درگوشی با سالمندان

خراسان/ در روز جهانی سالمند به نکاتی ساده اما سرنوشتساز اشاره کردیم که میتواند کیفیت زندگی آنها را به طرز چشمگیری افزایش دهد
سالمندی، مرحلهای طبیعی از چرخه زندگی است. دورهای که بسیاری آن را با کاهش توان جسمی، بازنشستگی و گاهی از دست دادن موقعیتهای اجتماعی میشناسند. اما حقیقت این است که سالمندی میتواند آغاز فصلی تازه باشد؛ فصلی که در آن فرصت بازاندیشی، آرامش و شکوفایی درونی فراهم میشود. امروز یعنی اول اکتبر در تقویم جهانی، روز سالمند نامگذاری شده است. در ادامه، چند توصیه علمی و عملی برای سالمندان مطرح میشود؛ نکاتی ساده اما سرنوشتساز که میتواند کیفیت زندگی این عزیزان را به طرز چشمگیری افزایش دهد.
۱- ارتباطات اجتماعی را زنده نگه دارید| یکی از مهمترین عوامل محافظتکننده در برابر افسردگی، حفظ روابط اجتماعی است. سالمندان باید بکوشند ارتباط خود را با دوستان، فرزندان، نوهها و حتی همسایگان حفظ کنند. شرکت در جمعهای خانوادگی، حضور در انجمنهای محلی یا حتی پیوستن به کلاسهای آموزشی آنلاین، حس تعلق و ارزشمندی را تقویت میکند. تحقیقات روانشناسی نشان میدهد افراد سالمندی که روابط اجتماعی فعالتری دارند، کمتر دچار زوال شناختی و افسردگی میشوند.
۲- ذهن را فعال نگه دارید| مطالعه کتاب و روزنامه، یادگیری مهارتهای جدید مانند زبان یا کار با گوشی هوشمند، حل جدول یا سودوکو و حتی نواختن موسیقی، ذهن را شاداب نگه میدارد. پژوهشهای عصبشناسی نشان میدهد فعالیتهای ذهنی تازه، اتصالات عصبی را تقویت میکند و بروز آلزایمر و اختلالات حافظه را به تأخیر میاندازد.
۳- پرهیز از غر زدن| یکی از الگوهای رایج در میان برخی سالمندان، شکایت مداوم از شرایط جسمی یا اجتماعی است. اگرچه دردها و محدودیتها واقعی هستند، اما تمرکز افراطی بر آنها، ذهن را در چرخهای منفی گرفتار میکند. توصیه میشود سالمندان هر روز چند نکته مثبت در زندگی خود یادداشت کنند؛ حتی اگر ساده باشد مثل یک تماس تلفنی، دیدن گلهای باغچه یا شنیدن صدای خنده نوهها. تمرین قدردانی روزانه، اثر مستقیم بر کاهش اضطراب و افسردگی دارد.
۴- رژیمغذایی و خواب منظم| سلامت روانی ارتباط تنگاتنگی با وضعیت جسمی دارد. تغذیه متعادل شامل سبزیجات تازه، غلات کامل، پروتئین کافی و پرهیز از مصرف زیاد قند و چربی، تأثیر مثبتی بر خلقوخو دارد. همچنین خواب منظم و کافی (۷ تا ۸ ساعت در شبانهروز) به مغز فرصت بازسازی میدهد. بیخوابی مداوم میتواند زمینهساز افسردگی و فراموشی شود.
۵- کمک خواستن، نشانه ضعف نیست| بسیاری از سالمندان از بیان مشکلات روانی خودداری میکنند، زیرا تصور میکنند نشانه ضعف است. در حالیکه مراجعه به روانشناس یا مشاور نه تنها ضعف نیست، بلکه نشانه آگاهی و مسئولیتپذیری است. درمانهای کوتاهمدت روانشناختی، مانند رفتاردرمانی شناختی، در کاهش افسردگی و اضطراب سالمندان بسیار مؤثر گزارش شدهاند.
۶- معنویت و امید| برای بسیاری ازسالمندان، ارتباط با باورها و معنویت، منبعی مهم برای آرامش است. دعا، حضور در طبیعت، یا هر فعالیتی که حس پیوند با معنای بزرگتر زندگی را زنده کند، نقش مهمی در کاهش اضطراب و افزایش امید دارد.