کاهش قدرت عضلانی سالمندان با مصرف داروهای دیابت و کاهش وزن

ایرنا/ تهران- ایرنا- اُزِمپیک (Ozempic)، داروی پرمصرف دیابت و کاهش وزن با استقبال گسترده‌ای مواجه شده است؛ اما عوارض جانبی احتمالی آن از جمله کاهش «توده بدون چربی» (وزن بدن منهای چربی) این نگرانی را ایجاد کرده که حجم و قدرت عضلات را به‌ویژه در افراد بالای ۶۰ سال کاهش می‌دهد.

به گزارش گروه علمی ایرنا، وبگاه سای‌تِک‌دِیلی در گزارشی آورده است:

---

بازار

---

در مطالعه‌ای که به‌تازگی انجام شده است، آزمایش اُزِمپیک روی موش‌ها اندازه عضلات آن‌ها را کمتر از حد انتظار کاهش داد؛ اما برخی عضلاتشان ضعیف‌ شدند.

پروفسور کاتسو فونای (Katsu Funai)، سرپرست پژوهش از دانشگاه یوتا، تأکید می‌کند: اگر می‌خواهیم به افرادی که ممکن است توده عضلانی از دست بدهند کمک کنیم، ابتدا باید اثبات کنیم که این پدیده در انسان‌ها نیز رخ می‌دهد. داده‌های مطالعه روی موش‌ها نشان می‌دهد مساله پیچیده‌تر از تصور اولیه است.

اثرات کاهش وزن، فراتر از عضلات

در این مطالعه، مصرف اُزمپیک موجب کاهش تقریباً ۱۰ درصد توده بدون چربی بدن موش‌ها شد. بیشترِ این کاهش مربوط به عضلات اسکلتی (عضلات متصل به استخوان‌ها) نبود بلکه از بافت‌هایی مانند کبد بود که اندازه آن تا نصف کاهش یافت. پژوهشگران هشدار می‌دهند برای تعیین وقوع این تغییرات در اندام‌های انسان و خطرات احتمالی آن، مطالعه بیشتر ضروری است.

به گفته پژوهشگران کاهش اندازه اندام‌های متابولیک فعال مانند کبد، بخشی طبیعی از کاهش وزن سالم محسوب می‌شود و کاهش مشاهده‌شده در توده بدون چربی احتمالاً یک عارضه جانبی جدی نیست. حجم برخی از عضلات اسکلتی به‌طور میانگین حدود ۶ درصد کاهش یافت؛ اما این کاهش برای توجیه افت کلی توده‌ بدون چربی کافی نبود. اندازه سایر عضلات نیز تغییری نکرد.

آن‌ها خاطرنشان می‌کنند که بخشی از این کاهش عضلانی ممکن است صرفاً بازگشت به سطح طبیعی باشد. هنگامی که فرد چاق می‌شود، عضلات اسکلتی وی نیز اغلب رشد می‌کنند، زیرا برای جابه‌جایی وزن اضافی به عضلات بیشتری نیاز است؛ بنابراین، از دست‌دادن چربی نیز می‌تواند بدون آسیب‌زدن به عملکرد فیزیکی روزمره، به کاهش حجم عضلات منجر شود.

کاهش قدرت عضلانی با وجود حفظ اندازه عضلات

جالب توجه است که پژوهشگران هنگام سنجش قدرت عضلات موش‌ها، دریافتند با کاهش وزن، اندازه برخی عضلات حفظ شده اما قدرت آن‌ها کاهش یافته است. این در حالی است که قدرت سایر عضلات تغییری نداشت. محققان می‌گویند هنوز مشخص نیست داروهای کاهش‌وزن چگونه این تعادل را در انسان‌ها تحت تأثیر قرار می‌دهد.

هشدار به سالمندان

کاهش احتمالی قدرت بدنی در اثر مصرف اُزمپیک، به‌ویژه برای افراد بالای ۶۰ سال نگران‌کننده است؛ چراکه این گروه اساساً بیشتر در معرض خطر تحلیل عضلانی و کاهش تحرک هستند.

پروفسور فونای هشدار می‌دهد: کاهش عملکرد فیزیکی، نشانگر قوی کاهش کیفیت زندگی و حتی طول عمر است.

ضرورت مطالعات بیشتر روی قدرت عضله

فونای خواستار بررسی تغییرات قدرت عضلانی در آزمایش‌های بالینی نه‌تنها برای اُزمپیک، بلکه برای همه داروهای کاهش وزن آینده شد و اظهار کرد: داروهای کاهش وزن بسیاری در سه تا پنج سال آینده وارد بازار خواهند شد.

وی گفت: در آزمایش‌های بالینی آینده، سنجش توده بدون چربی بدن کافی نیست؛ بلکه باید قدرت عضلانی را نیز دقیقاً اندازه‌گیری کنیم تا بدانیم آیا داروهای کاهش وزن، قوای حرکتی بیماران را تضعیف می‌کنند یا خیر.

این دانشمند با تأکید بر محدودیت‌های مطالعه حاضر نتیجه‌گیری کرد که یافته‌های ما جالب است، اما این یک مدل پیش‌بالینی (جانوری) است. ما به داده‌های انسانی نیاز داریم.