از پارکینسون تا دیابت؛ اختلال خواب خطر ۱۷۲ بیماری را افزایش می‌دهد

زومیت/ نه تنها مدت زمان خواب، بلکه نظم در خوابیدن، کلید سلامتی است. پژوهشی گسترده نشان می‌دهد خواب ناپایدار خطر ده‌ها بیماری را تا چند برابر افزایش می‌دهد.

آیا زود خوابیدن واقعاً مهم است؟ برای سال‌ها، معیار «خواب خوب» بیشتر به ساعت‌هایی محدود می‌شد که شب‌ها در خواب می‌گذرانیم. اما حالا، پژوهشی از چین، تصویری متفاوت ترسیم کرده است. به‌گفته‌ی محققان، آنچه بیش از هر چیز با سلامت بدن گره خورده، «نظم خواب» است؛ یعنی هر شب تقریباً در ساعتی مشخص بخوابیم و بیدار شویم. همین الگوی ساده، می‌تواند سرنوشت ما را در برابر بیماری‌هایی چون پارکینسون، دیابت، افسردگی و مشکلات قلبی تغییر دهد.

---

بازار

---

به‌گزارش ساینس‌آلرت، بررسی داده‌های خواب بیش از ۸۸ هزار نفر در بانک زیستی بریتانیا نشان داد افرادی که بی‌نظم‌ترین الگوهای خواب را دارند، نسبت به کسانی که خواب منظمی دارند، ۲٫۸ برابر بیشتر در معرض خطر ابتلا به پارکینسون و ۱٫۶ برابر بیشتر در خطر دیابت نوع ۲ قرار دارند.

گروه پژوهشگران از دانشگاه پکن و دانشگاه علوم پزشکی ارتش چین، با تمرکز بر شش ویژگی اصلی خواب، از جمله مدت، زمان شروع، نظم، کارایی، میزان کلی خواب و تعداد بیداری‌ها در شب، ۱۷۲ بیماری مختلف را بررسی کردند. بسیاری از این بیماری‌ها تنها با یکی از ویژگی‌های بررسی‌شده پیوند داشتند. برای اطمینان از صحت نتایج، همان تحلیل‌ها را روی پایگاه داده‌ی دیگری از ایالات متحده به‌نام «بررسی ملی سلامت و تغذیه» نیز اجرا کردند و به نتایج مشابهی رسیدند.

هرچه ریتم خواب پایدارتر باشد، بدن نیز واکنش بهتری نشان می‌دهد

در کمال تعجب، موضوعی که بسیاری از افراد بیشترین نگرانی را نسبت به آن دارند، یعنی مدت زمان خواب، ارتباط نسبتاً ضعیفی با خطر بیماری‌ها داشت. در حالی که نظم خواب، سه برابر بیشتر با بیماری‌ها ارتباط داشت و تقریباً نیمی از بیماری‌های بررسی‌شده به‌نوعی با همین ویژگی مرتبط بودند. ریتم خواب که به الگوی منظم خوابیدن و بیدارشدن روزانه اشاره دارد، نقشی کلیدی در سلامت ایفا می‌کند. داده‌ها نشان می‌دهند هرچه این چرخه پایدارتر باشد، بدن نیز واکنش بهتری نشان می‌دهد.

شنگفنگ وانگ، همه‌گیرشناس از دانشگاه پکن، می‌گوید نباید در تعریف خواب خوب، فقط به ساعت‌های گذرانده‌شده در خواب بسنده کنیم. به گفته‌ی او، بسیاری از مطالعات پیشین بیش‌ازاندازه بر کمیت خواب متمرکز بوده‌اند و سایر جنبه‌های مهم آن را نادیده گرفته‌اند.
در پژوهش تازه، بی‌نظمی در خواب با مشکلاتی چون دیابت نوع ۲، پرفشاری اولیه‌ی خون، بیماری انسدادی مزمن ریه، نارسایی کلیه و افسردگی ارتباط معنادار داشت. یکی از آشکارترین ارتباط‌ها نیز میان اختلال در ریتم خواب و بیماری پارکینسون دیده شد؛ نکته‌ای که مطالعات پیشین نیز به آن اشاره کرده بودند.

زمان رفتن به رختخواب و کیفیت خواب نیز بی‌تأثیر نیستند. برای مثال، افرادی که بعد از ساعت ۱۲:۳۰ شب می‌خوابیدند، بیش از دو برابر بیشتر از کسانی که پیش از ساعت ۱۱:۳۰ شب می‌خوابیدند، در معرض ابتلا به سیروز کبدی قرار داشتند.

افزون‌براین، خواب با کارایی پایین، یعنی خواب ناپیوسته با بیداری‌های مکرر، خطر نارسایی تنفسی را تا ۸۰ درصد افزایش می‌دهد. ترکیب داده‌های حاصل از حسگرهای پوشیدنی و گزارش‌های شخصی در مطالعه، تصویری دقیق‌تر از وضعیت واقعی خواب افراد ارائه داد. در بررسی دقیق‌تر، مشخص شد تقریباً یک‌چهارم از افرادی که خواب خود را «خواب طولانی» معرفی کرده بودند، عملاً کمتر از ۶ ساعت در شب می‌خوابیدند. این شکاف میان برداشت ذهنی و واقعیت، بار دیگر نشان داد که تکیه‌ی صرف بر پرسش‌نامه‌ها ممکن است تصویر درستی از وضعیت خواب ارائه ندهد.

پژوهشگران توضیح می‌دهند که برخی افراد با مشکل در به‌خواب‌رفتن یا حفظ خواب پایدار، ممکن است ساعت‌ها در رختخواب بمانند اما زمان مفید خواب آن‌ها بسیار اندک باشد. همین مسئله باعث شده در برآورد خطر بیماری‌هایی مانند سکته، بیماری قلبی، افسردگی و دیگر اختلالات روان‌پزشکی، خطای چشم‌گیری رخ دهد. وانگ در پایان می‌گوید: «یافته‌های ما نشان می‌دهد که نظم در خواب، عاملی حیاتی در حفظ سلامت است که تا امروز کمتر به آن بها داده شده است.»

پژوهش در نشریه Health Data Science منتشر شده است.

🔹"آخرین خبر" در روبیکا
🔹"آخرین خبر" در ایتا
🔹"آخرین خبر" در بله