سرمقاله همشهری/ فرق شما با ملیگراها و باستانگراها چیست؟

همشهری/ «فرق شما با ملیگراها و باستانگراها چیست؟» عنوان یادداشت روز در روزنامه همشهری به قلم محسن مهدیان است که میتوانید آن را در ادامه بخوانید:
از شبی که از مجسمه تاریخی میدان انقلاب رونمایی شده است، عدهای زبان طعنه گشودهاند که «اینها سالها با ملیگرایی میجنگیدند؛ حالا خودشان پرچم میهندوستی بلند کردهاند».
این سخن، از چند سنخ است:
یک دسته همان جریانهای ضدملی خارجنشیناند که طبیعی است از تقویت هویت ایرانی بترسند، چون فروپاشی ذهنی مردم، سرمایه اصلی آنهاست.
دسته دوم کسانیاند که از تقویت معنا و هویت در جامعه ناراحت میشوند، چون دکانشان روی بیریشگی مردم بنا شده است.
اما دسته سوم اهل دغدغهاند و میگویند: «این کارها شبیه دولتهای گذشته است که از ایرانگرایی، باستانگرایی و کوروشنمایی، عَلَم ساختند؛ فرق امروز با آن روز چیست؟»
این متن خطاب به گروه سوم است: اسلام هیچ امر انسانی و طبیعی ممدوح را طرد نکرده است؛ نه زیبایی را، نه خاک را، نه تاریخ را، نه هنر را، نه موسیقی را بلکه همه اینها را در خدمت حق قرار میدهد.«میهن» در منطق دین، زمین مأموریت است؛ جایی که انسان باید در آن حق را اقامه کند.
این ناسیونالیسم سکولار است که میگوید: «ایران، خودش هدف است. خاک و نژاد، اصالت دارد.» اما در منطق ایمانی «ایران، ظرف هویت حق است؛ خاک، وسیله است نه مقصد».
در اولی خاک و میهن و کوروش و غیره مقصد است و انسان کوچک میشود و در دومی از خاک تا افلاک کریم میشود، چون سنگر دفاع از حقیقت است؛ دقیقا همان تفاوتی که بین دنیاگرایی، مادیگرایی و دنیاگرایی مؤمنانه وجود دارد. دنیا اگر مقصد شود، تباهی است، اما اگر نردبان تعالی باشد، عبادت است. در این نگاه هم کسانی که در دنیا متوقف میشوند و هم کسانی که به اسم آخرت، دنیا را رها میکنند و عزلت میگیرند، هردو به یک اندازه در گمراهیاند.
ملیگراییای که در آن متوقف شویم و فکر کنیم «اصالت با خاک است»، خطاست، اما ملیگراییای که ابزار هویتبخشی و مقاومت و مقابله با ظلم باشد، عین دینداری است. به همین دلیل است که رهبرانقلاب میفرمایند عدهای از ابتدای انقلاب در پی تقابل ایران و اسلام بودند اما شهدا نشان دادند ایندو مقابل هم نیست. همین است فرق امروز با دیروز.
این خاک هم معناساز است و هم دریافتکننده هویت. خاک مظهر دینداری است. اینجاست که شب عاشورا و در دل نبرد، فرمودند: ای ایران بخوان.
فراموش نکنیم که «ای ایران خدایی» دارای عقبهای است تاریخی که اسلام را از سر طاقچهها برداشت و خاک آنرا گرفت و روی زمین محقق ساخت و معنا بخشید. امروز نام ایران است که جلوه نورانیاش، چشم استکبار را کور کرده است. خلاصه، خاک میتواند چنان شود که آنرا صحن امامرضایی بدانند و بخوانند و روح و جان دل مومن شود.

















