آزمون جدید اروپا در قبال فلسطین؛ آیا اختلافات سران غرب پایان خواهد یافت؟

ایرنا/ قصد فرانسه به عنوان نخستین قدرت غربی برای به رسمیت شناختن کشور فلسطین، نهتنها شکاف در درون اتحادیه اروپا را آشکار کرده، بلکه دولت انگلیس را با فشارهای فزاینده داخلی برای پیروی از این مسیر و اتخاذ موضعی صریح در قبال بحران غزه روبهرو کرده است.
تصمیم غافلگیرکننده امانوئل مکرون رئیسجمهور فرانسه مبنیبر به رسمیت شناختن کشور فلسطین، واکنشهای گستردهای در اروپا و در سطح بینالمللی داشته است. این اقدام که با استقبال برخی کشورها و انتقاد رژیم صهیونیستی و حامیان او همراه شده، منجر به افزایش فشار بر دولت انگلیس برای پیوستن به این اقدام و ایجاد شکاف در مواضع اتحادیه اروپا در قبال بحران خاورمیانه شده است.
مکرون بهتازگی در شبکه اجتماعی «ایکس» (توییتر سابق) نوشت که فرانسه تصمیم خود برای به رسمیت شناختن کشور فلسطین را بهطور رسمی در مجمع عمومی سازمان ملل در سپتامبر (شهریور/مهر) اعلام میکند. این تصمیم در حالیکه فرانسه میزبان بزرگترین جامعه یهودیان در اروپا است، واکنشهای متفاوتی در میان متحدان غربی و منطقهای این کشور برانگیخته است.
این اقدام مکرون اگرچه بهنوعی یک ابزار سیاست خارجی عمدتا نمادین برای بهبود وجهه رئیسجمهوری فرانسه است، اما میتواند باعث شکلگیری موجی از کشورها برای پیروی از این مسیر شود.
فرانسه قدرتمندترین کشور اروپایی است که اعلام کرده کشور فلسطین را به رسمیت میشناسد و بهزودی به جمع بیش از ۱۴۰ کشوری خواهد پیوست که پیشتر این کار را انجام دادهاند. در حال حاضر ۱۱ کشور عضو اتحادیه اروپا از جمله اسپانیا، ایرلند، سوئد، رومانی، مجارستان و بلغارستان بهطور رسمی کشور فلسطین را به رسمیت شناختهاند.
این اقدام بیسابقه از سوی یک عضو «گروه هفت»، میتواند تحولی چشمگیر در سیاست خارجی اروپا نسبت به مساله فلسطین باشد، بهویژه در شرایطی که جنایتهای رژیم صهیونیستی در غزه ادامه دارد و شدت قحطی و گرسنگی در تمام مناطق این باریکه در پی محاصره کامل آن و جلوگیری از ورود کمکهای انسانی به بالاترین سطح خود رسیده است.
در حالیکه تصمیم فرانسه برای به رسمیت شناختن کشور فلسطین که تلاشی برای احیای راهحل دو دولتی در خاورمیانه است، میتواند مسیر را برای به رسمیت شناختن گستردهتر کشور فلسطین در سطح بینالمللی هموار کند، اما بعید است که به تغییری اساسی در اوضاع میدانی جنگ رژیم صهیونیستی در خاورمیانه منجر شود.
از سوی دیگر، این اقدام با واکنش شدید و مخالفتهایی در داخل اتحادیه اروپا و همچنین از سوی آمریکا و رژیم صهیونیستی نیز مواجه شده است. دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا اظهارات مکرون درباره به رسمیت شناختن فلسطین را فاقد ارزش و اهمیت دانست و ادعا کرد که «این بیانیه وزنی ندارد». همچنین مارکو روبیو وزیر خارجه ایالات متحده آن را تصمیمی بدون ملاحظه خواند و رد کرد.
بنیامین نتانیاهو نخستوزیر رژیم صهیونیستی نیز این تصمیم رئیسجمهوری فرانسه را محکوم کرد و ادعا کرد که کشور مستقل فلسطینی «در شرایط کنونی بهمنزله سکویی برای نابودی اسرائیل نه موجودیتی برای همزیستی در کنار آن خواهد بود.»
اقدام فرانسه اختلافات میان کشورهای اروپایی را آشکار میکند
تصمیم مکرون برای به رسمیت شناختن کشور فلسطین، اختلافات میان متحدان اروپایی موسوم به «E۳» را بر سر چگونگی کاهش بحران انسانی رو به وخامت غزه و پایان دادن به جنگ اسرائیل در این منطقه آشکار کرد.
هر سه کشور فرانسه، آلمان و انگلیس در اصل از یک کشور فلسطینی حمایت میکنند، اما آلمان که از جمله کشورهایی است که نگران تأثیر این تصمیم بر روابط با رژیم اسرائیل است، اعلام کرد که در حال حاضر هیچ برنامه فوری برای پیروی از اقدام فرانسه ندارد.
سخنگوی دولت آلمان روز گذشته (جمعه) با بیان اینکه این کشور همچنان به رسمیت شناختن کشور فلسطینی را یکی از آخرین مراحل در مسیر تحقق راهحل دو دولتی میداند، افزود: «امنیت اسرائیل برای دولت آلمان از اهمیت بالایی برخوردار است.»
این در حالی است که اسپانیا و ایرلند از تصمیم فرانسه برای به رسمیت شناختن کشور فلسطین استقبال و بر اجرای راه حل دو دولتی تاکید کردند. گفتنی است که نروژ، اسپانیا، ایرلند و اسلوونی در سال ۲۰۲۴ و همزمان با ادامه جنگ رژیم اسرائیل در غزه اعلام کردند که کشور فلسطین را به رسمیت میشناسند.
امانوئل مکرون رئیسجمهور فرانسه (سمت راست)، کییر استارمر نخستوزیر انگلیس (سمت چپ)
«یورونیوز» در این باره گزارش داد که مکرون امیدوار است با تحت فشار قرار دادن متحدان اروپایی خود، از جمله انگلیس، آلمان و ایتالیا، آنان را وارد به اتخاذ موضعی و احیای راهحل دو دولتی کند.
افزایش فشار بر نخستوزیر انگلیس برای اقدام مشابه
اعلام تصمیم فرانسه برای به رسمیت شناختن کشور فلسطین، وحدت اتحادیه اروپا در مواجهه با جنگ غزه را به چالش کشیده و دولت کییر استارمر نخستوزیر انگلیس را تحت فشار شدید سیاسی از سوی پارلمان، احزاب و افکار عمومی قرار داده است.
استارمر از سوی شماری از وزرای ارشد کابینه خود و بیش از یکسوم نمایندگان پارلمان این کشور تحت فشار قرار گرفته است تا روند به رسمیت شناختن کشور فلسطین را در واکنش به اقدامات رژیم اسرائیل از جمله جلوگیری از ارسال کمکها به غیرنظامیان گرسنه در غزه، سرعت بخشد.
۲۲۱ نماینده پارلمان انگلیس از ۹ حزب سیاسی مختلف از جمله «حزب کارگر» با امضای نامهای فراحزبی از استارمر و دیوید لمی وزیر خارجه این کشور خواستند که کشور فلسطین را به رسمیت بشناسند.
با این حال، دولت محافظهکار انگلیس هنوز تصمیم قطعی خود در این باره را اعلام نکرده است. استارمر در اظهارات اخیر خود با بیان اینکه در حمایت از به رسمیت شناختن کشور فلسطین «قاطع» است، تاکید کرد: اما این اقدام باید بخشی از یک طرح جامع باشد که در نهایت به راهحل دو دولتی و امنیت پایدار برای فلسطینیها و اسرائیلیها منجر شود.
تصمیم فرانسه برای به رسمیت شناختن فلسطین، بهنوعی تحولی در سیاست اروپا نسبت به خاورمیانه ایجاد کرده و میتواند زمینهساز تغییر مواضع دیگر کشورهای غربی شود. با نزدیک شدن به مجمع عمومی سازمان ملل در سپتامبر (شهریور/مهر)، انتظار میرود تنشهای دیپلماتیک حول این موضوع افزایش یابد.
تحلیلگران بینالمللی معتقدند که این اقدام فرانسه میتواند همزمان هم پیشرفتی نمادین برای حقوق فلسطینیان باشد و هم ابزاری برای تقویت نفوذ فرانسه در معادلات منطقهای، آن هم در شرایطی که بحران غزه روزبهروز ابعاد انسانی فاجعهبارتری به خود میگیرد.
رژیم صهیونیستی با حمایت آمریکا از هفتم اکتبر ۲۰۲۳ (۱۵ مهر ۱۴۰۲) جنگ ویرانگری را علیه ساکنان نوار غزه به راه انداخته که بر اثر آن، افزون بر ویرانیهای عظیم و قحطی مرگبار بیش از هزاران فلسطینی که بیشتر آنها زن و کودک هستند، شهید و زخمی شدهاند.
تلآویو با تحقیر جامعه بین المللی و نادیده گرفتن قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل برای توقف فوری جنگ و دستورات دیوان بین المللی دادگستری برای اتخاذ تدابیری جهت جلوگیری از اقدامات نسل کشی و بهبود وضعیت فاجعهبار انسانی در نوار غزه همچنان به جنایات نسلکشی علیه ساکنان این منطقه ادامه میدهد.
رژیم صهیونیستی از زمان آغاز حملات خود علیه غزه، ورود غذا، دارو و سوخت را به شدت محدود کرده و باعث ایجاد یک بحران انسانی بیسابقه شده است.