یحیی السِنوار «مغز متفکر عملیات طوفان الاقصی» که بود؟

ایرنا/ امروز نخستین سالگرد شهادت «یحیی ابراهیم السنوار» رهبر برجسته فلسطینی و رئیس دفتر سیاسی جنبش مقاومت اسلامی «حماس» است که در جریان جنگ نسلکشی در غزه، در درگیری مسلحانه با نیروهای اشغالگر اسرائیلی در منطقه تلّ السلطان در رفح، در جنوب نوار غزه، به شهادت رسید.
یحیی السنوار در ۱۹ اکتبر ۱۹۶۲ در اردوگاه آوارگان خانیونس در جنوب نوار غزه به دنیا آمد. خانواده او از شهر «المجدل» بودند که در پی اشغال فلسطین در سال ۱۹۴۸ به غزه نقل مکان کردند. وی پس از پایان تحصیلات دبیرستان، وارد دانشگاه اسلامی غزه شد و در رشته زبان عربی مدرک کارشناسی گرفت.
در ۲۰ ژانویه ۱۹۸۸، نیروهای اسرائیلی او را بازداشت و به حبس ابد محکوم کردند. رژیم اشغالگر او را به تأسیس نخستین هسته نظامی حماس با نام «المجاهدون الفلسطینیون» و اجرای چند عملیات مسلحانه متهم کرده بود.ال سنوار ۲۳ سال از عمر خود را در زندانهای رژیم صهیونیستی گذراند که چهار سال آن را در انفرادی بود و در این مدت با مشکلات جسمی شدیدی مواجه شد.
در دوران اسارت، او بارها ریاست شورای اسرای حماس را برعهده گرفت و نقش فعالی در سازماندهی اعتصابهای اسرای فلسطینی برای بهبود شرایط بازداشت ایفا کرد. السنوار در زندان زبان عبری را فراگرفت و چند اثر سیاسی و ادبی را ترجمه و تألیف کرد.
در ۱۱ اکتبر ۲۰۱۱، در چارچوب «توافق شالیت» میان حماس و رژیم صهیونیستی، یحیی السنوار همراه بیش از هزار اسیر فلسطینی آزاد شد. پس از آزادی، ازدواج کرد و در سال ۲۰۱۲ به عضویت دفتر سیاسی حماس درآمد. پنج سال بعد، در سال ۲۰۱۷، بهعنوان رئیس دفتر سیاسی حماس در غزه انتخاب شد. پس از ترور شهید اسماعیل هنیه در تهران، شورای حماس در ۶ اوت ۲۰۲۴، السنوار را بهعنوان رئیس دفتر سیاسی این جنبش برگزید.
رژیم صهیونیستی او را «مغز متفکر عملیات طوفان الاقصی» نامید و در صدر فهرست اهداف ترور قرار داده بود. با این حال، بر اساس گزارش رسانههای عبری، شهادت او در رفح نتیجه یک درگیری غیرمنتظره بود، نه عملیات برنامهریزیشده. در ۱۶ اکتبر ۲۰۲۴، در جریان تبادل آتش میان مبارزان مقاومت و یگان ۸۲۸ ارتش رژیم صهیونیستی در محله تلّ السلطان، ساختمان محل حضور السنوار هدف گلولهباران تانکها قرار گرفت.
او که بههمراه محافظش محمود حمدان پس از درگیری رو در رو با نیروهای اشغالگر و مجروح شدن، در آن ساختمان پناه گرفته بود، تا واپسین لحظات با شجاعت جنگید. طبق گزارشها، وی با لباس نظامی، کلاشنیکف در دست و با چهرهای زخمی در حال مقابله با پهپاد شناسایی دیده شد و سرانجام بر اثر فروریختن بخشی از ساختمان به شهادت رسید.
رسانههای اسرائیلی اعلام کردند که هویت او از طریق آزمایش DNA و تطبیق سوابق دندانپزشکی تأیید شد. ایهاب جبارین تحلیلگر سیاسی تأکید کرد که شهادت السنوار نتیجه اتفاقات میدانی بود و نه عملیات ترور برنامهریزیشده.
شهید یحیی السنوار بهعنوان یکی از چهرههای برجسته مقاومت فلسطین، به وحدت ملی و آشتی میان گروههای فلسطینی باور داشت و همواره بر لزوم هماهنگی میان نیروهای سیاسی و نظامی برای تحقق آزادی تأکید میکرد. شهادت او بازتابی گسترده در میان مردم فلسطین و جهان عرب داشت و بسیاری آن را نقطه عطفی در مسیر مقاومت و تحولات آینده حماس دانستند.
یک سال پس از شهادتش، یاد و نام او در غزه و سراسر جهان اسلام زنده است؛ قهرمانی که از اسارت تا رهبری و از میدان مقاومت تا شهادت، نماد پایداری ملتی در برابر اشغال باقی ماند.