برگزیده

بیانیه ای که جنجالی و پر واکنش شد

هم ميهن

بروزرسانی 1404/05/28 - 19:22

هم میهن/ متن پیش رو در هم میهن منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

بیانیه ۲۶ مرداد جبهه اصلاحات با عنوان «آشتی ملی؛ فرصتى طلایی برای تغییر و بازگشت به مردم» با واکنش‌های منفی و گاهی عصبی جریان اصولگرا و تندرو مواجه شد. بیانیه‌ای که راهکارهایی برای عبور کشور از وضعیت فعلی را پیشنهاد می‌کند و شامل گزینه‌هایی‌ در حوزه سیاست داخلی و خارجی ا‌ست که عمل به آن‌ها نیازمند تصمیماتی دشوار است.

اصولگرایان به طور کامل واکنش‌هایی منفی به این بیانیه نشان دادند اما بعضی از آن‌ها تندتر از دیگران بودند. به خصوص اینکه بخش عمده واکنش‌های آنان به بخش مربوط به اعلام داوطلبانه تعلیق غنی‌سازی، پذیرش نظارت آژانس، گفت‌وگوهای جامع با ایالات متحده آمریکا و عادی‌سازی روابط بر اساس سه اصل عزت، حکمت و مصلحت در سیاست خارجی بود. درحالی‌که این بیانیه ۱۱ بند دارد و وزن مسائل داخلی در آن بیشتر است. تا زمان تنظیم این گزارش، یک حزب و یک فعال سیاسی اصلاح‌طلب نسبت به این بیانیه واکنش منفی نشان دادند.

ستون پنجم دشمن هستید!
روزنامه کیهان در شماره روز ۲۷ مرداد به‌طور ویژه این بیانیه را مورد توجه قرار داد. تیتر یک کیهان این بود: «بیانیه جبهه اصلاحات، یا ترجمه فارسی سخنرانی نتانیاهو.» نکات تکمیلی برداشت کیهان از این بیانیه هم در یادداشت حسین شریعتمداری، مدیرمسئول آن منعکس شد. شریعتمداری با بازتعریف مفهوم ستون پنجم، به این نتیجه رسید که جریان اصلاح‌طلب ستون پنجم دشمن است. او در بخشی از یادداشت خود نوشت: «بعد ‬از شکست اسرائیل و آمریکا در جنگ ۱۲‌روزه و بر باد رفتن آرزوی رسماً اعلام شده آنها برای تغییر نظام،

اسم رمز فتنه
صادق محصولی، دبیرکل جبهه پایداری درباره این بیانیه نوشت: «پس از شکست و عدم تاب‌آوری صهیونیسم جهانی در دفاع ۱۲ روزه، هم‌زمان و اشتراک مفهوم «تغییر پارادایم» در بیانیه اخیر جبهه اصلاحات و مقاله آقای برجام و موضع سران و اصحاب فتنه ۸۸ بیانگر کلیدواژه یا اسم رمز فتنه جدیدی است برای شکستن ایران از درون که موجبات خوشحالی دشمن خارجی را نیز به همراه دارد. آنها از مردمی دم می‌زنند که روزانه نتیجه دروغ و بی‌حاصل بودن شعارهایی از قبیل «نه غزه نه لبنان» و «گلابی‌های برجام» و «عدم وقوع جنگ در صورت پیروزی نامزد اصلاح‌طلبان» به‌جای کمک و تمرکز بر حل مشکلات معیشتی مردم را می‌بینند و تجربه می‌کنند.

متأسفانه متوهمان سکولار همچون گذشته درک درستی از آیه مبارکه «إِنَّ مَعِیَ رَبّی» که رهبری معظم اشاره فرمودند را ندارند و لذا این بار نیز از ملت قهرمان ایران پاسخ دندان‌شکنی خواهند گرفت چراکه ملت ایران به همراه نیروهای مسلح مقتدر و بسیج میلیونی مردمی، به حمایت الهی که «خیر الماکرین» است متکی می‌باشد از مسئولین محترم کشور انتظار می‌رود این بار به شکلی ورود کنند که متوهمان براندازی بفهمند که بین برخورد با خیانت و حماقت، فرقی اساسی وجود دارد.»

هسته‌ای، موشکی و منطقه‌ای
علی مطهری، نماینده ادوار مجلس واکنشی منفی اما ملایم به این بیانیه نشان داد: «در بیانیه جبهه اصلاحات ایران پیشنهاد شده است که «تعلیق داوطلبانه غنی‌سازی و پذیرش نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مقابل رفع کامل تحریم‌ها» اجرا شود. با این حال، بعید است که طرف مقابل این پیشنهاد را بپذیرد و احتمال دارد درخواست‌های جدیدی درباره مسائل موشکی و منطقه‌ای مطرح شود. تا زمانی که موجودیت اسرائیل در منطقه پذیرفته نشود، کوتاه نمی‌آیند.»

راهبرد موساد است!
عبدالله گنجی، فعال رسانه‌ای اصولگرا یک گفت‌وگو با روزنامه صبح نو (نزدیک به قالیباف) در این مورد انجام داد و در توئیتر نیز درباره آن نوشت: «از جمله راهبردهای رسانه‌ای موساد برای موساد اینترنشنال خاص دوران پس‌از جنگ عبارت است از: ۱- القای گستردگی نفوذ انسانی در ایران، ۲- دوقطبی‌سازی طرفداران و مخالفان غنی‌سازی. نرگس محمدی اولین چراغ مخالفت با غنی‌سازی را روشن کرد و از جایزه‌اش قدرشناس است. ‌دومین مورد مخالفت با غنی‌سازی در بیانیه امروز جبهه اصلاحات آمده است. دوبار کل بیانیه را خواندم و باورم نشد مربوط به جبهه اصلاحات است. امثال عارف، پزشکیان، هادی خامنه‌ای، عطریان‌فر و قوچانی و... ذیل این بیانیه تعریف می‌شوند؟ ادبیاتش شبیه تاجزاده و همسرش هست.»

او همچنین در گفت‌وگو با صبح نو نیز گفت: «آنچه از این جریان صادر می‌شود نه دغدغه معیشت و اقتصاد مردم، بلکه تلاشی برای بازگشت به قدرت یا عبور از نظام دینی است. این تصور که صرف طرح چنین اظهاراتی بتواند برای آنان دستاورد اجتماعی به همراه داشته باشد، اشتباه است. اگر واقعاً صادق باشند باید روشن بگویند مذاکره از منظر آنان به معنای معامله است و توضیح دهند آمریکا چه خواسته‌هایی دارد. اما تا زمانی که به کلی‌گویی بسنده می‌کنند، این رویکرد چیزی جز کاسبی سیاسی و اجتماعی نیست. بازگشت به مردم از نظر اصلاح‌طلبان یعنی بازگشت کسانی که به دلیل عبور از نظام دینی جایی در ساختار قدرت ندارند. هدف نهایی هم تشکیل حکومتی سکولار و دموکراتیک است نه توجه به مشکلات معیشتی مردم.» روزنامه صبح نو با تیتر «پیشنهاد مهار ایران» به این بیانیه پرداخت.

شورش علیه اصول انقلاب اسلامی و امنیت ملی
سعید آجرلو، فعال سیاسی اصولگرا و مدیرمسئول روزنامه صبح نو در توئیتر به این بیانیه واکنش نشان داد و دو پست منتشر کرد. او نوشت: «بیانیه جبهه اصلاحات بسیار شبیه نامه جام زهر سال ۸۲ نمایندگان مجلس ششم است. مخصوصاً در بخش سیاست خارجی، رمانتیک و ساده‌انگارانه و خیال‌پردازانه نوشته شده. در مبانی معرفتی هم یک شورش علیه اصول انقلاب اسلامی و امنیت ملی کشور است.» در یک پست کوتاه ضمیمه این توئیت نیز اظهار داشت: «بیانیه جبهه اصلاحات روی دیگر طرح عدم کفایت سیاسی پزشکیان است.»

در زمین دشمن بازی نکنید
علیرضا سلیمی، عضو هیئت رئیسه مجلس در گفت‌وگویی با سایت اصولگرای تابناک به این موضوع پرداخت. او گفت: «بخش‌هایی از این بیانیه یادآور بیانیه نهضت آزادی در دوران جنگ هشت‌‌ساله است؛ همان بیانیه‌ای که امام (ره) با قاطعیت و صراحت به آن پاسخ دادند. چرا آقایان باید به‌ گونه‌ای قلم بر کاغذ ببرند که چنین تداعی‌های نگران‌کننده‌ای در فضای سیاسی کشور ایجاد شود؟ آیا این بیانیه دشمن را خوشحال کرد یا ناراحت؟ آیا موجب دلگرمی جبهه مقاومت شد یا باعث سوءاستفاده رسانه‌های بیگانه؟ در این شرایط خاص، آیا چنین بیانیه‌ای کمکی به انسجام ملی می‌کند؟ آیا در مسیر منافع ملی نوشته شده است؟

بنده شخصاً از ابتدا تا انتهای بیانیه را مطالعه کردم، اما منطق انتشار چنین متنی در این شرایط را درک نمی‌کنم. فراموش نکنیم که نتانیاهو، مدعی شده که پیاده‌نظام ما در داخل ایران حضور دارند. این یعنی جبهه اصلاحات را به‌ عنوان پیاده‌نظام خود تلقی می‌کند. نباید با انتشار چنین بیانیه‌هایی، این شائبه در افکار عمومی تقویت شود. این مسئله جای نگرانی دارد. امیدوارم دوستان دقت بیشتری در مواضع خود داشته باشند.» او در بخش دیگری راجع به موضوع زنان در این بیانیه نیز گفت: «در بخشی از بیانیه ادعا شده که در کشور تبعیض سیستماتیک علیه زنان وجود دارد. بنده می‌پرسم اسناد این ادعا کجاست؟ اخیراً در جلسه‌ای با رئیس قوه قضائیه، آقای حضرتی نتوانست حتی نام 5 زندانی سیاسی را ذکر کند. وقتی خودشان نمی‌توانند مصادیق را ارائه دهند، چرا بدون سند و مدرک ادعاهای سنگین مطرح می‌کنند؟ این نوع موضع‌گیری‌های تند، فقط دشمن را تحریک می‌کند و عواقب خوبی ندارد.»

فشار به پزشکیان و تکرار تجربه نهضت‌ آزادی
خبرگزاری تسنیم نیز به این بیانیه واکنشی تند در قالب یک یادداشت بدون نام نشان داد. در بخشی از یادداشت این خبرگزاری آمده است: «در حالی که طرف غربی یک جنگ ۱۲ روزه به ایران تحمیل کرده است، این جبهه با صدور بیانیه‌ای به دشمن پاس‌گل می‌دهد و به ایران اتهام‌زنی می‌کند. این رویکرد مشابه با موضع‌گیری نهضت آزادی پس از فتح خرمشهر در سال ۶۱ است؛ جایی که آنها پس از پیروزی بزرگ ایران در بازپس‌گیری خرمشهر خواستار توقف جنگ بودند درحالی که هنوز متجاوز تنبیه نشده بود و انگیزه‌ها برای حمله مجدد از جانب صدام به ایران وجود داشت.

هر دو گروه در لحظات حساس به‌جای حمایت از تمامیت ارضی و منافع ملی به‌سمت اتهام‌زنی داخلی و پیشنهادهای یک‌طرفه گرایش پیدا کرده‌اند که اتفاقاً توپ طرف مقابل را برای توجیه تهاجم به ایران پر می‌کند.» در قسمت دیگری از این یادداشت می‌خوانیم: «جالب‌توجه‌ترین بند این بیانیه، پیشنهاد «تعلیق داوطلبانه غنی‌سازی» است، که با سایر بندها در تناقض است. این جبهه که ایران را دعوت به کنار گذاشتن غنی‌سازی می‌کند، باید توضیح دهد چگونه همزمان با پیشنهاد مذاکره، موضوع مذاکره را حذف کرده است، همچنین، خواهان پذیرش نظارت آژانس انرژی اتمی در قبال رفع کامل تحریم‌ها شده است، که این بند نیز مطلوب ایران است، اما رفع تحریم‌ها به طرف غربی برمی‌گردد و تمایل ایران صرفاً ۵۰ درصد ماجراست و در این پیوند خیالی مدنظر جبهه اصلاحات ۵۰ درصد طرف مقابل هم شرط است.»

ترجمه‌ای از پیمان ابراهیم
روزنامه اصولگرای خراسان نیز با تیتر «جبهه‌ای علیه اصلاحات» به استقبال این بیانیه رفت. در بخشی از مطلب خراسان می‌خوانیم: «در بخشی از بیانیه جبهه اصلاحات سخن از «همگرایی منطقه‌ای برای ایجاد صلح پایدار و استفاده از فرصت تعامل با همسایگان» به میان آمده است. درحالی که همه می‌دانند که از سال ۱۴۰۰ به بعد، تصمیم نظام بر مبنای عادی‌سازی و بهبود روابط با همسایگانی مثل امارات و عربستان استوار شد. ترجمه «همگرایی» به معنای پذیرش پروژه آمریکایی «پیمان ابراهیم» است. همان طرحی که اسرائیل را با عنوان «صلح پایدار» به منطقه تحمیل می‌کند. قرینه‌ی این تفسیر را می‌توان در بخش دیگر بیانیه دید که صراحتاً سخن از «توافق جامع با آمریکا» به میان آورده است. هرگونه توافقی در این سطح، یعنی تهران دست‌کم بخشی از طرح‌های منطقه‌ای آمریکا از جمله همان پروژه «پیمان ابراهیم» را بپذیرد. ضروری است بزرگان اصلاحات نسبت خود را با این متن روشن کنند.»

مخالفت اصلاح‌طلبان
بخشی از اصلاح‌طلبان نیز به این بیانیه واکنش منفی نشان دادند و با پیشنهادهای مطرح‌شده در آن مخالفت کردند. سعید نورمحمدی، سخنگوی حزب ندای ایرانیان در این باره گفت: «اصولاً حزب ندای ایرانیان با دادن چنین بیانیه‌هایی از سوی جبهه اصلاحات مخالف است و در جلسات جبهه نیز به صدور آن‌ها رای منفی می‌دهد.ما معتقدیم با این مدل بیانیه‌ها نه‌تنها گره‌ای از مشکلات کشور باز نمی‌شود، بلکه به تنش‌ها و دوگانه‌سازی‌هایی دامن می‌زند که نفع مردم و‌ کشور در آن نیست. همچنان به روش‌های روزنه‌گشایانه و وفاق‌گرایانه معتقدیم.»

محمدرضا جلائی‌پور، فعال سیاسی اصلاح‌طلب نیز در یادداشتی تلگرامی که از سوی رسانه‌های اصولگرا مورد استقبال قرار گرفت، به این بیانیه اعتراض کرد. او نوشت: «چرا بعد از حمله دو قدرت اتمی به ایران و در کنار تاکید به‌جا بر ضرورت ابتکار عمل دیپلماتیک و ذی‌نفع‌سازی اقتصادیِ همسایگان و قدرت‌های جهانی در رشد و امنیت ایران و افزایش رضایت عمومی و همبستگی ملی، در متن بیانیه تاکیدی بر ضرورت تقویت قوای نظامی و دفاعی ایران نمی‌شود؟

آیا تصویر نویسندگان از اقتضائات امنیت ملی ایران در این منطقه و جهان زیاده ساده‌انگارانه و عقب‌مانده از زمان نیست؟ چرا یازده پیشنهاد متن شامل لوازم افزایش تاب‌آوری اقتصادی محروم‌ترین شهروندان ایران - مهم‌ترین قربانیان جنگ - نمی‌شود و صرفاً رضایت طبقه ‌متوسط و فرادستان اقتصادی را هدف می‌گیرد؟»