تعداد بازیهای انحصاری پلی استیشن از زمان PS3 تقریباً ۷۰% کاهش یافته است

گیم فا/ تحلیل انجام شده در مورد بازیهای انحصاری ساخته شده توسط استودیوهای تحت مالکیت سونی نشان میدهد تعداد بازیهای انحصاری پلی استیشن از زمان انتشار کنسول پلی استیشن ۳ تقریباً ۷۰% کاهش یافته است.
در طول سه نسل گذشته، سونی به جایگاهی رسید که برخی از بهترین و باارزشترین بازیهای انحصاری تاریخ را معرفی کرد. فرانچایزهای برجستهای مانند Uncharted، God of War، Spider-Man و The Last of Us باعث شدند که پلی استیشن تا حد زیادی بین مخاطبین محبوب شود. با این حال، اکنون که در میانه چرخه عمر پلی استیشن ۵ قرار داریم، تغییر چشمگیری در تعداد بازیهای منتشر شده توسط سونی مشاهده میشود.
اخیراً یک شرکت دادههای مربوط به بازیهای انحصاری سونی در نسلهای پلی استیشن ۳، پلی استیشن ۴ و پلی استیشن ۵ را تحلیل کرده است. آنچه به وضوح مشاهده میشود، نه تنها کاهش بلکه یک افت شدید در تعداد بازیهای تولید شده توسط استودیوهای تحت مالکیت سونی میباشد. با توجه به مستندات موجود، اشاره به این تغییر از روی تعصب نیست و مدارک محکم و قابل اثباتی برای این ادعا وجود دارد.
تعداد بازیها فرستپارتی سونی در هر دوره
در طول هفت سال (دوره عمر پلی استیشن ۳)، شرکت سونی ۹۱ بازی انحصاری بزرگ را که کاملاً توسط استودیوهایش ساخته شده بودند، منتشر کرد. در این دوره بازیهای بزرگی مثل Uncharted 2، God of War III و The Last of Us در کنار آثار خلاقانهای مثل Echochrome، Puppeteer و PixelJunk Eden قرار گرفتند. آنچه واقعاً این نسل را متمایز میکرد، تعداد آثار نبود، تنوع زیاد بود. تیمهای استودیوهای سونی در ژاپن، لندن و سانتا مونیکا با هم همکاری میکردند یا به توسعه پروژههای دیگر کمک میکردند تا هر ایدهای به واقعیت تبدیل شود.
بازیکنان میتوانستند از بین کمپینهای داستانی سینماتیک یا آثار آزمایشی خاصی که فقط به صورت دیجیتال منتشر میشدند، گزینه مورد علاقه خود را انتخاب کنند. این آثار آزمایشی اغلب سبک هنری، مکانیک یا تکنولوژی جدیدی را در بر داشتند. بین سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۰، سونی به صورت میانگین بیش از دوازده بازی انحصاری در ژانرهای مختلف و با بودجههایی متفاوت، منتشر کرد. این رویکرد استودیوها باعث شد قفسه فروشگاهها همیشه پر از آثاری متنوع و جدید باشد. این رویکرد تفاوت زیادی با رویکرد ثابت و آهسته کنسولهای امروزی داشت.
هنگامی که پلی استیشن ۴ در سال ۲۰۱۳ منتشر شد، سونی به تدریج رویکردش را نسبت به استودیوهایش تغییر داد. اگرچه کنسول پلی استیشن ۴ به سرعت لقب پرفروشترین کنسول نسل ۸ را به دست آورد و بازخوردهای خوبی دریافت کرد، اما تعداد بازیهای انحصاری منتشر شده برای آن بسیار کم بود. در طول دوران پلی استیشن ۴ (از سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۰)، سونی تنها ۳۴ بازی انحصاری منتشر کرد. نسبت به دوران پلی استیشن ۳، تعداد بازیها بیش از ۶۰% کاهش یافت. اگرچه این ۳۴ عنوان منتشر شده (مانند Bloodborne، Uncharted 4، Horizon Zero Dawn و God of War (2018)) کیفیت بالایی داشتند، اما ما شاهد دنبال کردن استراتژی جدیدی (بازیهای کمتر، بودجههای بزرگتر و زمانهای توسعه طولانیتر) از طرف شرکت سونی بودیم.
حتی شعار «کمتر، بزرگتر، بهتر» توسط سونی مطرح شد. در همین راستا، فرانچایزهایی که در دوران پلی استیشن ۳ شروع شده بودند در مرکز توجه قرار گرفتند و پروژههای دیگر به آرامی بازنشسته شدند. تیمهایی مانند Japan Studio که روزگاری بازیهای خلاقانهای میساختند، محدود یا منحل شدند. به دلیل این تغییرات، ما شاهد انتشار سالانه ۱ تا ۳ بازی انحصاری بودیم. با اینکه میانگین امتیاز آثار در متاکریتیک افزایش یافت، اما تنوع و تعداد بازیها کمتر شد. دیگر شاهد شگفتیهای زیادی نبودیم و سونی تقریباً تمام تمرکزش را روی عناوین بزرگی که با بودجههای بالا ساخته میشدند، گذاشته بود.
هنگامی که پلی استیشن ۵ در اواخر ۲۰۲۰ منتشر شد، سونی برنامه جدیدش را کاملاً در دستور کار قرار داده بود. این برنامه شامل انتشار آثاری بزرگ و محبوب با تمرکز زیاد روی داستان و بازاریابی هر عنوان مانند یک اکران هالیوودی بود. این ریسک نتیجه بزرگی داشت و نه تنها شاهد نقدهایی عالی بودیم، بلکه آمار فروش آثار نیز بسیار خوب بود، اما تعداد بازیهای منتشر شده از استودیوهای فرستپارتی کم بود.
تا نیمه سال ۲۰۲۵، تنها هجده بازی انحصاری برای پلی استیشن ۵ منتشر شده است. این فهرست شامل بازیهای بزرگی مانند God of War Ragnarök، Horizon Forbidden West، Gran Turismo 7 و Spider-Man 2 میشود. با این حال، اگر این استراتژی سونی ادامه یابد، نسل فعلی با حدود تنها ۳۰ بازی انحصاری پایان خواهد یافت. بنابراین، ما شاهد یک کاهش مقطعی نیستیم و این تغییر به دلیل برنامهریزی ضعیف یا کمبود منابع نیست. ساخت این آثار بزرگ به دلیل بودجه عظیم و زمان توسعه طولانی (پنج تا هفت سال)، با ریسک بالایی همراه است. به همین دلیل ما نسبت به دوران پلی استیشن ۳، کاهشی ۷۰ درصدی را در تعداد آثار فرستپارتی شاهدیم.