نامه نوبلیست‌ ها به نتانیاهو: فروپاشی نزدیک است

فارس/ ۱۰ اقتصاددان برنده نوبل در نامه‌ای سرگشاده هشدار دادند که سیاست‌های اسرائیل در غزه اقتصاد این رژیم را به آستانه فروپاشی کشانده است. آنان تأکید کردند ادامه وضعیت کنونی به فاجعه‌ای اقتصادی و مالی منجر خواهد شد.

روزنامه اسرائیلی «مارکر» فاش کرد که ۲۳ اقتصاددان برجسته از دانشگاه‌های آمریکا و اروپا – از جمله ۱۰ نفر از برندگان جایزه نوبل اقتصاد – در نامه‌ای سرگشاده به بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، هشدار داده‌اند که «سیاست‌های کنونی در نوار غزه به پیامدهای اقتصادی فاجعه‌باری منجر خواهد شد».این نامه که روزنامه آن را «بی‌سابقه در تندی» توصیف کرده، تأکید دارد که اگر مسیر کنونی، به‌ویژه سیاست گرسنگی دادن به مردم غزه، ادامه یابد، «اسرائیل بهای اقتصادی سنگینی خواهد پرداخت».نویسندگان هشدار داده‌اند که خطرات پیش رو تنها فشارهای موقت نیست، بلکه اساس اقتصاد اسرائیل را تهدید به فروپاشی می‌کند.

---

بازار

---

سقوط اعتماد و بحران بازار مسکن
مارکر توضیح می‌دهد که این هشدارها بی‌پایه نیست و نشانه‌های نگران‌کننده در اقتصاد داخلی اسرائیل از هم‌اکنون آشکار است. یکی از شاخص‌ترین نشانه‌ها بازار مسکن است که دهه‌ها ستون اصلی سرمایه‌گذاری در این رژیم محسوب می‌شد، اما از اکتبر ۲۰۲۳ تاکنون با فرار گسترده سرمایه‌گذاران روبه‌رو شده است. سرمایه‌گذاران ثروتمند خرید آپارتمان را متوقف کرده‌اند و تنها در شش ماه گذشته ده‌ها هزار واحد – به‌ویژه در تل‌آویو – به فروش رفته است.گزارش می‌افزاید که سرمایه‌گذاران اکنون به این باور رسیده‌اند که دهه آینده شاهد سقوط طولانی‌مدت قیمت‌ها خواهد بود و همین امر موجب انتقال میلیاردها شِکِل از بخش مسکن به بورس شده است. به نوشته روزنامه، این تغییر رفتار سرمایه‌گذاران بازتابی از بی‌اعتمادی عمیق به آینده اقتصاد اسرائیل است و توانایی دولت برای حفظ ثبات بازارها را تضعیف می‌کند.از سوی دیگر، بحث‌ها پیرامون «اعلام نزاع کاری» و احتمال اعتصاب عمومی نیز شدت گرفته است؛ مسئله‌ای که نشان‌دهنده جوش و خروش اجتماعی و نارضایتی گسترده در داخل است. مخالفان، دولت را به «فرار از مواجهه با واقعیت‌های آماری» متهم می‌کنند و بر این باورند که مقامات چشم بر شاخص‌های آشکار بحران بسته‌اند.

انزوای بین‌المللی و تهدید تحریم‌های شخصی
گزارش مارکر علاوه بر بحران داخلی، بر ابعاد خارجی نیز تمرکز می‌کند. اقتصاددانان هشدار داده‌اند که کشورهای غربی ممکن است به سمت اعمال «اقدامات شخصی» علیه مقامات اسرائیلی حرکت کنند؛ اقداماتی که می‌تواند شامل مسدودسازی حساب‌های بانکی در اروپا، کانادا و استرالیا و همچنین مصادره اموال و دارایی‌های آنها باشد.یکی از اقتصاددانان امضاکننده در نقل‌قولی مستقیم هشدار داده است: «اگر تصمیم‌گیران اسرائیلی به‌طور مستقیم بازخواست نشوند، نسل‌های آینده شهروندان اسرائیل هستند که هزینه این سیاست‌ها را پرداخت خواهند کرد.»روزنامه همچنین این وضعیت را در چارچوب تحولات جهانی تحلیل کرده و یادآور شده است که اقتصاد اسرائیل در مقایسه با نمونه‌های پیشین – همچون سیاست‌های تعرفه‌ای دولت ترامپ – آسیب‌پذیرتر است. دلیل آن نیز جنگی است که هم‌زمان اعتماد داخلی و زیرساخت‌های اقتصادی را فرسوده کرده و توانایی اسرائیل برای تحمل شوک‌های جدید را به حداقل رسانده است.

چشم‌اندازی تیره و هشدار نهایی
در جمع‌بندی، مارکر تصویری از ترکیب فشارهای ویرانگر ارائه می‌دهد که شامل بحران در بازار مسکن، سقوط اعتماد سرمایه‌گذاران، تهدید اعتصابات اجتماعی، کاهش رتبه اعتباری، فرار سرمایه‌ها، مهاجرت نیروی انسانی متخصص به‌ویژه در بخش فناوری، و در نهایت انزوای بین‌المللی اسرائیل است که می‌تواند به تحریم‌های شخصی علیه مقامات این رژیم منجر شود.این نامه که با امضای ۲۳ اقتصاددان برجسته – از جمله ۱۰ برنده جایزه نوبل – منتشر شده، به‌عنوان «زنگ خطر نهایی» توصیف شده است. آنان هشدار داده‌اند که ادامه سیاست‌های اسرائیل در غزه نه‌تنها هزینه‌های نظامی و سیاسی به‌دنبال دارد، بلکه مستقیماً به «فاجعه اقتصادی و مالی قریب‌الوقوع» برای کل ساختار اقتصادی این رژیم منتهی خواهد شد.نام برندگان جایزه نوبل که این نامه را امضا کرده‌اند عبارت است از: دارون عاصم‌اوغلو، انگوس دیتون، پیتر دایموند، استر دوفلو، کلودیا گلدین، اریک ماسکین، راجر مایرسون، ادموند فیلپس، کریستوفر پیساریدس و جوزف استیگلیتز.

🔹"آخرین خبر" در روبیکا
🔹"آخرین خبر" در ایتا
🔹"آخرین خبر" در بله