کشتیهای ماهیگیری پنگوئنهای آفریقایی را به لبه انقراض رساندهاند

زومیت/ پنگوئن آفریقایی تا سال ۲۰۳۵ در خطر انقراض کامل است. پژوهشی تازه نشان میدهد رقابت نابرابر بر سر غذا با صنعت ماهیگیری، عامل اصلی این بحران است.
پنگوئن آفریقایی (Spheniscus demersus)، گونهای که در سال ۲۰۲۴ از سوی اتحادیه بینالمللی حفاظت از طبیعت (IUCN) «بهطور بحرانی در معرض انقراض» اعلام شد، ممکن است تا سال ۲۰۳۵ برای همیشه از روی زمین محو شود. پژوهشی جدید برای نخستین بار بهطور دقیق نشان میدهد که رقابت مستقیم بر سر غذا با کشتیهای ماهیگیری، بهویژه در سالهای کمبود منابع، این پرندگان را به لبهی پرتگاه نابودی کشانده است.
بهگزارش آیافالساینس، مطالعه که نتایج آن اخیراً منتشر شده، با ارائهی یک شاخص جدید به نام «شدت همپوشانی»، تأثیر رقابت را بهشکل آماری اندازهگیری میکند. پژوهشگران با تحلیل دادههای ردیابی پنگوئنها در سواحل آفریقای جنوبی دریافتند در سالهایی که جمعیت ماهیها (مانند ساردین و آنچوی) کم است، همپوشانی میان مناطق جستوجوی غذای پنگوئنها و محل فعالیت کشتیهای ماهیگیری به شدت افزایش مییابد.
فشار رقابت در دورههای سخت محیطی چندین برابر میشود.
یافتهها تکاندهندهاند: در سالهای کمغذا، مانند سال ۲۰۱۶، تا ۲۰ درصد پنگوئنها در همان مناطقی به دنبال غذا بودهاند که کشتیهای ماهیگیری تورهای خود را پهن کرده بودند؛ در حالی که در سالهای پربار، این رقم تنها به ۴ درصد میرسد. آمار نشان میدهد که فشار رقابت در دورههای سخت محیطی، چندین برابر میشود.
دکتر جکلین گلنکراس، نویسندهی اصلی پژوهش از مؤسسه اقیانوسشناسی اسکاتلند در دانشگاه سنت اندروز، میگوید: «میخواستیم راه دقیقتری برای سنجش تعداد پنگوئنهایی پیدا کنیم که ممکن است هنگام فعالیت ناوگانهای ماهیگیری در نزدیکی آنها آسیب ببینند؛ نه فقط اینکه همپوشانی در کجا اتفاق میافتد.»
جمعیت پنگوئنهای آفریقایی در ۳۰ سال گذشته بهدلیل ترکیبی از تغییرات اقلیمی و صید بیرویه، کاهشی ۸۰ درصدی را تجربه کرده است. این گونه که از ماهیهای کوچک دستهجمعی، سختپوستان و ماهی مرکب تغذیه میکند، دقیقاً همان منابع غذایی را هدف قرار میدهد که برای صنعت ماهیگیری تجاری نیز ارزشمند است. رقابت نابرابر، فشار مضاعفی بر گونهای وارد میکند که پیش از این نیز با کاهش منابع غذایی ناشی از تغییرات محیطی دستوپنجه نرم میکرد.
جمعیت پنگوئنهای آفریقایی در ۳۰ سال گذشته کاهشی ۸۰ درصدی را تجربه کرده است.
پژوهشگران امیدوارند یافتهها اهمیت ایجاد و مدیریت مؤثر مناطق ممنوعهی ماهیگیری را بیشازپیش آشکار سازد. دولت آفریقای جنوبی در سالهای اخیر چند منطقه حفاظتشده دریایی ایجاد کرده است، اما مطالعه با ارائهی شواهد علمی قوی نشان میدهد این مناطق برای بقای پنگوئنها حیاتی هستند.
دکتر گلنکراس میافزاید: «پژوهش نشان میدهد چرا ممنوعیتها ضروریاند. مناطقی که قبلاً حفاظت نمیشدند و شدت همپوشانی بالایی داشتند، همانجاهایی بودند که پنگوئنها بیشترین خطر را تجربه میکردند.»
پژوهش در نشریهی Applied Ecology منتشر شده است.

















