اسرائیل از نیروهای دارای اختلالات روانی کمک می‌گیرد!

فارس

بروزرسانی 1404/03/11 - 15:44

اسرائیل از نیروهای دارای اختلالات روانی کمک می‌گیرد!

فارس/ تلفات سنگین ارتش اسرائیل در جنگ غزه باعث شده تل‌آویو به سراغ سربازانی با سابقه مشکلات روانی برود.

شبکه الجزیره امروز (یکشنبه) در یادداشتی به قلم «مهند مصطفی» پژوهشگر حوزه علوم سیاسی و تاریخ می‌نویسد: رسانه‌های اسرائیلی گزارش داده‌اند که ارتش این رژیم در حال فراخوانی سربازانی با مشکلات روانی است تا از آن‌ها در جنگ غزه استفاده کند.نویسنده اشاره می‌کند که اختلال روانی در میان نظامیان اسرائیلی، مسئله‌ای تازه یا حاشیه‌ای نیست، بلکه موضوعی ریشه‌دار است که خود اسرائیلی‌ها از دهه ۱۹۷۰ با آن روبه‌رو بوده‌اند.
مهند مصطفی اضافه می‌کند: این موضوع یادآور مسئله‌ای است که پژوهشگر اسرائیلی، «عیرت کنعان»، در کتاب خود با عنوان «گویی زخمی پنهان بود» در سال ۲۰۱۲ به آن پرداخت؛ کتابی که در آن اشاره می‌شود شناسایی و پذیرش آسیب‌های روانی در میان نظامیان اسرائیلی، نخستین‌بار پس از جنگ اکتبر ۱۹۷۳ (یوم کیپور) در نهادهای نظامی اسرائیلی جدی گرفته شد.
از آن زمان تاکنون، نظامیان دارای آسیب روانی در کنار مجروحان جسمی، به‌عنوان زخمی‌های جنگ شناخته می‌شوند. اسرائیل به‌تدریج برای رسیدگی به نظامیان دارای اختلالات روانی از جمله «اختلال استرس پس از سانحه» مراکز رسمی، غیررسمی و نظامی تأسیس کرد.
ارتش اسرائیل اخیرا نیز این اختلال را نیز به‌عنوان نوعی «زخم روانی» در نظام درمانی خود به رسمیت شناخته و پیامدهای آن را بر زندگی حرفه‌ای و شخصی نظامیان جدی تلقی کرده است. ازاین‌رو، ارزیابی روانی افراد نقش مهمی در تصمیم‌گیری درباره معافیت از خدمت، ادامه حضور در ارتش یا انتقال به نیروهای ذخیره ایفا می‌کند.
بااین‌حال منابع اسرائیلی به‌تازگی گزارش داده‌اند که ارتش این رژیم در میانه بحران نیروی انسانی، به سراغ سربازانی رفته که دچار اختلالات روانی هستند و آن‌ها را بار دیگر به میدان نبرد می‌فرستد؛ اقدامی که بازتابی از بحران عمیق این ارتش در تأمین نیرو برای جنگ در غزه و سایر جبهه‌هاست.
البته دلایل بروز این اختلالات روانی موضوعی پیچیده است که نیاز به بررسی جداگانه دارد؛ اینکه آیا عامل اصلی، شرکت در کشتار غیرنظامیان فلسطینی، به‌ویژه کودکان است؟ یا ترس و تلفات در میان هم‌رزمانشان؟ یا شرایط روانی ناشی از درگیری‌های مسلحانه در غزه؟ این‌ها سؤالاتی هستند که فراتر از این گزارش قرار دارند و تحلیل مستقلی می‌طلبند.اما ارتش اسرائیل با سخت‌گیری بیشتر در صدور معافیت‌های روان‌پزشکی، تلاش کرده شرایط فرار از خدمت را دشوارتر کند. طبق آمار رسمی ارتش، از هر شش نظامی وظیفه، یک نفر پیش از پایان دوره سه‌ساله خدمت از ارتش خارج می‌شود که نیمی از آن‌ها به دلیل مشکلات روانی از ادامه خدمت بازمی‌مانند. در سال ۲۰۲۳، حدود ۱۶.۵ درصد از نظامیان به دلیل اختلالات روانی از ارتش خارج شدند.تا پیش از آغاز جنگ در غزه، ارتش چندان نسبت به این موارد حساسیت نشان نمی‌داد و بسیاری از نظامیان با تشخیص‌های روان‌پزشکی معاف می‌شدند. اما با افزایش نیاز به نیرو، ارتش تصمیم گرفت این مسیر را محدود کند و حتی نیروهایی را که پیشتر با آسیب روانی از میدان جنگ بازگشته بودند، بار دیگر فرا بخواند.
فشار افکار عمومی اما باعث شد ارتش از این تصمیم عقب‌نشینی کند. تحلیل‌گران می‌گویند دلیل این عقب‌گرد، نه فقط دغدغه سلامت روانی سربازان، بلکه نگرانی ارتش از این تصویر بود که چرا سربازان سابق را دوباره به جنگ می‌فرستد، در حالی‌که از اعزام فوق‌ارتدکس‌های اسرائیلی (حریدی‌ها) به جبهه‌های نبرد خودداری می‌کند.
با این حال، ماجرا نشان‌دهنده کمبود شدید نیروی انسانی در ارتش اسرائیل است. در برخی یگان‌های ذخیره، تنها نیمی از نیروها به خدمت بازمی‌گردند. پنج تیپ فعال در غزه نیز با کمبود نیرو روبه‌رو هستند و فشار زیادی بر سربازان دائمی وارد شده است.برای جلوگیری از افشای این بحران، ارتش سعی کرده فراخوان‌های محدودی برای نیروهای ذخیره صادر کند. این موضوع باعث شده نسبت عدم پاسخ‌گویی به فراخوان‌ها، بیشتر از آمار رسمی به نظر برسد.
طبق اعلام ارتش، در سال ۲۰۲۴، حدود ۸۵ درصد نیروهای ذخیره به خدمت بازگشتند.این عدد در ظاهر مثبت به نظر می‌رسد، اما در واقع باعث افزایش چشمگیر تعداد روزهای خدمت نظامیان و افسران شده است: میانگین روزهای خدمت در سال گذشته برای نظامیان اسرائیلی ۱۳۶ روز و برای افسران ۱۶۸ روز بوده است.ارتش اسرائیل برای مدیریت بهتر این بحران، تنها بخشی از نیروهای ذخیره را احضار کرده تا آنان را جایگزین نیروهای دائمی حاضر در سوریه، لبنان و کرانه باختری کند؛ نیروهایی که قرار است به جبهه جنگ در نوار غزه منتقل شوند.
تکیه ارتش بر سربازان دچار اختلالات روانی و افزایش سخت‌گیری در صدور معافیت‌های روانی، تنها گوشه‌ای از بحران بزرگ نیروی انسانی در ارتش اسرائیل را آشکار می‌سازد؛ بحرانی که ریشه در عدم مشروعیت اجتماعی جنگ در غزه دارد و با گذر زمان، ابعاد آن عمیق‌تر می‌شود.