از شایعه تا واقعیت، «هولناکترین زندان بشار اسد»

فارس/ تونلی مرموز، درهای آهنی و شایعهای وحشتناک درباره دفن ششهزار جسد در زیر زمین نزدیک زندان صیدنایا؛ اینها عناصری بودند که تنها طی چند ساعت، فضای شبکههای اجتماعی عربی را به شدت مشغول خود کرد.
در روزهای اخیر، فضای شبکههای اجتماعی بهویژه در میان کاربران عربزبان با ویدیویی جنجالی ملتهب شده است؛ ویدیویی که ادعا میکند از کشف یک زندان زیرزمینی مخوف در نزدیکی زندان صیدنایا در حومه دمشق پرده برمیدارد. مکانی که بنابر این ادعاها، اجساد بیش از ششهزار نفر در آن دفن شده است. اما بررسیهای دقیق نشان میدهد که این تصاویر هیچ ارتباطی با سوریه ندارد و شایعهای دیجیتال بیش نیست. ویدیو که ابتدا در شبکه «ایکس» منتشر شد و سپس در تیکتاک با بیش از پنج میلیون بازدید دستبهدست شد، صحنهای از دریچهای در زمین را نشان میدهد که به تونلی عمیق منتهی میشود. در ادامه، راهروهای باریک و درهای آهنی ظاهر میشود که برخی کاربران آن را شاهدی بر «هولناکترین جنایات سوریه» توصیف کردهاند.
شماری از حسابها نیز ادعا کردند این مکان حاوی اجساد هزاران قربانی است، بیآنکه مدرک یا منبعی ارائه دهند.
راستیآزمایی: این ویدیو ربطی به سوریه ندارد
خبرگزاری سند با بهرهگیری از ابزارهای جستوجوی معکوس و تحلیل دقیق ویدیو اعلام کرد که این تصاویر هیچ ارتباطی با سوریه یا کشف یک زندان یا گور دستهجمعی در این کشور ندارد.
از سوریه تا هند
مشخص شد که این ویدیو نهتنها در فضای مجازی سوریه منتشر شده، بلکه در دو ماه گذشته توسط کاربران و فعالان اینترنتی در هند نیز بازنشر شده است؛ همراه با عباراتی مانند «درون این تونل چه چیزی وجود دارد؟» و «مطمئنم تا به حال چنین زندانی ندیدهای».
اتاقهای فرماندهی جنگ جهانی دومدر بررسیهای بیشتر مشخص شد که نسخههایی از این ویدیو پیشتر در ماه فوریه گذشته در حساب تیکتاکی به نام (urbexkev) منتشر شده بود. صاحب این حساب که خود را کاوشگر مکانهای متروکه تاریخی معرفی کرده، توضیح داده بود که این ویدیو، مربوط به اتاقهای فرماندهی و برنامهریزی نظامی در دوران جنگ جهانی دوم است، بیآنکه محل دقیق آن را اعلام کند.حسابهای دیگری در فیسبوک که به اکتشاف مکانهای تاریخی علاقه دارند نیز همین تصاویر را منتشر کردهاند و گفتهاند این اتاقها بخشی از سامانههای فرماندهی و کنترل در دوران جنگ جهانی دوم بودهاند، اما اشارهای به مکان فیلمبرداری نکردهاند.
تمامی شایعات درباره صیدانا
در جریان سقوط دولت بشار اسد در ۱۸ آذر ۱۴۰۳، شورشیان اولین مکانی که قدم گذاشتند زندان صیدانا در اطراف دمشق بود، هزاران زندانی آزاد شدند و همزمان موجی از شایعات مختلف در شبکههای اجتماعی منتشر شد، گویا مسابقهای ایجاد شده بود که چه کسی روایت وحشتناکتری از زندان صیدنایا جعل میکند. وجود سلولها یا سطوح زیرزمینی مخفی در زندان صیدنا، تعداد بسیار بالای زندانیان بین ۱۰۰۰۰۰ تا ۱۵۰۰۰۰ زندانی، دهها کودکی که در زندان به دنیا آمده و آنجا نگهداری میشدند، مرد لاغر اندامی که ادعا میشد زندانی صیدنایا است و شنیده شدن صداهای کمک و عجیب غریب از لایههای زیرین زندان همگی شایعاتی بود که خود نهادهای رسمی وابسته به دولت جدید سوریه آنها را تکذیب کردند.