استرالیا و بازی توازن منفی

هم میهن/متن پیش رو در هم میهن منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
احمد زیدآبادی| در اقدامی غیرمترقبه، دولت استرالیا به سفیر ایران در کانبرا هفت روز مهلت داده است که به همراه چند تن از همکارانش خاک آن کشور را ترک کنند. استرالیا همچنین فعالیت سفارت خود در تهران را به حالت تعلیق درآورده و کارکنان سفارتش را به کشوری ثالث فرستاده است.
آنتونی آلبانیزی، نخستوزیر استرالیا دلیل این اقدام را دست داشتن سفارت ایران در اقدامات «یهودستیزانه» در خاک کشورش اعلام کرده است. در ماههای گذشته، اعتراضها نسبت به ادامۀ جنگ اسرائیل علیه نوار غزه در استرالیا به شدت بالا گرفته است.
در هفتۀ گذشته، دهها هزار نفر با تجمع بر روی پل بندر سیدنی، ضمن محکوم کردن کشتار مردم غزه و گرسنگی دادن آنها توسط اسرائیل، خواستار پایان فوری جنگ و ارسال کمکهای بشردوستانه به نوار غزه شدند. در عین حال، طی ماههای اخیر حملاتی به برخی مراکز یهودیان در خاک استرالیا صورت گرفته است.
سازمان اطلاعات امنیتی استرالیا مدعی دخالت ایران در دو مورد از این حملات شده و پای سپاه پاسداران را به میان کشیده است. آلبانیزی وعده داده است که بر همین اساس، نام سپاه پاسداران را به فهرست «گروههای تروریستی» اضافه خواهد کرد.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجۀ جمهوری اسلامی، در واکنش به اتهامات دولت آلبانیزی، آنها را نادرست دانسته و تأکید کرده است: «مفهومی با عنوان یهودیستیزی در فرهنگ و تاریخ ما جایی ندارد و این پدیده و مفهوم یک پدیدۀ غربی و اروپایی است.»
دولت چپ میانۀ استرالیا در حالی روابط کشورش با تهران را دستخوش تلاطمی بیسابقه کرده که طی هفتههای اخیر، روابطش با دولت بنیامین نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل به طرز فزایندهای رو به تشنج گذاشته است. تشنج در روابط دو طرف، هنگامی آغاز شد که دولت آلبانیزی از تصمیم خود برای به رسمیت شناختن کشور مستقل فلسطینی در جریان اجلاس سالانۀ مجمع عمومی سازمان ملل در ماه سپتامبر سال جاری در نیویورک خبر داد.
نتانیاهو نسبت به این خبر واکنش خشمگینانهای از خود نشان داد و با توصیف آلبانیزی به عنوان «سیاستمداری ضعیف» او را به خیانت به اسرائیل و رها کردن یهودیان استرالیا متهم کرد. در واکنش به این حمله، یکی از اعضای دولت استرالیا خطاب به نتانیاهو اعلام کرد که قدرت یک حکمران به تعداد افراد بیگناهی که میکشد و گرسنگی میدهد، بستگی ندارد!
به نظر میرسد تصمیم دولت آلبانیزی برای اخراج سفیر ایران از کانبرا با تشنج در روابطش با اسرائیل بیارتباط نباشد.
سخنگوی وزارت خارجۀ جمهوری اسلامی در اشارهای ملایم به همین موضوع گفته است: «ما فکر میکنیم این اقدام علیه ایران که اقدام علیه دیپلماسی و روابط دو ملت است، در راستای جبران اندک اقداماتی است که طرف استرالیایی علیه رژیم صهیونیستی داشته است.»
در نگاه نخست، ظاهراً استرالیا به قصد ایجاد توازنی منفی بین روابطش با تهران و تلآویو، به اخراج سفیر ایران و تهدید به گنجاندن نام سپاه پاسداران در فهرست «گروههای تروریستی» اقدام کرده است، اما شاید ماجرا عمیقتر از این باشد.
به نظر میرسد کشورهای متحد غربی از اینکه در دفاع از فلسطینیهای نوارغزه و کرانۀ باختری در برابر تهاجم بیرحمانۀ ارتش اسرائیل و ساکنان شهرکهای یهودینشین، منفعل و دستبسته ظاهر شدهاند، احساس شرم و حقارت میکنند. آنها که به دلیل حمایت قاطعانۀ دولت ترامپ از اسرائیل، ابزاری برای فشار علیه دولت نتانیاهو در دست ندارند، به رسمیت شناختن دولت مستقل فلسطینی را برای جبران این انفعال در دستور کار خود قرار دادهاند.
با آنکه به نظر نمیرسد شناسایی رسمی کشور فلسطینی بر روی کاغذ، عملاً تأثیری بر وضعیت کرانۀ باختری و نوار غزه به جا بگذارد، با این حال، همین حرکت حقوقی نیز با مخالفت آمریکا و واکنش هیستریک دولت نتانیاهو روبهرو شده است. از این رو، متحدان غربی برای آنکه حرکت خود را در این زمینه متوازن نشان دهند، سیاست خود را علیه جمهوری اسلامی به عنوان «حامی اصلی حماس» و «دشمن شمارۀ یک اسرائیل» تشدید کردهاند تا از فشار دولتهای ترامپ و نتانیاهو علیه خود بکاهند.
برنامۀ کلی ظاهراً این است که اقداماتی برای تغییر بنیادی سیاست جمهوری اسلامی علیه اسرائیل و وادارکردن دولت نتانیاهو به نرمش در برابر فلسطینیها به قصد ایجاد نظم و آرایش تازهای در خاورمیانه صورت گیرد.
مشکل اما این است که اقدامات آنها علیه ایران از نوعِ اخراج سفیر و فعال کردن مکانیسم ماشه و تشدید تحریمهاست اما حرکت آنان علیه اسرائیل از امضای چیزی بر روی کاغذ فراتر نمیرود!