برگزیده

نخبه‌کشی به سبک ترامپ

دنياي اقتصاد

بروزرسانی 1404/03/11 - 20:35

دنیای اقتصاد/متن پیش رو در دنیای اقتصاد منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

دولت ترامپ در جنگ صلیبی خود علیه دانشگاه‌های آمریکایی، اکنون به نظر می‌رسد که قصد دارد جریان دانشجویان بین‌المللی را که مدت‌هاست نوآوری علمی را در ایالات متحده هدایت می‌کنند و ده‌ها میلیارد دلار به اقتصاد ایالات متحده تزریق کرده‌اند، مسدود کند. مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، روز چهارشنبه اعلام کرد که دولت ترامپ «به‌شدت ویزای دانشجویان چینی، از جمله کسانی را که با حزب کمونیست چین ارتباط دارند یا در رشته‌های حساس تحصیل می‌کنند» «لغو» خواهد کرد.

به نوشته مجله فارن‌پالیسی، تقریبا یک‌چهارم از کل دانشجویان بین‌المللی که در ایالات متحده در حال تحصیل در مقاطع بالاتر هستند، اهل چین هستند.

این اعلامیه تنها یک روز پس از آن منتشر می‌شود که روبیو به سفارتخانه‌های ایالات متحده در سراسر جهان دستور داد تا به‌طور موقت برنامه‌ریزی مصاحبه‌های جدید ویزای دانشجویی را متوقف کنند؛ زیرا این وزارتخانه آماده می‌شود تا بررسی پست‌های متقاضیان در رسانه‌های اجتماعی را تشدید کند.

این اقدامات به منزله‌ گسترش شدید کمپین دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری ایالات متحده، برای اعمال نفوذ بی‌سابقه بر دانشگاه‌های کشور و به قول خودش، بازپس‌گیری «موسسات آموزشی سابقا بزرگ ما از چپ‌های رادیکال» است.

ترامپ صدها میلیون دلار از بودجه فدرال دانشگاه‌ها را کاهش داده یا تهدید به قطع آن کرده است و به شکایات مختلفی از جمله یهودستیزی ادعایی در دانشگاه‌ها و سیاست‌های موسوم به «بیداری» مانند تلاش برای ترویج تنوع، برابری و شمول اشاره می‌کند. دولت او برای اخراج دانشجویان خارجی که با فعالیت‌های طرفدار فلسطین ارتباط داشتند، اقدام کرده و بیش از ۱۵۰۰ویزای دانشجویی را لغو کرده است؛ اما پس از مواجهه با مخالفت‌های گسترده قانونی، ناگهان رویه خود را تغییر داده است.

اقدامات اخیر کاخ سفید حتی فراتر از این است. دولت ترامپ با هدف قرار دادن دانشجویان بین‌المللی به‌طور کلی، به یکی دیگر از منابع درآمد کلیدی بسیاری از دانشگاه‌ها حمله می‌کند. اگر ترامپ در تلاش خود موفق شود یا اگر هرج و مرج سیاسی، دانشجویان آینده را به سمت جاهای دیگر سوق دهد، کارشناسان هشدار می‌دهند که احتمالا اقتصاد ایالات متحده و دانشگاه‌های آمریکایی هستند که هزینه آن را خواهند پرداخت.

گوراو خانا، اقتصاددان دانشگاه کالیفرنیا سن‌دیگو گفت: «این موضوع به سود خالص دانشگاه‌ها و همچنین به سود خالص شهرهای دانشگاهی اطراف این دانشگاه‌ها آسیب خواهد رساند.» ایالات متحده در حال حاضر میزبان بیش از ۱.۱میلیون دانشجوی بین‌المللی است که بیش از نیمی از آنها از هند و چین می‌آیند. طبق گزارش NAFSA، یک انجمن غیرانتفاعی از مربیان بین‌المللی، تخمین زده می‌شود که در طول سال تحصیلی ۲۰۲۴-۲۰۲۳، دانشجویان بین‌المللی تقریبا ۴۴میلیارد دلار به اقتصاد ایالات متحده تزریق کرده‌اند.

در مقطع کارشناسی، چین منبع اصلی دانشجویان است: حدود یک‌نفر از هر ۴دانشجوی بین‌المللی در مقطع کارشناسی چینی هستند. اما برای مقاطع بالاتر، هند در صدر جدول قرار دارد. در طول سال تحصیلی ۲۰۲۴-۲۰۲۳، تقریبا ۴۰درصد از دانشجویان تحصیلات تکمیلی بین‌المللی از هند آمده‌اند.

شهریه دانشجویان بین‌المللی در مقطع کارشناسی به منبع درآمد مهمی برای بسیاری از دانشگاه‌ها تبدیل شده است. دلیل این امر آن است که در مقایسه با همتایان متولد ایالات متحده که اغلب از کمک‌های مالی یا تجربه پایین‌تر در ایالت خود بهره‌مند می‌شوند، دانشجویان بین‌المللی معمولا برای تحصیل در دانشگاه‌های ایالات متحده هزینه بیشتری می‌پردازند. در ده‌ها دانشگاه، چنین دانشجویانی بیش از یک‌پنجم کل دانشجویان آنها را تشکیل می‌دهند.

مورتون شاپیرو، رئیس سابق دانشگاه نورث‌وسترن و کالج ویلیامز گفت: «تقریبا همه دانشجویان بین‌المللی در کالج‌ها و دانشگاه‌های خصوصی هزینه کمتری می‌پردازند.» در برخی از دانشگاه‌های دولتی، شهریه دانشجویان بین‌المللی حتی از شهریه دانشجویان خارج از ایالت نیز بالاتر است.

بیشتر دانشجویان دانشگاه در ایالات متحده با دیدگاه متفاوتی روبه‌رو هستند. برای مثال، طبق گزارش سال۲۰۲۴ موسسه بروکینگز، یک اندیشکده غیرحزبی در واشنگتن، در سال تحصیلی ۲۰۲۰-۲۰۱۹، تنها حدود ۱۶درصد از کل دانشجویان کالج‌های خصوصی غیرانتفاعی چهار ساله - و همچنین تقریبا یک‌چهارم دانشجویان ایالتی در کالج‌های دولتی - هزینه کامل را پرداخت کردند. خانا گفت: «دانشجویان بین‌المللی یک جریان درآمدی بسیار حیاتی برای دانشگاه‌های تحقیقاتی دولتی در ایالات متحده هستند؛ جایی که شهریه آنها عملا به دانشجویان محلی در آن موسسات یارانه می‌دهد.» درصورتی‌که تعداد ثبت‌نام دانشجویان متولد آمریکا کاهش یابد، مطمئنا این تاثیر را احساس خواهند کرد. خانا گفت: «افرادی که به نوعی تحت تاثیر قرار می‌گیرند، دانشجویان محلی داخل ایالت هستند که ممکن است شاهد افزایش نرخ شهریه و کاهش کیفیت آموزش، هزینه‌های آموزشی یا هزینه‌های تحقیقاتی باشند.»

حتی قبل از دوره دوم ریاست‌جمهوری ترامپ، روند ثبت‌نام دانشجویان بین‌المللی در حال تغییر بود. وقتی ترامپ برای نخستین بار در سال۲۰۱۷ به ریاست‌جمهوری رسید، چین منبع اصلی دانشجویان بین‌المللی در ایالات متحده بود. اما این تعداد در سال‌های پس از آن کاهش یافته است؛ درحالی‌که ثبت‌نام دانشجویان هندی به‌شدت افزایش یافته است. خانا گفت: «برای نخستین‌بار، ثبت‌نام دانشجویان چینی در دانشگاه‌های ایالات متحده واقعا شروع به کاهش کرد و هنوز هم بهبود نیافته است. بسیاری از این دانشجویان چینی به کشورهای دیگر - انگلستان، استرالیا، کانادا - منتقل می‌شوند؛ اما بسیاری از آنها نیز در چین می‌مانند؛ زیرا چین سیستم آموزشی خود را که واقعا با کیفیت بالا است، توسعه داده است.» او گفت که هنگ‌کنگ و سنگاپور نیز از این امر سود برده‌اند.

برای چین و بسیاری دیگر از قدرت‌های خارجی که مدت‌هاست مشتاق جذب استعدادهای برتر ایالات متحده هستند، سیاست‌های ترامپ دریچه جدیدی ایجاد کرده است. درحالی‌که محققان آمریکایی از هرج و مرج بودجه دولت ترامپ و عدم قطعیت مهاجرتی گیج شده‌اند، اروپا، چین و کانادا در حال پهن کردن فرش خوشامدگویی هستند که به ترس از فرار مغزها دامن می‌زند و ممکن است به سطوح پایین‌تر کارشناسی و کارشناسی ارشد نیز سرایت کند. این موسسه در بیانیه‌ای اعلام کرد: «این دانشگاه پیشنهادهای بی‌قید و شرط، رویه‌های پذیرش ساده و پشتیبانی تحصیلی را برای تسهیل انتقال بی‌دردسر دانشجویان علاقه‌مند ارائه خواهد داد.»

ایالات متحده مدت‌هاست که به‌عنوان یک بهشت تحقیقاتی شناخته می‌شود؛ اما این اعتبار اکنون ممکن است در معرض خطر باشد. خانا گفت: «آیا این واقعیت که ایالات متحده دانشگاه‌های بسیار باکیفیتی دارد، واقعا بر عدم قطعیت و ریسکی که دانشجویان برای آمدن به اینجا متحمل می‌شوند، غلبه خواهد کرد؟ این واقعا تعیین می‌کند که چه اتفاقی برای جریان دانشجویان بین‌المللی می‌افتد.»

همزمان با اینکه جهان استعدادهای آمریکایی را جذب می‌کند، برخی داده‌ها نشان می‌دهد که دانشجویان بین‌المللی آینده در حال بررسی گزینه‌های دیگر هستند.

موسسه «StudyPortals»، یک شرکت خصوصی مستقر در هلند که بستری آنلاین برای مقایسه گزینه‌های تحصیلی بین‌المللی ارائه می‌دهد، گزارش داد که بین ژانویه و مارس، وب‌سایت آنها شاهد کاهش ۳۸درصدی علاقه جهانی به برنامه‌های کارشناسی ارشد و دکترای ایالات متحده بوده است.

اگر تعداد دانشجویان بین‌المللی که از ایالات متحده رویگردان می‌شوند، روبه افزایش باشد، تاثیرات آن فراتر از آموزش عالی ایالات متحده خواهد بود. خانا گفت که دانشجویان بین‌المللی یک کانال مهم به بخش‌های کلیدی با مهارت بالا، از جمله فناوری، داروسازی و هوش مصنوعی هستند.

کریس گلس، متخصص آموزش عالی در کالج بوستون گفت: «دانشجویان بین‌المللی درآمد اضافی نیستند؛ آنها زیرساخت‌های علمی ضروری برای ایالات متحده هستند.» او اضافه کرد: «آنها فرهنگ، تنوع و پویایی فرهنگ ما را ارتقا می‌دهند. این در واقع بخشی از خلاقیت و نوعی روحیه نوآورانه این کشور است.»