هشدار روسیه درباره ارسال احتمالی پرونده ایران به شورای امنیت

ایران/ معاون وزیر امور خارجه روسیه در پاسخ به پرسش خبرنگار «ایران» گفت: ما قویاً هشدار میدهیم که اگر پرونده ایران را مجدداً بخواهند به شورای امنیت ببرند، آنها چیزی جز تنش بیشتر و اختلاف بیشتر و احتمالاً آشفتگی بیشتر نخواهند دید. احتمالاً این دقیقاً همان چیزی است که طرف های غربی میخواهند تا سپس بگویند: «خب، هیچ اتفاقی نیفتاد و شورای امنیت قادر به اقدام نیست، پس ما خودمان اقدام خواهیم کرد»
در وبیناری تخصصی با عنوان «اصول سیاست هستهای روسیه و رژیم عدم اشاعه در جهانی در حال تغییر»، که توسط مرکز مطالعات انرژی و امنیت (CENESS) و با حضور بیش از 100 نفر از دیپلماتها، کارشناسان و پژوهشگران هستهای برگزار شد، سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه، به بررسی آخرین مواضع مسکو در زمینه سیاست هستهای و رژیم عدم اشاعه پرداخت. در این جلسه، که بهصورت زنده با حضور پژوهشگران و کارشناسان بینالمللی برگزار شد، مسائل کلیدی از جمله نقش روسیه در پیمان منع گسترش تسلیحات هستهای (NPT)، ثبات راهبردی هستهای، عملکرد آژانس بینالمللی انرژی اتمی و تحولات پرونده هستهای ایران مورد بحث قرار گرفت.
ریابکوف در بخشی از این وبینار به پرسش خبرنگار روزنامه ایران درباره احتمال ارجاع قطعنامه شورای حکام علیه ایران به شورای امنیت سازمان ملل و تفسیر مسکو از وضعیت فعلی برنامه هستهای ایران پاسخ داد.
این دیپلمات روس که از دهه گذشته از اعضای کلیدی دیپلماسی این کشور در پروندههای مهمی همچون برنامه هستهای ایران و بخشی از تیم مذاکره کننده مسکو در قالب 1+5 بوده است در پاسخ به سؤال روزنامه ایران تصریح کرد هر طرح احتمالی طرف اروپایی برای ارجاع پرونده هستهای ایران از شورای حکام آژانس به شورای امنیت ملل با شکست مواجه خواهد شد. ریابکوف به طور ضمنی تأیید کرد که این پروسه در صورت کلید خوردن با وتو مواجه خواهد شد.
سرگئی ریابکوف در پاسخ به این پرسش «ایران» که «برخی گمانه زنیها حاکی از آن است که کشورهای اروپایی قصد دارند قطعنامهای را که در ماه ژوئن توسط شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی علیه ایران تصویب شده بود به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع دهند و پاسخ مسکو در صورت ارجاع این قطعنامه به شورای امنیت چه خواهد بود؟ گفت: «از نظر رویهای امکان ارجاع مستقیم هر قطعنامه شورای حکام آژانس به شورای امنیت بهعنوان یک سند وجود ندارد. رویه این است که در یک وضعیت مشخص، شورای حکام پرونده را برای بررسی بیشتر به شورای امنیت ارجاع میدهد.»
وی هشدار داد: «ما قویاً به کسانی که ممکن است چنین ایدهای داشته باشند هشدار میدهیم که اگر پرونده ایران را مجدداً بخواهند به شورای امنیت ببرند، چیزی جز تنش واختلاف بیشتر و احتمالاً آشفتگی بیشتر نخواهند دید. احتمالاً این دقیقاً همان چیزی است که طرفهای غربی میخواهند تا سپس بگویند: «خب، هیچ اتفاقی نیفتاد و شورای امنیت قادر به اقدام نیست (یعنی طرح آنها در شورای امنیت شکست میخورد) پس ما خودمان اقدام (به تحریم) خواهیم کرد». ما این وضعیت را یکبار دیگر شاهد بودیم و نتیجه این امر، تضعیف روزافزون اقتدار ساختارهای بینالمللی است.»
ریابکوف با اشاره به اینکه در زمانی که بسیاری از ملتها از تقویت چندجانبهگرایی و تقویت بنیانهای نظام بینالملل حمایت میکنند، تأکید کرد: «ما شاهد ناتوانی مطلق و تضعیف منشور سازمان ملل هستیم. نهادی که مسئول صلح و امنیت بینالمللی است در رسیدگی به مسائلی که بهطور برجسته پیش روی ما قرار دارند و اساساً نیازمند توجه و وحدت هستند اما این موضوعات بهجای اتحاد، به منبع بزرگی از اختلاف و تفرقه تبدیل شدهاند.»
ریابکوف در ادامه پاسخ به «ایران» گفت: «آنچه در آینده رخ خواهد داد تا حد زیادی به تصمیماتی بستگی دارد که پایتختهای مهم اتخاذ میکنند. من با اطمینان کامل مشاهده میکنم که شرکای ایرانی ما با مسئولیت پیش میروند. آنها هیچ وقت درِ گفتوگو را نمیبندند و بر آمادگی خود برای ادامه جستوجوی راهحلهای سیاسی و دیپلماتیک ممکن تأکید دارند و این شامل تعامل با نهادهای بینالمللی نیز میشود. ما به جای اینکه دوباره شاهد وضعیتی باشیم که به اصطلاح «مسأله ایران» یا «پرونده ایران» به شورای امنیت ارائه شود، از رویکرد تعاملی ایران حمایت میکنیم و میخواهیم این مسیر غالب شود.»
این دیپلمات ارشد روسیه همچنین درباره نظامات منع اشاعه و رفتار نابرابر با ایران و بازیگرانی همچون رژیم صهیونیستی که عضو پیمان منع گسترش تسلیحات هستهای (NPT) نیست در نظام منع اشاعه هستهای در برخورد با ایران گفت: «این موضوع بهطور طبیعی مرا به مسأله استانداردهای دوگانه و برخورد متفاوت با بازیگران مختلف سوق میدهد. وقتی گفته میشود ایران، با وجود تمام همکاریهایش با آژانس – نهادی که دقیقاً برای حفاظت از برنامههای هستهای صلحآمیز کشورهای غیرهستهای طراحی و ایجاد شده است - تهدید شده و مورد حمله قرار گرفته است، این مسأله غیرقابل چشمپوشی است. از سوی دیگر، اسرائیل هرگز عضو NPT نبوده و این یک مشکل قدیمی و دیرینه است. شما با موضع اصولی روسیه آشنا هستید؛ موضعی که همواره بر لزوم پیوستن اسرائیل به پیمان منع گسترش تسلیحات هستهای تأکید دارد.
همچنین، فکر میکنم ما نقش بسیار فعالی ایفا کردهایم و با جرأت میگویم گاهی نقش خلاقانهای نیز داشتهایم، طی سالها که درباره ایجاد منطقهای عاری از تسلیحات کشتار جمعی در خاورمیانه بحث کردهایم. اما اقدام اسرائیل، کاملاً نادیده گرفتن قواعد و استانداردهای معمول در این حوزه بود؛ اسرائیل، در حالی که عضو NPT نیست، به تأسیسات ایران حمله کرد که تحت حفاظت آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرار داشتند، در حالی که ایران موقعیت خود را بهعنوان کشوری غیرهستهای طبق NPT حفظ کرده است. بنابراین ما در همه زمانها به این موضوع اشاره خواهیم کرد و خواستار رویکردی متوازن، عادلانه و صادقانه نسبت به چنین مسائلی از سوی همه اعضای جامعه بینالمللی هستیم.»