردند. مشابه این رویکرد را از سوی ریاست محترم مؤسسه امام خمینی(ره)، حضرت آیتالله رجبی نیز شاهد هستیم. ایشان هم با تیزبینی و بصیرت خاصی در مسائل ورود میکنند و تمسک به بیانات و سیره علامه مصباح دارند.
نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: همانگونه که رهبر معظم انقلاب در ابتدای رهبری خود، بیانات حضرت امام خمینی(ره) را مبنا قرار میدادند، امروز نیز آیتالله رجبی با تکیه بر فرمایشات علامه مصباح، مسیر را برای تبیین صحیح مباحث پیشرو هموار میسازند.
وی تأکید کرد: تلاش ما بر این است که مجموعه اندیشههای علامه مصباح را در قالب آثار مختلف و نشستهای علمی منتشر کنیم تا مسیر ترسیمشده توسط ایشان تداوم یابد و مورد استفاده نسلهای آینده قرار گیرد.
این استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به شخصیت ممتاز علامه مصباح یزدی، به نقش آیتالله رجبی در ادامه مسیر فکری و مدیریتی ایشان پرداخت و گفت:علامه مصباح، شخصیتی منحصر به فرد بود. همانگونه که رهبر معظم انقلاب نیز از ایشان تعریف کردند، این تعابیر کاملاً صحیح است. پس از علامه، در میان شاگردان ایشان، خود علامه هم تشخیص دادند که بهترین فرد برای اداره مؤسسه، آیتالله رجبی است. ایشان را بهعنوان قائممقام منصوب کرده بودند و رهبر انقلاب نیز با وجود شخصیتهای برجستهای که در مؤسسه حضور دارند، تشخیص دادند که ریاست مؤسسه به عهده آیتالله رجبی باشد. اگر کسی با ایشان نزدیک شود، متوجه تیزبینی و ذکاوت خاص ایشان میشود.
وی در ادامه افزود: مؤسسه، صرفاً یک نهاد نیست؛ بلکه یک مجموعه فکری و نظاممند است که بر اساس اندیشههای علامه مصباح بنا شده است. شاگردانی که در این مسیر تربیت شدهاند، باید تحت مدیریت کسی قرار بگیرند که بتواند همان مسیر را بدون ایجاد چالش ادامه دهد. به همین دلیل، پس از رحلت علامه مصباح، مؤسسه دچار هیچگونه چالش مدیریتی نشد. ممکن است افرادی شخصیتهای محترمی باشند، اما در مبانی و روشها اختلافاتی داشته باشند. با این حال، رهبر انقلاب بهترین فرد را از درون مجموعه برای ادامه این راه انتخاب کردند.
حجتالاسلام روانبخش در بخش دیگری از سخنان خود به آسیبشناسی التقاط در اندیشه اسلامی پرداخت و گفت:اسلام هیچگاه از کفر محض آسیب ندیده، بلکه همیشه از تفکر التقاطی ضربه خورده است. مثال واضح آن، سم است. اگر کسی بداند مایعی سم است، نمیخورد؛ اما اگر همان سم را در شربت آبلیمو بریزند، افراد بدون اطلاع آن را مصرف میکنند و جان میبازند. تفکر التقاطی نیز دقیقاً مانند ریختن سم در شربت است. جوانی که به دنبال ارزشهای اسلامی است، اگر اندیشههای مسموم مارکسیستی یا لیبرالیستی را در قالب اسلام به او عرضه کنند، آن را میپذیرد و دچار انحراف میشود.
وی در ادامه افزود: در تاریخ انقلاب نیز چنین تفکرات التقاطی دیدهایم؛ سازمان مجاهدین خلق، جنبش مسلمان مبارز، پیمان و…، نمونههایی از این جریانها بودند که ابتدا با شعارهای اسلامی جذب شدند اما بعدها رسماً اعلام کردند که مارکسیست شدهاند و اسلام بهدردنخور است. حتی بعضی از آنها فرزندان علما بودند که در نهایت مرتد شدند. این خطر همچنان وجود دارد، آنها اندیشههای لیبرالیستی را در پوشش اسلام عرضه میکنند. وقتی بگویند “این اندیشه لیبرالی است”، فرد میگوید “من لیبرال نیستم”، اما اگر همان اندیشه در لفافه اسلام مطرح شود، بدون آنکه متوجه شود، آن را میپذیرد.
حجتالاسلام روانبخش با اشاره به خطرات ناشی از تفکر التقاطی، بر ضرورت تربیت نیروی متعهد و انقلابی در حوزههای علمیه تأکید کرد و گفت: اگر تفکرات لیبرالیستی بهصورت پنهانی به افراد القا شود و این باورها در ذهن و جان طلاب رسوخ پیدا کند، حتی بدون پذیرش آشکار آنها، اثرات زیانباری خواهد داشت. متأسفانه چنین تفکراتی در برخی دانشگاهها و حتی در برخی بخشهای حوزه نیز نفوذ پیدا کردهاند.
وی در ادامه با بیان ویژگیهایی که رهبر معظم انقلاب برای حوزه علمیه برشمردهاند، افزود:حوزهای که قرار است پیشرو، سرآمد، نوآور، بالنده، بهروز، پاسخگو به مسائل نوپدید، محذب، دارای روحیه پیشرفت، مجاهدت، حقیقتطلبی، انقلابی و برخوردار از توان طراحی نظامات اداره جامعه باشد، باید توانایی مقابله با تفکرات التقاطی را داشته باشد.
نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی با مقایسه میان حوزههایی با مبانی اصیل و نهادهایی مانند مؤسسه امام خمینی، اظهار کرد: تفاوت میان حوزهای که بر مبانی فکری کار میکند با سایر مراکز در همین است؛ حوزهای که بتواند طلبهای را چنان تربیت کند که در هر موقعیتی، راه صحیح را تشخیص دهد و خودش نه تنها دچار انحراف نشود، بلکه بتواند در برابر انحرافها ایستادگی کند.
وی با تأکید بر نقش تربیت نیرو در تحقق اهداف انقلاب اسلامی خاطرنشان کرد:اگر ما حوزهای سرآمد و پیشرو ایجاد کنیم، خودبهخود کفهای روی آب کنار خواهند رفت و حقیقت زلال نمایان خواهد شد. راه آن، تربیت نیروهای مستعد است. استاد ما، مرحوم آیتالله مصباح یزدی، با صراحت میفرمودند که پس از شصتوپنج سال کار علمی و عملی، به همان نتیجهای رسیدهاند که در ابتدای راه به آن رسیده بودند: تنها راه نجات، تربیت نیرو است!
وی افزود:اگر نیرو تربیت شود، هم حوزه ساخته میشود، هم دانشگاه سامان میگیرد، هم دولت کارآمد میشود و هم انقلاب بهدرستی پیش میرود. حتی اگر ساختار مناسب هم وجود داشته باشد، ولی نیروی کارآمد در اختیار نباشد، آن ساختار بیفایده خواهد بود. بنابراین، نیرو و ساختار باید توأمان پیش بروند.
استاد موسسه امام خمینی ره، با اشاره به نوع نگاه دشمنان به نظام جمهوری اسلامی، گفت:دشمنان با قالب نظام جمهوری اسلامی مشکلی ندارند، آنچه نمیپذیرند، حضور یک روحانی انقلابی و مؤمن در رأس آن است؛ شخصیتی مانند امام خمینی یا حضرت آقا. آنان تمام تلاش خود را برای تغییر این روند به کار میگیرند، اما به فضل الهی موفق نخواهند شد. راه مقابله با این جریانها، تربیت نیروی مؤمن، انقلابی و کارآمد است.
حجتالاسلام و المسلمین روانبخش با تأکید بر اهمیت تربیت نیروهای تخصصی در حوزههای علمیه تصریح کرد: اگر فردی در یک عرصه فقیه باشد، خودبهخود راه را برای دیگران باز میکند. بر همین اساس باید در زمینههای مختلف نیرو تربیت شود تا در برابر هر ادعایی، افراد آگاه و متخصص آماده پاسخگویی باشند.
وی با انتقاد از تمرکز امور بر تعداد محدودی از افراد گفت: حوزهای با این عظمت نباید بهگونهای عمل کند که در طرح هر مسئله، تنها دو یا سه نفر مرجع پاسخگویی باشند. این مسئله نشان از نقص ساختاری و کمبود نیروی تربیتشده دارد. به گفته او، ساختار حوزه باید بهگونهای طراحی شود که طلاب از پرداختن به مباحث غیرضروری فارغ شوند و از اتلاف وقت در مقدمهچینیهای طولانی پرهیز شود.
این فعال سیاسی با اشاره به تجربیات خود در طرح ولایتی که به پیشنهاد علامه مصباح یزدی راهاندازی شد، افزود: بنده در یکی از استانها تدریس در این طرح را بر عهده داشتم. در ابتدا، بسیاری از طلاب از حضور در جلسات اکراه داشتند، اما پس از چند جلسه، اظهار پشیمانی میکردند که چرا زودتر با این مباحث آشنا نشدهاند. آنها میگفتند که اگر این دروس را پیش از تحصیل در دانشگاه فرا گرفته بودند، میتوانستند در مواجهه با پرسشهای چالشی پاسخ مناسبی ارائه دهند.
وی همچنین به تدریس خود برای اعضای هیئت علمی دانشگاه امام حسین(ع) اشاره کرد و گفت: یکی از اساتید باسابقه این دانشگاه که شصت سال سن داشت، پس از پایان جلسات اظهار کرد که اکنون متوجه شده مأموریت اصلیاش چیست. این تجربه نشان میدهد که اگر مبانی فکری فرد بهدرستی تقویت شود، هیچ شبههای نمیتواند او را متزلزل کند و در برابر طوفانهای فکری و فرهنگی، همچون کوهی استوار خواهد بود.
حجتالاسلام والمسلمین روانبخش بر ضرورت تحول ساختاری در حوزههای علمیه تأکید کرد و گفت: باید ساختار بهگونهای تنظیم شود که طلبهها زمان خود را صرف مباحث اصلی و بنیادین کنند، تا هم خود رشد فکری یابند و هم بتوانند در عرصه جنگ نرم، نقش افسران مؤثر را ایفا کنند.
حجتالاسلام و المسلمین روانبخش با تأکید بر اهمیت رسانه در جریانسازی فرهنگی و اعتقادی اظهار داشت: نمیتوان رسانههای بیرونی را نادیده گرفت. رسانه یعنی رساندن پیام، چه پیام حق باشد و چه باطل. این ابزار را نباید کماهمیت شمرد، چرا که از آن استفاده میشود و ثمرهاش هم برداشت میشود.
وی در ادامه با ذکر خاطرهای از مرحوم آیتالله قافی از علمای یزد گفت: ایشان نقل میکردند شبی هنگام خواب کتابی از کسروی کنار بستر خود گذاشته بودند. تنها هفت، هشت صفحه از آن را خوانده بودند که در خواب امام حسین(ع) را میبینند. سه بار از حضرت میپرسند که آیا توسلات ما به شما میرسد؟ و در هر سه بار حضرت تأیید میکنند. آیتالله قافی در بیداری متوجه میشوند آن بخش از کتاب که خواندهاند، مربوط به انکار علم امام بوده و همین موجب آن رؤیا شده است. روانبخش نتیجه گرفت که رسانه، هرچند از سوی باطل باشد، اثر دارد و باید با دقت به آن پرداخت.
وی افزود: آنچه امروز در عزاداری عرفه، محرم، صفر و اربعین میبینیم، نتیجه تلاشهای گستردهای است که در اینسو انجام شده وگرنه دشمنان نیز بسیار تلاش کردهاند. بنابراین وظیفهی ما سنگینتر است و باید بیش از گذشته فعالیت کنیم تا دشمن به اهداف خود نرسد.
این استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به حساسیت نقش علما و روحانیان در جامعه بیان کرد: اگر کسی لباس دین بر تن دارد، مردم او را هادی میدانند و سخن او را حجت میپندارند. حتی اگر بگوید حجاب در اسلام نیست، جوانی که او را نمیشناسد و تنها ظاهر روحانی او را میبیند، ممکن است حرف او را بپذیرد. به گفته وی، این امر ضرورت نظارت دقیق نهادهای مسئول در حوزه، از جمله دادگاه ویژه روحانیت را دوچندان میکند.
وی با اشاره به اظهارات برخی مدعیان روحانیت درباره نفی وجوب حجاب گفت: اگر کسی که در لباس روحانیت است، دانسته و عامدانه موجب گمراهی مردم میشود، بدون تردید نزد خدا مسئول و معاقب است. کسی که آگاهانه افکار نادرست را در جامعه ترویج میدهد، بهمراتب خطرناکتر از رضاخان است.
وی با اشاره به آثار منفی چنین رفتارهایی تصریح کرد: بخشی از گناهانی که امروز در جامعه رخ میدهد، مدیون عملکرد افرادی است که با لباس روحانیت و در عین داشتن علم، جامعه را گمراه میکنند. خداوند متعال این مسئولیت را از گردن آنها برنخواهد داشت و حتی گناهانی که دیگران انجام میدهند نیز بر عهده اینان است.
وی افزود: منظور آنها از آزادی این است که فردی که شب قبل فیلمی غربزده تماشا کرده، روز بعد انتظار دارد فضای خیابانهای کشور هم با آن فیلم مطابقت داشته باشد. وقتی نمیبیند، اعتراض میکند که چرا جامعه اینگونه نیست؛ آنها این نوع آزادی را میخواهند.
وی با اشاره به مخالفتها با سخنان علامه مصباح گفت: برخی با حمله به ایشان، ادعا کردند که مقصود آنها از آزادی، آزادی سیاسی است، اما رفتارها و مقالات منتشرشده در روزنامههایشان چیز دیگری میگفت. آنها از تساهل، تسامح و آزادی روابط دختر و پسر سخن میگفتند.
حجتالاسلام والمسلمین روانبخش اظهار داشت: مجموعهای از دوستان انقلابی در همان زمان، این مطالب منتشرشده در روزنامهها را گردآوری و تبدیل به کتاب کردند تا حقیقت را برای مردم روشن سازند. وزارت ارشاد وقت نیز ابتدا این اسناد را انکار میکرد، اما در نهایت با مستندات موجود، خط نفاق و تلاش برخی برای گمراه کردن جامعه افشا شد.
حجتالاسلام و المسلمین قاسم روانبخش با اشاره به حضور شخصیتهای برجستهای همچون آیات عظام جوادیآملی، دشتی، مشکینی، یزدی و دیگر بزرگان حوزه در حمایت از آیتالله مصباح در ماجرای تحصن در مسجد اعظم بیان کرد: این حمایتها جرقه مهمی بود که به جریان فکری آیتالله مصباح قدرت و استحکام بخشید و نشاندهنده جایگاه رفیع ایشان در میان علما و جامعه بود.
وی تأکید کرد: مردم هوشیار هستند و به خوبی مسائل را رصد میکنند، بنابراین در مواجهه با تخلفات و تخلفات احتمالی باید تدبیری اندیشید تا آسیب به اعتماد و حقوق مردم وارد نشود. اگر در هر مجموعهای تخلف یا سوءجریانی رخ دهد، دستگاه قضایی موظف است به گونهای عمل کند که علاوه بر رسیدگی به تخلفات، از تضییع حقوق مردم جلوگیری شود.
حجتالاسلام والمسلمین روانبخش تصریح کرد: نباید مسئلهای را به گونهای مطرح کرد که فساد از بین برود یا با سکوت پایان یابد. پیگیری مستمر و جدی تخلفات، راهکار اساسی مقابله با فساد است و این روند باید ادامه داشته باشد.
وی افزود: مجموعهای که در آن تخلفی رخ داده، نباید به سادگی از کنار آن عبور کرد و باید برخورد قانونی و مناسب با متخلفان انجام شود تا جامعه احساس امنیت و عدالت کند.
در پایان، حجتالاسلام والمسلمین روانبخش با اشاره به نقش مجلس در این زمینه گفت: مجلس شورای اسلامی با حساسیت ویژه این مسائل را دنبال میکند و تمام تلاش خود را به کار میبندد تا در مسیر حفظ حقوق مردم و برخورد با فساد به نتایج مؤثر برسد.
روان بخش در ادامه خاطرنشان کرد باید مطالبه عمومی مردمی درباره حجاب شکل بگیرد تا حکم خدا اجرا شود و جلوی این فساد گرفته شود و الا این دریچهایست که می تواند به جمهوری اسلامی آسیب جدی بزند!
وی ادامه داد این حرکت ها (اشاره به تجمعات اخیر حجاب مقابل مجلس شورای اسلامی) انجام شد منتها باید در چهارچوب حرکت کرد، چهارچوبش مشخص است، نماینده های مجلس نباید این موضوع را رها کنند.
نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی گفت شنیده ام رئیس جمهور لایحه جدیدی برای عفاف و حجاب ارائه کرده است که هنوز دست ما نرسیده، معنا ندارد این! قانونی که تصویب شده هنوز اجرا نشده می خواهی عوضش کنی، خلاف قانون است این کار! قانون حجاب اگر همین امروز هم ابلاغ شود، تازه در دولت باید بنشینند و آیین نامه هایش را بنویسند.